Jan Albrecht I
 Jan Albrecht I, malowidło z zamku w Schwerinie | |
 | |
| książę Meklemburgii-Güstrow | |
| Okres | od 1547 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| książę Meklemburgii-Schwerin | |
| Okres | od 1552 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data urodzenia | 23 grudnia 1525 |
| Data śmierci | 12 lutego 1576 |
| Ojciec | |
| Matka | Anna z Brandenburgii |
| Żona | Anna Zofia z Prus |
| Dzieci | Albrecht, Jan VII, Zygmunt August |
Jan Albrecht I (ur. 23 grudnia 1525 r., zm. 12 lutego 1576 r.) – książę Meklemburgii-Güstrow od 1547 do 1556 r., książę Meklemburgii-Schwerin od 1556 r.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Jan Albrecht był synem księcia meklemburskiego na Güstrow Albrechta VII i Anny, córki margrabiego brandenburskiego Joachima I Nestora. W 1547 r. zmarł jego ojciec i Jan Albrecht odziedziczył księstwo Meklemburgii-Güstrow. Z kolei po śmierci stryja, Henryka V Zgodnego w 1552 r. objął pozostałą część Meklemburgii (Meklemburgię-Schwerin). Jednak już w 1555 r. zmuszony został do wydzielenia Meklemburgii-Güstrow swemu młodszemu bratu Ulrykowi.
Wychowany w duchu częściowo katolickim, częściowo protestanckim, jeszcze w 1547 r. Jan Albrecht na życzenie ojca walczył po stronie katolickiej (w wojsku cesarskim) w wojnie szmalkaldzkiej. Po objęciu rządów zaprowadził jednak w swoim księstwie luteranizm (ogłosił to wraz ze stryjem w 1549 r.), sprzymierzył się z północnoniemieckimi książętami protestanckimi, a w 1552 r. uczestniczył już po stronie książąt protestanckich w wyprawie przeciwko cesarzowi. Zreorganizował uniwersytet w Rostocku i organizację kościelną w Meklemburgii. Przełożył fragmenty Biblii. Interweniował w Polsce w obronie swego młodszego brata Krzysztofa, który miał zostać arcybiskupem Rygi jednak wskutek knowań ze Szwedami został uwięziony przez króla polskiego; Jan Albrecht uzyskał jego uwolnienie w zamian za zrzeczenie się pretensji do stanowiska arcybiskupiego. W 1573 r. ustanowił, iż dziedziczenie tronu w Meklemburgii będzie następować na zasadzie primogenitury.
Po ślubie usiłował uzyskać u teścia zapewnienie sukcesji w Prusach lub przynajmniej opiekę nad małoletnim szwagrem Albrechtem Fryderykiem[1].
Rodzina[edytuj | edytuj kod]
24 lutego 1555 r. Jan Albrecht ożenił się z Anną Zofią, córką księcia Prus Albrechta Hohenzollerna (byłego wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego). Z małżeństwa tego pochodziło trzech synów:
- Albrecht (1556–1561),
- Jan VII (1558–1592), następca ojca jako książę Meklemburgii,
- Zygmunt August (1560–1600), regent Meklemburgii za małoletności synów Jana VII, mąż Klary Marii, córki księcia pomorskiego Bogusława XIII.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Janusz Małłek, Geneza sejmu 1566 r. w Prusach Książęcych, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 4, 1961, s. 510.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Hildegard Thierfelder: Johann Albrecht I.. W: Neue Deutsche Biographie. T. 10. Berlin: Duncker & Humblot, 1974, s. 499. [dostęp 2014-01-07].
- Ludwig Schultz: Johann Albrecht I., Herzog von Mecklenburg. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 14. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1881, s. 239–243.
- Johann Albert I. Herzog v.Mecklenburg-Güstrow. [w:] WW-Person [on-line]. [dostęp 2015-12-28].