Jabad

Jabad
Ilustracja
Widok na Dża'bad, 2011
Państwo

 Palestyna
 Izrael

Muhafaza

Dżanin

Burmistrz

Walid Abadi

Powierzchnia

21,6 km²

Wysokość

340 m n.p.m.

Populacja (2007)
• liczba ludności


14808

Położenie na mapie Palestyny
Mapa konturowa Palestyny, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Jabad”
Ziemia32°26′48″N 35°10′14″E/32,446667 35,170556
Strona internetowa

Jabad (arab. يعبد; oficjalna pisownia w ang. Yabad) – palestyńskie miasto położone w muhafazie Dżanin, w Autonomii Palestyńskiej.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Miasto Dża'bad jest położone w północno-zachodniej części wzgórz Samarii, w odległości 12 km na zachód od miasta Dżanin.

W jego otoczeniu znajdują się wioski Zibda, Umm Dar, Tura al-Dżarbija, Nazlet Zeid i Kufeirit, oraz osiedla żydowskie Mewo Dotan i Chermesz. Na północ i północny wschód od miasta przebiega mur bezpieczeństwa, oddzielający terytorium Autonomii Palestyńskiej od państwa Izrael.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Według danych Palestyńskiego Centralnego Biura Statystycznego z 2007, miasto zajmowało powierzchnię 21,6 km². W mieście mieszkało wówczas 14 808 mieszkańców[1][2].



Historia[edytuj | edytuj kod]

W XVII-XVIII wieku wieś Dża'bad była znana z produkcji najlepszego sera w Samarii. Politycznie było rządzone przez arabski klan Kadri, który był sprzymierzony z najsilniejszym palestyńskim klanem rodziny al-Husajni[3].

W okresie brytyjskiego panowania nad Palestyną, w dniu 20 listopada 1935 w pobliżu wioski Dża'bad Brytyjczycy urządzili obławę na członków arabskiej organizacji paramilitarnej Czarna Ręka. Zginął wówczas szejk Izz ad-Din al-Kassam. Jego śmierć stała się legendą wśród palestyńskich Arabów[4]. Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny w latach 1947-1948 w rejonie wioski działały siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej. Na początku I wojny izraelsko-arabskiej w maju 1948 obszar wioski zajęły wojska irackie. Pod koniec wojny zastąpił je jordański Legion Arabski, a Dża'bad znalazł się na terytorium okupowanym przez Jordanię.

W wyniku wojny sześciodniowej w 1967 Dża'bad znalazł się pod okupacją izraelską. Zawarte w 1983 Porozumienia z Oslo umożliwiło utworzenie Autonomii Palestyńskiej. Dża'bad został przekazany pod palestyńską administrację, jednak za sprawy bezpieczeństwa odpowiada izraelska armia. Na początku 2003 w pobliżu miasta wybudowano mur bezpieczeństwa, który oddzielił terytorium Autonomii Palestyńskiej od państwa Izrael. Powstanie muru spowodowało wzrost bezrobocia w mieście i okolicznych wioskach, które w 2006 osiągnęło poziom 88%[5].

Polityka[edytuj | edytuj kod]

W 2005 burmistrzem miasta został wybrany Walid Abadi[6].

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

W mieście znajdują się szkoły dla chłopców Az Al-Deen i dla dziewcząt Abu Alaadis.

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

Podstawą lokalnej gospodarki jest rolnictwo. Większość tutejszych gruntów jest wykorzystywanych pod uprawy drzew oliwnych i zbóż. Ważnym źródłem dochodu jest także produkcja węgla drzewnego.

Poniżej znajduje się tabela ilustrująca wykorzystanie terenów należących do miasta[2]:

Rodzaj użytkowanych gruntów hektary
uprawy nawadniane 603,5
uprawy oliwek 721
uprawy zbóż 995,5
nieużytki 2172,3
zabudowane 9,2


Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Z miasta wyjeżdża się na południe na drogę nr 585, którą jadąc na wschód dojeżdża się do drogi nr 60 i następnie do miasta Dżanin. Natomiast jadąc na zachód dojeżdża się do skrzyżowania z drogą nr 596, prowadzącą na północny zachód do przejścia granicznego z Izraelem. Podczas zaburzeń społecznych lub zamieszek arabskich, izraelska armia wprowadza ograniczenia w dostępności z tych dróg. Stanowią one linię komunikacyjną żydowskich osiedli Mewo Dotan i Chermesz, łączącą je z Izraelem. Wówczas mieszkańcy miasta Dża'bad są zmuszeni do korzystania z bocznych lokalnych dróg. Stanowi to duże utrudnienie w codziennym życiu.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. 2007 Locality Population Statistics. [w:] Palestinian Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2012-04-19]. (arab.).
  2. a b Welcome To Ya'bad. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2012-04-20]. (ang.).
  3. Beshara Doumani: The Meanings of Autonomy. [w:] UC Press E-Books Collection, 1982-2004 [on-line]. [dostęp 2012-04-19]. (ang.).
  4. Tom Segew: One Palestine, Complete. Metropolitan Books, 1999, s. 360–362. ISBN 0-8050-4848-0.
  5. Martin Asser: Palestinians struggle in dire straits. [w:] BBC News [on-line]. 2007-10-04. [dostęp 2012-04-20]. (ang.).
  6. Yabad municipality inaugurates new town hall. [w:] ReliefWeb [on-line]. 2005-09-22. [dostęp 2012-04-20]. (ang.).