Józef Zięba (poeta)

Józef Zięba (ur. 15 sierpnia 1932 w Powórsku na Wołyniu, zm. 5 lutego 2022 w Lublinie[1]) – polski poeta i prozaik.

W 1951 ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Czarnieckiego w Chełmie. Studiował filologię polską na KUL-u (do 1955), a w 1974 uzyskał doktorat w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie[2]. Debiutował w 1957 roku jako prozaik na łamach prasy. W latach 1957–1967 był pracownikiem Wojewódzkiego Domu Kultury w Lublinie. Od 1967 pracował w Muzeum Okręgowym. Był organizatorem i wieloletnim kierownikiem (w latach 1968–1989) Muzeum Literackiego im. Józefa Czechowicza w Lublinie[2].

Od 1989 należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich[3]. W 1996 został wybrany prezesem zarządu lubelskiego oddziału Stowarzyszenia. Za zbiór opowiadań Szklaneczka króla Stasia otrzymał nagrodę Towarzystwa Miłośników Lublina. Odznaczony m.in. srebrną honorowa odznaką Zasłużonemu dla Lublina (1981) oraz honorową odznaką Za Zasługi dla Lubelszczyzny (1986)[3].

W swoich opowiadaniach pisze o ważnych dla dziejów Lublina postaciach (m.in. poecie Józefie Czechowiczu, publicyście i wydawcy "Kuriera Lubelskiego" Janie Czyńskim) oraz lubelskich legendach, np. związanych z powstaniem nazwy miasta, lubelskim herbem, czy oskarżoną o czary Zofią Filipowiczową[4].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Do 2016 opublikował m.in. siedem tomików wierszy, a także cykl wspomnieniowy Znad Stochodu. Wspomnienia wołyńskie (2001), Miasto ocalenia (2005), Lublin, miasto przeznaczenia (cz. I–III, 2007, 2012).

Wybrane tytuły:

  • Stęskniony krokodyl (1957, wiersze)[5]
  • Zasiew soczysty (1965, wiersze)
  • Świadectwo istnienia (1970)
  • Z dalekich wypraw (1972)
  • Życie literackie Lublina w okresie PKWN (1974)
  • Ruch teatralny na wsi 1918–1939 (1976)[3]
  • Dzierżak (1978, powieść)
  • Szklaneczka króla Stasia (wyd. I – 1977, wyd. II – 1983)
  • Jasełka[potrzebny przypis]
  • Wspaniały dar króla i inne lubelskie opowieści (1996)
  • Dzieje jednego obrazu. Opowieść o cudownej ikonie Matki Boskiej Chełmskiej (2005)
  • Rozmowy o Józefie Czechowiczu (2006)
  • Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Narodziny uczelni (2008)
  • Był Człowiek, w którym moja ziemia ujrzała, że jest związana z niebem (poemat poświęcony Janowi Pawłowi II, 2014)
  • Opowieść o długim żywocie i przedwczesnej śmierci lubelskiej fary (2014)[2]
  • Tajemnice lubelskiego koziołka. Dwadzieścia jeden opowieści (2016)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Lesław Bartelski M.: Polscy pisarze współcześni, 1939-1991: Leksykon. Wydawn. Nauk. PWN. ISBN 83-01-11593-9.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zmarł dr Józef Wiesław Zięba. Lublin.eu. [dostęp 2022-02-08].
  2. a b c Informacje z okładki książki: Zięba J.: Tajemnice lubelskiego koziołka. Dwadzieścia jeden opowieści. Lublin: 2016.
  3. a b c Józef Zięba (ur. 1932). Teatr NN – Brama Grodzka, Leksykon. [dostęp 2020-12-01].
  4. Zięba J.: Szklaneczka króla Stasia. Wyd. 2. Lublin: 1983.
  5. Józef Zięba, Dorobek lubelskiego środowiska literackiego w latach 1944–79. Katalog wystawy, Lublin: Muzeum Okręgowe. Oddział Józefa Czechowicza, 1979.