Jan Marian Krassowski
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Alma Mater | |
| Uczelnia | |
| Dyrektor | |
| Instytut | |
| Okres spraw. | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
 | |
Jan Marian Krassowski herbu Ślepowron (ur. 9 września 1883 w Smogorzowie, zm. 24 stycznia 1947 w Warszawie) – polski astronom, działacz niepodległościowy.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 9 września 1883 w Smogorzewie, w rodzinie Franciszka i Ludwiki Reisky de Dubnitz[1]. Po ukończeniu gimnazjum w Jałcie studiował na Wydziale Filozoficzno-Matematycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, od drugiego roku studiów pracował w obserwatorium astronomicznym. W 1910 na podstawie rozprawy o zmienności szerokości geograficzne uzyskał tytuł doktora nauk i wyjechał do Rosji, gdzie przez rok pracował w obserwatorium astronomicznym w Pułkowie. Następnie wyjechał do Genewy i Paryża, gdzie kontynuował naukę. Od 1912 był asystentem w obserwatorium Politechniki Lwowskiej, w 1915 wyjechał do Warszawy, gdzie od 15 listopada na Uniwersytecie Warszawskim wykładał astronomię opisową. Do Lwowa powrócił na krótko w 1918, przedstawił wówczas na Uniwersytecie Lwowskim pracę habilitacyjną z zakresu "astronomii ogólnej i mechaniki nieba". Następnie powrócił do Warszawy, gdzie od 1919 do 1921 zajmował stanowisko docenta tymczasowego na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie otrzymał mianowanie na stopień profesora [potrzebny przypis]. W 1920 ogłosił pracę O wyznaczaniu szerokości geograficznej i zboczenia magnetycznego w Polsce w XVII w., w której zawarł i opisał odnalezioną podczas studiów w Paryżu notatkę sporządzoną przez Pierre Des Noyers'a dla Heweliusza, a dotyczącą pierwszego pomiaru deklinacji magnetycznej w Warszawie z 1647[2].
W latach 1916–1919 pełnił obowiązki dyrektora obserwatorium astronomicznego w Warszawie[3].
W 1926 roku zainicjował powstanie obserwatorium w Piasecznie. Równolegle do pracy na Uniwersytecie Warszawskim prowadził wykłady w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie oraz pracował jako doradca naukowy do spraw astronomiczno-geodezyjnych i kartografii matematycznej w Wojskowym Instytucie Geograficznym. Po 1945 pracował w Geodezyjnym Instytucie Naukowo-Badawczym (późniejszym Instytucie Geodezji i Kartografii), w 1946 odbył podróż do Wielkiej Brytanii, Francji i Szwecji, gdzie nawiązał kontakty naukowe i zdobył informacje dotyczące zmian w zakresie wiedzy geodezyjnej. Biegle władał kilkoma językami obcymi, był członkiem czynnym Międzynarodowej Unii Geodezyjnej i Geofizycznej. Zmarł w Warszawie, spoczywa na cmentarzu parafialnym w Piasecznie[4].
W 1917 poślubie Marią Niepokojczycką, z którą miał syna Czesława Witolda[5].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Niepodległości – 24 maja 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[6][1][7]
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
- J. M. Krassowski „Mikołaj Kopernik: 1473-1923”, Warszawa 1923
- J. M. Krassowski O wyznaczaniu szerokości geograficznej i zboczenia magnetycznego w Polsce w XVII w., „Rozprawy Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Akademii Umiejętności. Serya III. T.20. Dział A”, Kraków 1921, s. 121-129
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-27]..
- ↑ Tadeusz Olczak "Orientacja niektórych dawnych planów Warszawy a zmiany wiekowe deklinacji magnetycznej. Informacja wstępna" Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 29/1, 1984, s. 101–122
- ↑ Stulecie Obserwatorium Warszawskiego, Urania Nr. 6, Warszawa 1925, s. 26–27
- ↑ Piaseczno Cmentarz Parafialny Św. Anny
- ↑ Obserwatorium astronomiczne w Piasecznie, czyli opowieść o rodzinie Krassowsk... [online], Przegląd Piaseczyński - portal informacyjny powiatu piaseczyńskiego, 13 września 2020 [dostęp 2023-02-03] (pol.).
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 121, poz. 152.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-27]..
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Czy wiesz kto to jest?, praca zbiorowa pod redakcją Stanisława Łozy, Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej Warszawa 1938, s. 381
- Nekrolog, Wiadomości Służby Geograficznej nr 1/1948, s. 7. mapywig.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-06)].