Jan Kurnakowicz
 Jan Kurnakowicz | |
| Data i miejsce urodzenia | 27 stycznia 1901 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 4 października 1968 |
| Zawód | |
| Lata aktywności | 1920–1968 |
| Odznaczenia | |
    | |
Jan Kurnakowicz (ur. 27 stycznia 1901 w Wilnie, zm. 4 października 1968 w Warszawie) – polski aktor teatralny i filmowy.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie Kazimierza, kolejarza i Marii z Progulbickich. W 1920 ukończył państwową szkołę dramatyczną w Piotrogradzie. Występował od 1 lutego 1921 początkowo w Pawłowsku pod Petersburgiem[1]. Szczególnie zasłużony dla Sceny Narodowej, na której zaczął występować w 1925. Popularny już przed wojną, zwłaszcza jednak po wojnie stworzył tam wielkie role klasyczne takie, jak wielki książę Konstanty w Kordianie czy Cześnik w Zemście, którą to rolę zagrał również w filmie Antoniego Bohdziewicza z 1956. Występował często w słuchowiskach radiowych i jako recytator.
W 1952 otrzymał nagrodę państwową I stopnia[2] za rolę Horodniczego w przedstawieniu Rewizor Mikołaja Gogola w Teatrze Narodowym w Warszawie.
Według Marty Fik, Kurnakowicz posiadał niezwykłą umiejętność wcielania się w postać – nie tylko jej cech wewnętrznych, lecz i fizycznych – i to przy minimalnej charakteryzacji.
Był mężem Anny z Tymińskich.
Jan Kurnakowicz został pochowany na cmentarzu Stare Powązki (aleja zasłużonych-1-155)[3].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Order Sztandaru Pracy II klasy (22 lipca 1949)[4]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (15 lipca 1954)[5]
- Złoty Krzyż Zasługi[1]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (22 lipca 1955)[6]
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
- Mocny człowiek (1929)
- Na Sybir (1930)
- Rok 1914 (1932)
- Dzieje grzechu (1933)
- Prokurator Alicja Horn (1933)
- Barbara Radziwiłłówna (1936)
- Bohaterowie Sybiru (1936)
- Pan Twardowski (1936)
- Tajemnica Panny Brinx (1936)
- Ty, co w Ostrej świecisz Bramie... (1937)
- Dziewczyna szuka miłości (1938)
- Kościuszko pod Racławicami (1938)
- Sygnały (1938)
- Przygody pana Piorunkiewicza (1939)
- Zakazane piosenki (1946)
- Jasne łany (1947)
- Miasto nieujarzmione (1950)
- Warszawska premiera (1950)
- Młodość Chopina (1951)
- Sprawa do załatwienia (1953)
- Żołnierz zwycięstwa (1953)
- Zemsta (1956)
- Deszczowy lipiec (1957)
- Król Maciuś I (1957)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 165. [dostęp 2021-08-05].
- ↑ Dziennik Polski, rok VIII, nr 176, (2639), s. 2.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JAN KURNAKOWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-10].
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 6, poz. 58 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”
- ↑ M.P. z 1956 r. nr 3, poz. 27 - Uchwała Rady Państwa z dnia 22 lipca 1955 r. nr 0/1400 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Jan Kurnakowicz w bazie filmpolski.pl
- Jan Kurnakowicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-11].
- Jan Kurnakowicz w bazie IMDb (ang.)
- Jan Kurnakowicz w bazie Filmweb
- Jan Kurnakowicz na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- Jana Kurnakowicza wspomina Tadeusz Łomnicki
- Materiały dotyczące Jana Kurnakowicza w bibliotece Polona