Jacques André

Jacques André
15 zwycięstw
ilustracja
pułkownik pułkownik
Data i miejsce urodzenia

25 lutego 1919
Paryż

Data i miejsce śmierci

2 kwietnia 1988
Antibes

Przebieg służby
Lata służby

19391968

Siły zbrojne

Armée de l’air

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Krzyż Wojenny 1939–1945 z brązową palmą (Francja)

Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945”

Jacques Louis André (ur. 25 lutego 1919 w Paryżu, zm. 2 kwietnia 1988 w Antibes) – francuski wojskowy, pułkownik pilot, as myśliwski z okresu II wojny światowej, olimpijczyk – lekkoatleta.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Paryżu. Jego ojciec Géo André był sportowcem, czterokrotnym uczestnikiem igrzysk limpijskich, w czasie I wojny światowej pilotem myśliwskim. Idąc w ślady ojca zajął się sportem, trenował lekkoatletykę. W wieku 15 lat uzyskał uprawnienia pilota szybowcowego, następnie także instruktora szybowcowego. Był członkiem kadry narodowej Francji w lekkiej atletyce w 1937 roku.

15 kwietnia 1939 wstąpił do lotnictwa. Skierowano go do szkoły pilotów w Etampes, którą ukończył 13 grudnia 1939. W dniu 18 lutego 1940 roku został instruktorem w szkole pilotażu w Salon[1]. Funkcję ten pełnił do upadku Francji w czerwcu 1940.

Po podpisaniu zawieszenia broni opowiedział się po stronie rządu Vichy i pozostał w wojsku, choć bez przydziału, przebywając na terenie Algierii. Po licznych zabiegach w październiku 1940 skierowano go do Syrii, gdzie został pilotem w Grupie Myśliwskiej II/3. Brał udział w walkach przeciwko oddziałom brytyjskim i Wolnych Francuzów w czasie operacji Exporter w czerwcu i lipcu 1941 roku. Po zajęciu Syrii przez wojska brytyjskie znalazł się w Marsylii. Stamtąd wyjechał do Algierii, gdzie nadal był pilotem w Grupie Myśliwskiej II/3, stacjonującej w Blidzie. Brał udział w zwalczeniu lotnictwa brytyjskiego operującego nad francuskimi wodami terytorialnymi nad Morzem Śródziemnym. 18 maja 1942 zestrzelił swój pierwszy samolot PBY Catalina z brytyjskiego 202 Dywizjonu RAF[1].

Po rozpoczęciu desantu wojsk amerykańsko-brytyjskich w Afryce Północnej, Grupa Myśliwska II/3 nie wzięła udziału w walkach, z uwagi na warunki atmosferyczne. Lotnisko zostało zajęte przez wojska brytyjskie, a pilotom zaproponowano przyłączenie się do oddziałów Wolnych Francuzów. Panująca na lotnisku atmosfera spowodowała, że zdecydował się na wyjazd do ZSRR, do francuskiego pułku myśliwskiego, walczącego na froncie wschodnim.

Z Algierii wyjechał w październiku 1943 roku, a od 22 grudnia został pilotem w pułku lotnictwa myśliwskiego „Normandia”, posiadał wtedy stopień aspiranta. Z pułkiem tym przeszedł cały szlak bojowy, walcząc z Niemcami na froncie wschodnim, początkowo jako pilot a później dowódca klucza. Wojnę zakończył w maju 1945 roku w Mamonowie w Prusach Wschodnich. W okresie służby w pułku od 22 grudnia 1943 do 9 maja 1945 roku brał udział w 113 lotach bojowych, brał udział w 19 walkach powietrznych w czasie których zestrzelił indywidualnie 14 samolotów przeciwnika i 2 w walkach zespołowych, 3 samoloty uszkodził. Był najskuteczniejszym pilotem pułku Normandia[2]. Za swoje zasługi został w dniu 4 czerwca 1945 roku wyróżniony tytułem Bohatera Związku Radzieckiego.

Po zakończeniu II wojny światowej wrócił wraz z pułkiem do Francji, pozostając w służbie. W tym czasie powrócił do uprawiania sportu i wszedł w skład francuskiej kadry narodowej w lekkiej atletyce. W 1948 roku uczestniczył w igrzyskach olimpijskich w Londynie, startując w biegu 400 metrów przez płotki, i zajął 6 miejsce w półfinale tej konkurencji[3].

Służąc w lotnictwie początkowo był pilotem myśliwskim, a następnie w latach 1957 – 1960 komendantem centrum wyszkolenia strzeleckiego lotnictwa w Cazaux, następnie szkoły bombardowania w Drachenbronn (1960-1962), dowódcą bazy lotniczej nr 943 w Caen (1965-1965), a potem francuskiej bazy lotniczej Ivato na Madagaskarze (1965-1967). W 1968 roku został dowódcą 4 Obszaru Powietrznego Francuskich Sił Powietrznych w Aix-en-Provence. W tym też roku został przeniesiony do rezerwy, posiadał wtedy stopień pułkownika.

Po zakończeniu kariery wojskowej mieszkał w miejscowości Antibes, gdzie zmarł.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b André Jacques. Ciel de Gloire. [dostęp 2015-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (fr.).
  2. P. Skulski, J. Bargiel, G. Cisek: Asy frontu wschodniego. s. 14.
  3. Jacques André [online], olympedia.org [dostęp 2021-06-28] (ang.).
  4. Wniosek nagrodowy o nadanie tytułu Bohatera Związku Radzieckiego
  5. Указ Президиума Верховного Совета z dnia 23.02.1945

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Przemysław Skulski, Janusz Bargiel, Grzegorz Cisek: Asy frontu wschodniego. Wrocław: ACE Publication, 1994, s. 13-14. ISBN 83-86153-05-9.
  • André Jacques. Ciel de Gloire. [dostęp 2015-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (fr.).