JMWAVE

JMWAVE, JM/WAVE lub JM WAVE – kryptonim tajnego programu gromadzenia danych wywiadowczych oraz operacji specjalnych, przeprowadzony przez Stany Zjednoczone w latach 1961–1968. Siedzibą operacji był budynek 25, leżący w południowym kampusie (dawniej teren bazy lotniczej Richmond, położonej około 12 mil na południe od głównego kampusu) Uniwersytetu Miami na Florydzie. Inne nazwy siedziby to „Miami Station” lub „Wave Station”^[1][2][3][4].

JMWAVE przeszedł pierwszą poważną rozbudowę, kiedy został centrum operacyjnym „Task Force W”, sekcji CIA oddelegowanej do operacji „Mongoose”^[1][5][6] – inicjatywy USA zmierzającej do obalenia komunistycznego rządu prezydenta Fidela Castro na Kubie. JMWAVE również aktywnie uczestniczyła w sponsorowanej przez rząd USA nieudanej inwazji w Zatoce Świń w kwietniu 1961^[7]. Początkową siedzibą JMWAVE była Coral Gables^[8].

Placówka osiągnęła swój szczyt działalności pod koniec 1962 i na początku 1963 – podczas kryzysu kubańskiego. Pod przywództwem Theodora Shackleya, w okresie 1962–1965, JMWAVE stało się drugą co do wielkości placówką CIA, po głównej siedzibie w Langley w Wirginii. Pracowało tam od 300 do 400 profesjonalnych agentów (w tym prawdopodobnie około 100 na Kubie); na liście płac znalazło się 15000 kubańskich emigrantów, nieprzychylnie nastawionych do rządów Fidela Castro. CIA było jednym z największych pracodawców w Miami w tamtym okresie. Emigranci byli szkoleni w taktyce, szpiegostwie oraz umiejętnościach żeglarskich, placówka wspierała również liczne rajdy wymierzone w Kubę^[8][1][9].

Główną fasadową firmą JMWAVE była „Zenith Technical Enterprises, Inc.”. Ponadto zostało założonych od 300 do 400 innych firm na obszarze południowej Florydy, wraz z siecią „bezpiecznych domów” oraz fikcyjnych przedsiębiorstw. Roczny budżet wyniósł ok. 50 milionów dolarów (333 milionów w 2006^[10]). Placówka miała duży wpływ na gospodarkę południowej Florydy, tworząc lokalny boom gospodarczy – szczególnie w nieruchomościach, bankowości oraz niektórych sektorach produkcyjnych. Posiadała również flotę samolotów i łodzi – opisaną jako trzecią co do wielkości marynarkę w rejonie Karaibów w tym czasie, po USA i Kubie. Działalność JMWAVE była tak powszechna, że stała się tajemnicą poliszynela wśród lokalnego rządu Florydy oraz organów ścigania^[8][1].

W dniu 26 czerwca 1964 magazyn Look ujawnił powiązania firmy Zenith z CIA. Władze uniwersytetu zaprzeczyły, jakoby posiadały wiedzę na temat działalności CIA na terenie kampusu (choć później Shackley potwierdził, że rektor Henry Stanford był w pełni świadomy operacji). JMWAVE zmieniło nazwę głównej firmy Zenith na „Melmar Corporation”^[8].

W 1968 JMWAVE zaczęto uważać za nieefektywne. Dodatkowym argumentem było stawienie w kłopotliwej sytuacji Uniwersytet Miami. W związku z czym JMWAVE zaprzestało działalności, zastąpione znacznie mniejszymi placówkami w Miami Beach^[8].

W 2004 placówka w bazie Richmond była nadal używana przez wiele amerykańskich agencji rządowych, w tym CIA, USAF oraz Armię Stanów Zjednoczonych. Kilka oryginalnych budynków JMWAVE nadal się zachowało. W 2007 budynek 25 stał się przedmiotem samorządowych starań, mających na celu przekształcenia go w muzeum wojskowe^[1][11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]