Ignacy Brach
 Ignacy Brach w latach 60. | |
| Data i miejsce urodzenia | 18 września 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 7 kwietnia 1994 |
| profesor nauk ścisłych | |
| Specjalność: mechanika | |
| Alma Mater | |
| nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
         | |
Ignacy Kazimierz Brach (ur. 18 września 1897 w Zagórzanach, zm. 7 kwietnia 1994 w Warszawie) – profesor Politechniki Warszawskiej, mechanik, doktor honoris causa Politechniki Warszawskiej (1987)[1], dziekan Wydziału Mechaniczno-Konstrukcyjnego i Wydziału Maszyn Roboczych i Pojazdów Politechniki Warszawskiej.
Życiorys[2][edytuj | edytuj kod]
Syn Antoniego i Petroneli ze Stępniów. Maturę (z wyróżnieniem) zdał w 1917. Studia rozpoczął na Wydziale Mechanicznym Szkoły Politechnicznej we Lwowie. Po zaliczeniu pierwszego roku przerwał studia i jesienią 1918 wstąpił do Legii Akademickiej. Ukończył szkołę podchorążych wojsk kolejowych, brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po demobilizacji kontynuował studia na Politechnice Lwowskiej. Dyplom inżyniera mechanika otrzymał w 1923 r. W latach 1925–1926 odbył studia w ośrodkach naukowych oraz portach Francji. Został asystentem i adiunktem Politechniki Lwowskiej. W latach 1926–1935 pracował na stanowisku starszego asystenta na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej[2]. Równolegle od 1926 r. pełnił funkcję kierownika biura konstrukcyjnego w rejonie Warszawy. W latach 1935–1939 pracował na Śląsku.
W czasie okupacji działał w konspiracji i znalazł się w Warszawie. Na początku powstania warszawskiego został aresztowany i w połowie sierpnia wywieziony do obozu koncentracyjnego Buchenwald, a następnie do „Aussenkommando Zwieberge” k. Halberstadt[3].
Po zakończeniu wojny, w 1945 r. powrócił do Warszawy i objął stanowisko dyrektora technicznego Centralnego Zarządu Przemysłu Metalowego. W latach 1947–1967 był kierownikiem Katedry Maszyn Budowlanych na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. W 1955 r. został profesorem nadzwyczajnym, a w 1961 r. profesorem zwyczajnym. Był dziekanem i organizatorem dwóch wydziałów Politechniki Warszawskiej - Wydziału Mechaniczno-Konstrukcyjnego (1951–1952) i Wydziału Maszyn Roboczych i Pojazdów (1961–1964)[2].
Był współzałożycielem NOT, wieloletnim wiceprezesem i prezesem Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników oraz przewodniczącym (a od 1979 r. honorowym przewodniczącym) Rady Naukowej Instytutu Mechanizacji Budownictwa[2].
Autor licznych publikacji książkowych, rozpraw naukowych, artykułów oraz patentów. Był twórcą nowej hipotezy w zakresie rozdrabniania minerałów i w zakresie skrawania gruntów.
Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 132-3-10)[4][2].
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Maszyny budowlane. Charakterystyki i zastosowanie, praca zbiorowa pod kier. prof. dra inż. Ignacego Bracha, wyd. Arkady Warszawa 1974.
- Koparki jednonaczyniowe. Maszyny do robót ziemnych, prof. dr inż. Ignacy Brach, mgr inż. Ryszard Walczewski, wyd. Wydawnictwa Naukowo Techniczne Warszawa, wydanie 1 - 1970 r. wydanie 2 - 1973 r. wydanie 3 - 1982 r. ISBN 83-204-0273-5.
- Maszyny do robót ziemnych w zarysie, I. Brach, wyd. PWN Warszawa 1954 r.
- Teoretyczne podstawy skrawania gruntów w maszynach do robót ziemnych, I. Brach, wyd. Arkady Warszawa 1960.
- Określenie układu wysięgnika z siłownikiem w koparkach uniwersalnych, I. Brach, M. Dietrich, J. Goliński, „Przegląd Mechaniczny” nr 16, 1969 r.
- Hydraulikbagger, I.Brach Systematische Untersuchung F.uH. 1971 No 5.
- Hydraulikbagger mit der ausschiebbaren Ausrüstung, I. Brach, R. Walczewski; Intern. Konferenz „Mechanisierung im Erdbau” Prag 1975 r.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Order Budowniczych Polski Ludowej (1979)[5]
- Order Sztandaru Pracy I klasy[3]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[3]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[3]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (19 lipca 1946)[6]
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami[3]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 19 lipca 1939[7], 12 lipca 1954[8])
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[9]
- Order Lwa Białego (CSRS)
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Z. R. Muszyński: Znane Postacie. Stowarzyszenie „Klub Gorliczan”. [dostęp 2010-02-19].
- Sto warszawiaków i warszawianek. „Warszawski Kalendarz Ilustrowany „Stolicy” - 1967”, s. 23, 1966. Warszawa: Wydawnictwo Warszawskiego Tygodnika „Stolica”.
- Andrzej Liczbiński, Wykaz profesorów Politechniki Warszawskiej zmarłych w latach 1988–2000.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Doktorzy honoris causa PW. pw.edu.pl. [dostęp 2011-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 stycznia 2012)].
- ↑ a b c d e Elżbieta Borysowicz: Wykaz zmarłych Profesorów Politechniki Warszawskiej pochowanych na Powązkach w Warszawie. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2015, s. 16. ISBN 978-83-7814-461-8.
- ↑ a b c d e Powstańcze Biogramy - Ignacy Brach [online], www.1944.pl [dostęp 2024-02-09] (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: BRACHOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-12-17].
- ↑ Dziennik Polski, r. XXXV, nr 163 (10927), s. 3.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 330 „za zasługi przy zabezpieczeniu, odbudowie i organizacji przemysłu metalowego w Polsce”.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 165, poz. 404 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 100, poz. 1257 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy społecznej”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.