Homo gautengensis
| Homo gautengensis | |
| Curnoe, 2010 | |
| Okres istnienia: ok. 1,9 – 0,6 mln lat temu | |
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek | H. gautengensis |
Homo gautengensis – gatunek z rodziny człowiekowatych opisany przez antropologa fizycznego Darrena Curnoe w 2010. Opisany na podstawie skamieniałości odnalezionych w Republice Południowej Afryki, które były początkowo zidentyfikowane jako Homo habilis, Homo ergaster, a niejednokrotnie jako australopitek. Darren Curnoe uważa swoje znalezisko za szczątki najstarszego gatunku rodzaju Homo[1].
Odkrycie i badania[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze szczątki zostały odkryte w latach 30. XX wieku przez Brooma i Robinsona. W 1977 została znaleziona niemalże kompletna czaszka (holotyp Stw 53), którą przyporządkowano do gatunku Homo habilis[2]. Część publikacji opisała szczątki jako należące do gatunku Australopithecus africanus, jednak większość analiz wykazała przynależność skamieniałości do rodzaju Homo. Niektóre wyniki mówiły o całkiem nowym gatunku jeszcze przed badaniami antropologa Darrena Curnoe, który jest doktorem Uniwersytetu Południowej Walii na Wydziale Biologii, Nauk o Ziemi i Środowiska. Badania opublikowane w maju 2010 opisują fragment czaszki znaleziony kilkadziesiąt lat wcześniej w Republice Południowej Afryki, w prowincji Gauteng, w Jaskiniach Sterkfontein (okolice Johannesburga). Darren Curnoe nazwał odkryty gatunek Homo gautengensis. Lee Berger oraz jego współpracownicy uznali nowy gatunek za nieistniejący, a skamieniałości przypisali do opisanego już wcześniej gatunku – Australopithecus sediba.
Geochronologia[edytuj | edytuj kod]
Identyfikacja Homo gautengensis oparta została na fragmentach czaszek, kilku szczękach, zębach oraz innych kościach znalezionych w różnym czasie i w różnych jaskiniach na terenie tak zwanej Kolebki Ludzkości. Najstarsze okazy pochodzą ze Swartkrans i datowane są na 1,9–1,8 miliona lat[3]. Okazy Stw 53 znalezione w Sterkfontein są datowane na 1,8–1,5 miliona lat[4]. Okaz z Jaskini Gondolin szacuje się na 1,8 miliona lat[5][6]. Inne okazy ze Sterkfontein mają 1,4–1,1 miliona lat. Najmłodszy okaz ze Swartkrans datuje się na 1–0,6 miliona lat[7].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Według Curnoe, Homo gautengensis miał duże zęby przystosowane do przeżuwania żywności roślinnej[8]. Miał stosunkowo niewielki mózg i spożywał o wiele więcej warzyw niż Homo erectus, Homo sapiens i prawdopodobnie więcej niż Homo habilis. Najprawdopodobniej wytwarzał i używał kamiennych narzędzi, a nawet potrafił wzniecać ogień, jako że znaleziono spalone zwierzęce kości w pobliżu skamieniałości Homo gautengensis.
Curnoe uważa, iż Homo gautengensis mierzył ponad 91 cm i ważył około 50 kg. Zdaniem Curnoe, poruszał się na dwóch kończynach, kiedy chodził po ziemi, jednak znaczną część czasu spędzał na drzewach, żywiąc się, śpiąc i uciekając przed drapieżnikami.
Badacze uważają, że nie posiadał zdolności mowy ani umiejętności językowych. Na podstawie jego anatomii i wieku geologicznego, uczeni ustalili, iż był bliskim krewnym Homo sapiens, jednak niekoniecznie jego bezpośrednim przodkiem.
Teorie[edytuj | edytuj kod]
Przed rokiem 2010 ogłoszono odkrycie nowych skamieniałości człekokształtnego gatunku Australopithecus sediba. Według Curnoe, Australopithecus sediba zdaje się być o wiele bardziej prymitywny niż Homo gautengensis; oba gatunki żyły w tym samym miejscu i w tym samym czasie. Australopithecus sediba jest mniej prawdopodobnym przodkiem współczesnych ludzi niż Homo gautengensis.
Jedną z przyczyn nagłego wzrostu liczby znalezisk szczątków rodzaju Homo są ulepszone metody analizy, często oparte o wcześniejsze znaleziska, działanie DNA oraz więcej danych na temat tego, gdzie takie skamieniałości mogą występować[8].
Curnoe uważa, iż Australopithecus garhi, który został znaleziony w Etiopii, a jego wiek określony na około 2,5 miliona lat, jest najbardziej prawdopodobnym najwcześniejszym bezpośrednim przodkiem Homo gautengensis.
Kości starsze niż te Homo gautengensis wciąż czekają na badania i klasyfikację. Według Colina Grovesa, profesora Szkoły Archeologii i Antropologii na Australian National University w Canberze, na terenie wschodniej i południowej Afryki występowała znaczna liczba szczególnych gatunków będących przodkami ludzi. Występowały one krótko na przestrzeni 2-1 miliona lat temu[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Curnoe, D. (2010): A review of early Homo in southern Africa focusing on cranial, mandibular and dental remains, with the description of a new species (Homo gautengensis sp. nov.). 'HOMO – Journal of Comparative Human Biology, tom 61, strony: 151–177.
- ↑ Reappraisal of the taxonomic status of the cranium Stw 53 from the Plio/Pleistocene of Sterkfontein, in South Africa.
- ↑ Pickering et al. (2011): Earth and Planetary Science Letters 306 (1-2), strony: 23–32.
- ↑ Herries & Shaw. (2011): Journal of Human Evolution 60 (5), strony: 523–539.
- ↑ Adams et al. (2007): Quaternary Science Reviews 26 (19–21), strony: 2526–2543.
- ↑ Herries et al. (2006): Journal of Human Evolution 51 (6), strony: 617–631.
- ↑ Herries et al. (2009): Quaternary International 202 (1–2), strony: 14–28.
- ↑ a b c Get Ready for More Proto-Humans.. [dostęp 2016-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
| Homininae | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Australopithecine |
| ||||||||
| Człowiek |
| ||||||||
| Tematy powiązane | |||||||||
