Jacek Przetocki
 podporucznik | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1940–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | 16 Dywizjon Artylerii Motorowej (PSZ), Kedyw Okręgu Lwów AK |
| Stanowiska | dowódca ośrodka dywersyjnego |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 | |
Jacek Marian Antoni Nałęcz-Przetocki vel Edward Lipiński, pseud.: „Oset”, „Karol” (ur. 20 lutego 1920 we Lwowie, zm. 25 maja 1944 w Rychcicach) – podporucznik artylerii Polskich Sił Zbrojnych, oficer Armii Krajowej, cichociemny.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem Mariana i Krystyny z domu Mars. Po ukończeniu Szkoły Powszechnej Braci Szkolnych i X Państwowego Gimnazjum Humanistycznego we Lwowie zdał tam maturę w 1937 roku i rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej.
We wrześniu 1939 roku nie został zmobilizowany. Przekroczył granicę polsko-rumuńską 17 września 1939 roku. W październiku dotarł do Francji, gdzie został skierowany do Szkoły Podchorążych Piechoty, a następnie do Szkoły Podchorążych Artylerii w Camp de Coëtquidan. W czerwcu 1940 roku dostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie dostał przydział do 16 dywizjonu artylerii motorowej. Od października 1941 roku studiował na Politechnice w Dundee.
Po przeszkoleniu w zakresie dywersji został zaprzysiężony 29 listopada 1942 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzutu dokonano w nocy z 17 na 18 lutego 1943 roku w ramach operacji „Floor” (zrzut na placówkę odbiorczą „Puchacz” położoną 9 km na południowy wschód od Mord). Po aklimatyzacji dostał 20 marca 1943 roku przydział do Kedywu Okręgu Lwów AK na stanowisko dowódcy Ośrodka Dywersyjnego „Karol” w Drohobyczu.
M.in. prowadził szkolenia szeregu drużyn dywersyjnych w Drohobyczu, Samborze i Borysławiu. Kierował kilkunastoma akcjami dywersyjnymi, jak:
- akcje na niemieckie transporty kolejowe, pod Rajłową i Wolą Jakubową w grudniu 1943 roku i na linii Drohobycz-Sambor 19 marca 1944 roku,
- akcje rozbrojeniowe.
Poległ 25 maja 1944 roku w czasie ataku (w celu zdobycia broni z wartowni) na stację kolejową w Rychicach. Został najprawdopodobniej pochowany na tamtejszym cmentarzu przy ul. Truskawieckiej.
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari – pośmiertnie, 1 lipca 1944 roku – nr 13402[1]
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 110 poległych cichociemnych jest Jacek Przetocki.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 488.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 393. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 124–125.
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 1. Oleśnica: Firma „Kasperowicz – Meble”, 1994, s. 111–112. ISBN 83-902499-0-1.