Jan Guillou

Jan Guillou
Ilustracja
Imię i nazwisko

Jan Oscar Sverre Lucien Henri Guillou

Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1944
Södertälje

Narodowość

szwedzka

Język

szwedzki

Dziedzina sztuki

powieść kryminalna, historyczna

Nagrody
  • Najlepsza szwedzka powieść kryminalna: 1988 I nationens intresse

Jan Oscar Sverre Lucien Henri Guillou (ur. 17 stycznia 1944 w Södertälje) – szwedzki pisarz, dziennikarz i scenarzysta.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jan Guillou urodził się w 1944 jako dziecko pochodzącego z Francji syna dozorcy francuskiej ambasady w Sztokholmie Charles Guillou[1] i wywodzącej się z zamożnej norweskiej rodziny Marianne Guillou z domu Botolfsen[2]. Od urodzenia miał obywatelstwo francuskie, a szwedzkie uzyskał w roku 1975[3]. Kiedy jego dziadek zmienił miejsce pracy na ambasadę w Helsinkach, jego syn wyjechał wraz z nim. Jan Guillou wraz z matką i jej nowym partnerem zamieszkał w Saltsjöbaden i Näsbypark[2]. Uczył się w liceum Vasa Real, skąd został wydalony za przemoc fizyczną, kradzież i szantaż, następnie przez dwa lata uczył się w szkole z internatem w Södermanland, z której również został wydalony[2]. Ze związku z pierwszą żoną, szwedzką autorką i tłumaczką Mariną Stagh, ma dwoje dzieci syna Dana i córkę Ann-Linn (Szwedzka dziennikarka i feministka). Od 2010 jego żoną jest Ann-Marie Skarp. Guillou wraz z żoną i Lizą Marklund są właścicielami wydawnictwa Piratförlaget[4]. Jest socjalistą, a swoje poglądy umieszcza na lewo od Partii Lewicy[2][5]. W październiku 2009 szwedzka gazeta Expressen oskarżyła go o to, że w latach 1967 i 1972 współpracował z KGB, opierając oskarżenia o dokumenty opublikowane przez Säkerhetspolisen i wywiady z byłym oficerem KGB Olegiem Gordijewskim[6]. Guillou przyznał, że utrzymywał kontakty z radzieckim wywiadem i brał od nich pieniądze, ale jego celem było wyłącznie zebranie informacji do jego pracy dziennikarskiej[7].

Kariera dziennikarska[edytuj | edytuj kod]

Jako dziennikarz pracował dla szwedzkich pism FIB aktuellt i Folket i Bild/Kulturfront oraz prowadził programy telewizyjne Magazinet (1981–1984), Rekordmagazinet oraz Grabbarna på Fagerhult. W 1973 wraz z Peterem Brattem opublikował serię artykułów o działalności szwedzkiej agencji wywiadowczej IB, w efekcie został oskarżony o szpiegostwo i spędził dziesięć miesięcy w więzieniu[8]. W 1984 został laureatem nagrody prasowej Stora journalistpriset. W latach 2000 – 2004 był szefem szwedzkiej organizacji prasowej Publicistklubben.

Kariera pisarska[edytuj | edytuj kod]

Jako autor jest najbardziej znany z cyklu książek o fikcyjnym szwedzkim agencie wywiadu Carlu Hamiltonie i trylogii Templariusz (po polsku wydanej jako Krzyżowcy) (Tempelriddaren), oraz częściowo opartej na własnej biografii książki Ondskan – studium zła i przemocy na przykładzie losów 14-letniego Erika bitego przez sadystycznego ojca.

Publikacje książkowe[edytuj | edytuj kod]

Cykl o Carlu Hamiltonie[edytuj | edytuj kod]

  • Coq Rouge – berättelsen om en svensk spion (pierwsze wydanie: Norstedts Förlagsgrupp, 1986, wydanie polskie: Coq Rouge, Czytelnik Warszawa 1992)
  • Den demokratiske terroristen (pierwsze wydanie 1987, wydanie polskie: Terrorysta na zamówienie, Oficyna Wydawnicza Alma-Press 1994)
  • Fiendens Fiende (wydanie polskie: Wróg wroga, Oficyna Wydawnicza Alma-Press 1994)
  • Den hedervärde mördaren (Norstedts Förlagsgrupp, 1990)
  • Vendetta (Norstedts Förlagsgrupp, 1991)
  • Ingen mans land (Norstedts Förlagsgrupp, 1991)
  • Den enda segern (Norstedts Förlagsgrupp, 1993)
  • I hennes majestäts tjänst (Norstedts Förlagsgrupp, 1994)
  • En medborgare höjd över varje misstanke (Norstedts Förlagsgrupp, 1995)
  • Hamlon – en skiss till en möjlig fortsättning (Norstedts Förlagsgrupp, 1995)
  • Madame Terror (Piratförlaget, 2006)
  • Men inte om det gäller din dotter (Piratförlaget, 2008)

Krzyżowcy[edytuj | edytuj kod]

Ta trylogia ma też kontynuację opowiadającą o losach wnuka jej głównego bohatera.

  • Arvet efter Arn (Piratförlaget, 2001, wydanie polskie: Dziedzictwo rycerza Arna, VIDEOGRAF II, 2010)

Cykl „Złoty wiek” o losach rodziny Lauritzen[edytuj | edytuj kod]

  • Brobyggarna (Piratförlaget, 2011, wydanie polskie: Bracia z Vestland, Sonia Draga, 2013, tłum. Anna Krochmal, Robert Kędzierski)
  • Dandy (Piratförlaget, 2012, wydanie polskie: Dandys, Sonia Draga, 2014, tłum. Anna Krochmal, Robert Kędzierski)
  • Mellan rött och svart (Piratförlaget, 2013, wydanie polskie: Pomiędzy czerwienią a czernią, Sonia Draga, 2015, tłum. Anna Krochmal, Robert Kędzierski)
  • Att inte vilja se (Piratförlaget, 2014, wydanie polskie: Uciec przed prawdą, Sonia Draga, 2015, tłum. Anna Krochmal, Robert Kędzierski)
  • Blå stjärnan (Piratförlaget, 2015; Niebieska gwiazda)

Cykl o nadinspektor Evie Johnsén-Tanguy[edytuj | edytuj kod]

  • Tjuvarnas marknad (Piratförlaget, 2004)
  • Fienden inom oss (Piratförlaget, 2007)
  • Men inte om det gäller din dotter (Piratförlaget, 2008)

Inne powieści[edytuj | edytuj kod]

  • Om kriget kommer (PAN/Norstedts, 1971)
  • Det stora avslöjandet (1974)
  • Ondskan (Norstedts Förlagsgrupp, 1981, wydanie polskie: Zło, W.A.B., 2012)
  • Gudarnas berg (Norstedts Förlagsgrupp, 1990)

Adaptacje filmowe[edytuj | edytuj kod]

  • Terrorysta na zamówienie (1989)
  • Zło (2003)
  • Arn – Rycerz Zakonu Templariuszy (2007) (oryg.: Arn: Tempelriddaren)
  • Arn – Królestwo na końcu drogi (2008) (oryg.: Arn: Riket vid vägens slut)
  • Templariusze. Miłość i krew (2007) [Pod tym tytułem był wyświetlany film o przygodach Arna – film powstał z połączenia i skrócenia wątków z filmów Arn – Rycerz Zakonu Templariuszy oraz Arn – Królestwo na końcu drogi]
  • Hamilton: Men inte om det gäller din dotter (Hamilton: Na własną rękę) (2012)
  • I nationens intresse (Hamilton: W interesie narodu) (2012)
  • serial telewizyjny Fiendes Fiende (1990) składający się z ośmiu odcinków, nakręcony na podstawie powieści o tym samym tytule, raz wyemitowany w TVP pod tytułem Wróg wroga

Scenarzysta[edytuj | edytuj kod]

Był scenarzystą dwóch filmów: Biały rycerz (1994) oraz Tribunal (1995)[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kan man ta bort sin ondska, Jan Guillou?. aftonbladet.se. [dostęp 2012-10-04]. (szw.).
  2. a b c d Det ska mycket till för att reta upp mig. expressen.se. [dostęp 2012-10-04]. (szw.).
  3. Ljuger Guillou om sin värnpliktstjänstgöring?. newsmill.se. [dostęp 2012-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 listopada 2009)]. (szw.).
  4. Oficjalna strona wydawnictwa. piratforlaget.se. [dostęp 2012-10-04]. (szw.).
  5. Här fortsätter chatten med Jan Guillou. expressen.se. [dostęp 2012-10-04]. (szw.).
  6. KGB-chefen om fallet Jan Guillou. expressen.se. [dostęp 2012-10-04]. (szw.).
  7. Swedish journalist admits working for KGB. swedishwire.com. [dostęp 2012-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (16 lipca 2011)]. (ang.).
  8. Guillous lögner om IB-affären. newsmill.se. [dostęp 2012-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 czerwca 2012)]. (szw.).
  9. Jan Guillou. filmweb.pl. [dostęp 2012-10-04]. (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Nota biograficzna na stronie wydawnictwa Pirat Förlaget (szw.) [dostęp 29 stycznia 2010]