Józef Kożuchowski (ekonomista)

Józef Kożuchowski
Data i miejsce urodzenia

17 kwietnia 1886
Kraków

Data i miejsce śmierci

7 września 1968
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

ekonomista

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Niepodległości
Nagrobek Józefa Kożuchowskiego na Cmentarzu Powązkowskim

Józef Kożuchowski (ur. 17 kwietnia 1886 w Krakowie, zm. 7 września 1968 w Warszawie[1]) – polski ekonomista, urzędnik państwowy, działacz gospodarczy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Aleksandra i Haliny z Mierzwińskich, od 1895 mieszkał w Warszawie[1].

Był członkiem Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, Narodowego Związku Robotniczego i Towarzystwa Oświaty Narodowej. W 1906 ukończył w Warszawie średnią szkołę handlową[1]. Od 1907 studiował na Uniwersytecie Lwowskim, w 1909 należał do założycieli, a następnie był jednym z przywódców i czołowych publicystów Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”[1]. W latach 1909–1911 studiował ekonomię na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium (studiów jednak nie ukończył). W latach 1911–1915 pracował w Lubelskim Towarzystwie Rolniczym, po wybuchu I wojny światowej był działaczem Ligi Narodowej oraz Komitetu Narodowego Polskiego[1]. Od lipca 1915 przebywał w Moskwie, od 1 września 1915 był kierownikiem Działu Statystyki Wygnańczej przy Radzie Zjazdów Polskich Organizacji Pomocy Ofiarom Wojny. Po rewolucji lutowej został w 1917 członkiem Związku Zjednoczenia i Niezawisłości Polski, a w sierpniu tegoż roku sekretarzem Rady Polskiej Zjednoczenia Międzypartyjnego[1]. Po wybuchu rewolucji październikowej znalazł się w Kijowie, a jesienią 1918 powrócił do Warszawy[1].

30 marca 1919 został kierownikiem (następnie naczelnikiem) Wydziału Statystyki Strat Wojennych Głównego Urzędu Likwidacyjnego. W lutym 1925 uzyskał stopień magistra prawa na Uniwersytecie Warszawskim. W 1925 został wiceprezesem, a od 19 czerwca 1926 był prezesem GUL[1]. 12 listopada 1926 został p.o. dyrektora, a od grudnia 1926 był dyrektorem departamentu organizacyjnego w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, a od 15 kwietnia 1930 do 4 sierpnia 1932 wiceministrem przemysłu i handlu[1].

W sierpniu 1930 został dyrektorem departamentu konsorcjalno-przemysłowego Banku Gospodarstwa Krajowego, od listopada 1935 był wiceprezesem BGK. W 1933 został sędzią Sądu Kartelowego. Od maja 1937 kierował Komisją Hutniczą, która z ramienia władz państwowych przedłożyła w grudniu 1937 projekt reorganizacji polskiego hutnictwa. 2 listopada 1938 został podsekretarzem stanu w Ministerstwie Skarbu, gdzie odpowiadał za kwestie bilansu płatniczego, nadzór na przedsiębiorstwami państwowymi i sektor ubezpieczeń. Był zwolennikiem polityki etatystycznej i wzmacniana procesów industrializacyjnych[1].

W okresie międzywojennym był m.in. Prezesem Zarządu Głównego Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich[2][1], prezesem Rady Ligi Morskiej i Kolonialnej.

Po wybuchu II wojny światowej znalazł się w Rumunii, a od listopada 1939 przebywał w Paryżu, gdzie pracował w Biurze Celów Wojennych[1]. Po upadku Francji mieszkał w Lyonie, następnie w Grenoble, kierował komitet społecznych zajmującym się ochroną ludności polskiej. Od 1942 przebywał w Londynie, był sekretarzem generalnym w Ministerstwie Przemysłu, Handlu i Żeglugi, zajmował się opracowaniem planów gospodarczej odbudowy Polski[1].

Powrócił do Polski we wrześniu 1947, od 1 grudnia 1947 pracował jako doradca ekonomiczny w Ministerstwie Skarbu, 1 grudnia 1948 przeszedł na emeryturę. Od 1949 pracował w Państwowym Muzeum Zoologicznym, od 1955 jako starszy asystent, od 1957 jako adiunkt w dziale historii, publikował prace z zakresu historii i historiografii zoologii[1]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 342-6-1,2)[3].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n Polski Słownik Biograficzny, Tom XV, Warszawa 1970 (biogram autorstwa Tadeusza Kobylańskiego)
  2. Sprawozdanie Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich : z działalności w drugim okresie sprawozdawczym 11.X.36-22.V.38, s. 12.
  3. Cmentarz Stare Powązki: KOŻUCHOWSCY I NEBELSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-06].
  4. M.P. z 1927 r. nr 258, poz. 707 „za wybitne zasługi na polu organizacji ruchu niepodległościowego, rewindykacji mienia narodowego oraz na polu administracji państwowej”.
  5. Odznaczenie. „Kurier Warszawski”. Nr 1, s. 26, 1 stycznia 1928. 
  6. M.P. z 1932 r. nr 64, poz. 82 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  7. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 „za zasługi na polu pracy państwowej”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]