Hieronim Wierzbowski (1648–1712)

Hieronim Wierzbowski
Biskup tytularny Fessei
Herb duchownego
Data i miejsce urodzenia

15 lipca 1648
Dalików

Data i miejsce śmierci

29 maja 1712
prawdopodobnie Poznań

Biskup pomocniczy poznański
Okres sprawowania

1681–1712

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Nominacja biskupia

22 września 1681

Sakra biskupia

12 kwietnia 1682

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

12 kwietnia 1682

Konsekrator

Opizio Pallavicini

Współkonsekratorzy

Stefan Wierzbowski
Stanisław Jan Witwicki

Hieronim Wierzbowski herbu Jastrzębiec (ur. 15 lipca 1648 roku w Dalikowie, zm. 29 maja 1712 najprawdopodobniej w Poznaniu) – polski duchowny katolicki, kustosz warszawski, wikariusz generalny poznański, prepozyt kapituły katedralnej poznańskiej w latach 1671–1712[1], kustosz kapituły katedralnej poznańskiej w latach 1667–1671[2], kanonik kapituły katedralnej poznańskiej w 1667 roku[3], opat lubiński i kanonik kapituły katedralnej poznańskiej w latach 1696–1699[4], oficjał poznański, biskup pomocniczy i administrator diecezji poznańskiej, tytularny biskup Fessee, sekretarz Jego Królewskiej Mości w 1674 roku.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był siódmym z kolei dzieckiem chorążego większego łęczyckiego i starosty szadeckiego Łukasza Wierzbowskiego z Dalikowa i Ewy Kossowskiej z Głogowej.

 Osobny artykuł: Wierzbowscy herbu Jastrzębiec.

W wieku 14 lat został oddany przez ówczesnego referendarza koronnego i opata paradyskiego Stefana Wierzbowskiego, który zajmował się jego wychowaniem do dworu króla Jana Kazimierza Wazy na wychowanie.

W 1666 r. został przez ks. stryja odebrany od dworu i wstąpił w stan duchowny. Pierwsze święcenia otrzymał od nuncjusza apostolskiego w Polsce Opizzio Pallaviciniego. Pod koniec tego roku wyjechał wraz z krewnym Zygmuntem Wierzbowskim, synem Hieronima pod opieką wojewody kaliskiego Jana (młodszego) Opalińskiego do Rzymu. Gdy w 1669 r. wrócił z Rzymu, za sprawą stryja biskupa Stefana Wierzbowskiego otrzymał kustodię warszawską (zarezerwowaną od niego już od 1667 r.)

W 1670 r. otrzymał prowizję na probostwo katedralne poznańskie, a rok później odprawił w swojej rodzinnej miejscowości – Dalikowie mszę prymicyjną przy tamtejszym „cudownym obrazie”. W miarę wieku a także i sprawą stryja, biskupa Stefana Wierzbowskiego osiągał kolejne stopnie w hierarchii kościelnej – wikariusza generalnego i oficjała poznańskiego.

W 1674 roku był elektorem Jana III Sobieskiego z województwa łęczyckiego[5]. Był deputatem duchownym kapituły katedralnej poznańskiej na Trybunał Główny Koronny w 1674 i 1675 roku[6].

Delegat kapituły katedralnej poznańskiej na sejm 1676 i 1685 roku[7].

Święcenia biskupie przyjął w 1682 r. za zgodą papieża z rąk biskupa Stefana Wierzbowskiego i Stanisława Jana Witwickiego. Pełnił odtąd funkcję biskupa sufragana, a po śmierci biskupa Witwickiego także administratora diecezji poznańskiej. Jego posługa biskupia w diecezji ograniczała się do funkcji czysto pomocniczych. Wspierał w czasie swego pontyfikatu O.O. Marianów, a także:

  • 13 lipca 1687 dokonał konsekracji kościoła u o.o. karmelitów Bosych w Poznaniu
  • 26-28 października 1689 r. był jednym z uczestników synodu poznańskiego
  • 8 września 1698 r. dokonał konsekracji kościoła w Gostyniu
  • 1700 – ufundował kościół w Mącznikach (obecnie w gm. Środa Wielkopolska, powiat średzki
  • 1700 – ufundował kościół w Rogalinku

Pochowany w katedrze śś. Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 23.
  2. Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 28.
  3. Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 36.
  4. Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 51.
  5. Suffragia Woiewodztw, y Ziem Koronnych, y Wielkiego Xięstwá Litewskiego, zgodnie na Naiaśnieyszego Jana Trzeciego Obránego Krola Polskiego, Wielkiego Xiążęćiá Litewskiego, Ruskiego, Pruskiego, Mázowieckiego, Zmudzkiego, Inflantskiego, Smolenskiego, Kijowskiego, Wołhynskiego, Podolskiego, Podláskiego, y Czerniechowskiego Dáne między Wárszawą á Wolą / Dnia Dwudziestego pierwszego Máiá / Roku 1674, [b.n.s.]
  6. Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 137.
  7. Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 127-128.
  8. Krzysztof Rafał Prokop, Nekropolie biskupie w nowożytnej Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Kraków-Warszawa 2020, s. 139.