Jan Drzewiecki (kapitan)

Jan Drzewiecki

Grób Jana Drzewieckiego na cmentarzu przy ul. Wybickiego w Toruniu
Kapitan
Data i miejsce urodzenia	20 kwietnia 1898 Leśmierz
Data i miejsce śmierci	3 lipca 1942 Toruń
Przebieg służby
Lata służby	1918–1922, 1939
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	36 Pułk Piechoty Legii Akademickiej
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa kampania wrześniowa

Jan Drzewiecki (ur. 20 kwietnia 1898 w Leśmierzu, zm. 1 lipca 1942 w Toruniu) – kapitan rezerwy piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W roku 1934 był porucznikiem rezerwy 36 pułku piechoty Legii Akademickiej ze starszeństwem z dniem 1 grudnia 1920 i 2. lokatą. Pozostawał na ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III.

W czasie kampanii wrześniowej wyznaczony został do konwojowania 500 Polaków niemieckiego pochodzenia, przeznaczonych do internowania w Warszawie po agresji III Rzeszy na Polskę. W skład konwoju wchodziło 200 junaków Przysposobienia Wojskowego z gimnazjum Kopernika i szkół zawodowych Torunia. Drzewiecki przyjął rozkaz niechętnie, wiedząc o braku doświadczenia swoich podkomendnych. W czasie konwojowania doszło do próby ucieczki grupy Niemców, którzy prawdopodobnie zaatakowali eskortujących, zmuszając ich tym samym do obrony. W wyniku strzelaniny zginęło kilku niemieckich internowanych, a propaganda III Rzeszy wykorzystała ten fakt, nazywając konwój „marszem śmierci”. Po doprowadzeniu internowanych do Warszawy, kapitan Drzewiecki oraz jego podkomendni walczyli w obronie miasta i dostali się do niewoli.

W marcu 1942 Drzewiecki wraz z trzydziestoma siedmioma innymi Polakami stanął przed niemieckim Sądem Specjalnym w Bydgoszczy. Wszystkim zarzucono zamordowanie 150 Niemców podczas marszu śmierci do Łowicza. Podczas procesu wyszło na jaw, że zgromadzone przez niemiecką prokuraturę dowody są mocno poszlakowe, a akt oskarżenia obfituje w niejasności i niedopowiedzenia. Sąd uznał jednak arbitralnie, że w czasie „marszu śmierci” zabito i raniono 49 Niemców, choć nie był w stanie wymienić ani jednej ofiary z imienia i nazwiska. W rezultacie dwudziestu jeden oskarżonych – w tym Drzewiecki – zostało skazanych na karę śmierci.

Kapitan Jan Drzewiecki został powieszony 1 lipca 1942 w garażu na zapleczu budynku Gestapo przy ul. Bydgoskiej w Toruniu, co było świadomym złamaniem postanowień III konwencji genewskiej, dotyczącej traktowania jeńców wojennych. Ciało kapitana Niemcy wywieźli do lasu w Olku i zakopali w młodym zagajniku. 23 lipca 1945, ciało odkryto przypadkowo i złożono następnego dnia na toruńskim cmentarzu NMP przy ulicy Wybickiego.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Włodzimierz Jastrzębski: Terror i zbrodnia. Eksterminacja ludności polskiej i żydowskiej w rejencji bydgoskiej w latach 1939–1945. Warszawa: Interpress, 1974, s. 248–250.
• „Gazeta Wyborcza-Toruńska” 23–24 lipca 2005 według tekstu Benona Frąckowskiego.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934, s. 28, 482.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Biografia Jan Drzewieckiego na stronie Szkoły Podstawowej nr 3 w Toruniu