Jacques Bouveresse

Jacques Bouveresse (ur. 20 sierpnia 1940 w Épenoy, zm. 9 maja 2021[1]) – filozof francuski, znawca Wittgensteina oraz filozofii analitycznej, filozofii nauki (ważna postać we francuskiej dyskusji wokoło afery Sokala) oraz filozofii i kultury austriackiej (autor wielu prac poświęconych Musilowi).

Członek Komitetu Honorowego Unii Racjonalistycznej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodzony 20 sierpnia 1940 w Épenoy we Francji w rodzinie chłopskiej, chodził do liceum przyklasztornego w Besançon, by dostać się w 1961 do École normale supérieure w Paryżu.

Kariera uniwersytecka[edytuj | edytuj kod]

Praca filozoficzna[edytuj | edytuj kod]

Dzieło Jacques'a Bouveresse'a jasno daje wyraz temu, że autor bierze na serio pewne radykalne poglądy Wittgensteina, uznając wraz z nim na przykład to, że część problemów filozoficznych jest ostatecznie rozwiązana – część ta jest jednak dla niego znacznie mniejsza, niż dla austriackiego filozofa. Bouveresse jest jednak bliski wizji filozofii jako „woli zmiany samego siebie, wyjaśnienia i modyfikacji natury wymagań, jakie stawiamy rzeczywistości oraz językowi.” (Jacques Bouveresse, le philosophe et le réel. Entretiens avec Jean-Jacques Rosat, Paris, 1998, p. 124)

Bouveresse, od początku swej pracy nad Wittgensteinem, zajmował się jego pismami matematycznymi, dzieląc z nim niechęć do idei istnienia niezależnego świata liczb (tzw. Platonizm albo realizm), który istniałby niezależnie od człowieka. Wyraża on w ten sposób obawę przed (za) daleko idącymi analogiami między rzeczywistością fizyczną a matematyczną, platonizm bowiem nie jest w stanie zdać sprawy ze specyficznej natury matematyki.

Na tle filozoficznym Francji ostatnich kilku dekad, postać Bouveresse'a jest ewenementem przez swoją opozycję wobec panujących tendencji, wobec fenomenologii, idealizmu, strukturalizmu, czy też później postmodernizmu. Daleki był od kreowania postaci filozofa tajemniczego, uważając, że najuczciwszą rzeczą jest „profesjonalizacja” filozofii, a co za tym idzie rygor i ekonomia środków w niej używanych. Błędy filozofów, według Bouveresse'a, nie są wcale bardziej interesujące niż prawdy wszystkich innych ludzi.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Robert Maggiori, Mort de Jacques Bouveresse : la philosophie du langage perd sa voix [online], Libération [dostęp 2021-05-11] (fr.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • 1971 – La parole malheureuse. De l'Alchimie linguistique à la grammaire philosophique, Editions du Minuit.
  • 1973 – Wittgenstein : la rime et la raison, science, éthique et esthétique, Editions du Minuit.
  • 1976 – Le mythe de l'intériorité, Expérience, signification et langage privé chez Wittgenstein, Editions du Minuit.
  • 1984: Le philosophe chez les autophages, Editions du Minuit.
  • 1984 – Rationalité et cynisme, Editions du Minuit.
  • 1987 – La force de la règle, Wittgenstein et l'invention de la nécessité, Editions du Minuit.
  • 1988 – Le pays des possibles, Wittgenstein, les mathématiques et le monde réel, Editions du Minuit.
  • 1991 – Philosophie, mythologie et pseudo-science, Wittgenstein lecteur de Freud, Editions du Minuit.
  • 1991 – Herméneutique et linguistique, suivi de Wittgenstein et la philosophie du langage, Editions du Minuit.
  • 1993 – L'homme probable, Robert Musil, le hasard, la moyenne et l'escargot de l'Histoire, Editions de l'Eclat.
  • 1994 – Sekcja Wittgenstein w La philosophie anglo-saxonne, Michel Meyer, PUF.
  • 1995 – Langage, perception et réalité, vol.1, la perception et le jugement, Editions Jacqueline Chambon.
  • 1996 – La demande philosophique. Que veut la philosophie et que peut-on vouloir d'elle ?, Editions de l'Eclat.
  • 1997 – Dire et ne rien dire, l'illogisme, l'impossibilité et le non-sens, Editions Jacqueline Chambon.
  • 1998 – Le Philosophe et le réel. Entretiens avec Jean-Jacques Rosat, Hachette.
  • 1999 – Prodiges et vertiges de l'analogie. De l'abus des belles-lettres dans la pensée, Editions Liber-Raisons d'agir.
  • 2001 – L'Epoque, la mode, la morale, la satire, Agone.
  • 2001 – Schmock ou le triomphe du journalisme, La grande bataille de Karl Kraus, Seuil
  • 2004 – Bourdieu savant& politique, Agone.
  • 2004 – Langage, perception et réalité, tome 2, Physique, phénoménologie et grammaire, Ed. Jacqueline Chambon.
  • 2004 – Essais IV – Pourquoi pas des philosophes, Agone (dostęp).
  • 2005 – Robert Musil. L'homme probable, le hasard, la moyenne et l'escargot de l'histoire (nowe wydanie L'Homme probable z 1993 r.), Éditions de l'Éclat.
  • 2006 – Essais V. Descartes, Leibniz, Kant, Agone (dostęp).
  • 2007 – Peut-on ne pas croire ? Sur la vérité, la croyance et la foi, Agone.
  • 2007 – Satire & prophétie : les voix de Karl Kraus, Agone.
  • 2007 – Karl Kraus, le monde intellectuel et la presse in Eveline Pinto (dir.), Pour une analyse critique des médias – Le débat public en danger, Éditions du Croquant, 2007.
  • 2008 – La Connaissance de l'écrivain : sur la littérature, la vérité et la vie, Agone.
  • 2011 – Que peut-on faire de la religion ?, Agone.
  • 2011 – Essais VI. Les lumières des positivistes, Agone.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jacques_Bouveresse&oldid=73181852”