Herman Idelson

Herman Idelson
Hermann Idelsohn
Герман Вигдорович Идельсон
Data i miejsce urodzenia

14 marca 1869
Ryga

Data i miejsce śmierci

1944
KL Stutthof

Przyczyna śmierci

zawał serca

Zawód, zajęcie

lekarz psychiatra

Narodowość

łotewska

Alma Mater

Uniwersytet Jurjewski

Małżeństwo

Martha Wirth

Odznaczenia
Order Trzech Gwiazd V klasy (Łotwa)

Herman Idelson (Hermann Idelsohn, ros. Герман Вигдорович Идельсон, ur. 14 marca 1869 w Rydze, zm. 1944 w KL Stutthof) – łotewski lekarz psychiatra.

Syn kupca z Rygi. Po nauce w ryskim gimnazjum (1879–1888) podjął studia medyczne na Cesarskim Uniwersytecie Dorpackim. Studia ukończył w 1895 roku, w latach 1895 do 1897 był asystentem w uniwersyteckiej klinice psychiatrycznej u Władimira Cziża. W 1896 przebywał na stażu w klinice w Heidelbergu, w latach 1897 i 1898 w Berlinie, gdzie pracował w poliklinice neurologicznej Hermanna Oppenheima, klinice psychiatrycznej i chorób nerwowych szpitala Charité u Friedricha Jolly'ego i laboratorium bakteriologicznym Uniwersytetu Fryderyka Wilhelma u Maxa Rubnera. W maju 1898 uzyskał tytuł doktora nauk medycznych[1]. W 1903 i 1904 roku pracował naukowo w Paryżu, w szpitalu Bicêtre u Pierre’a Marie. Po powrocie do Rygi praktykował jako psychiatra, w miesiącach letnich w uzdrowisku Ķemeri pod Jurmałą. W 1928 roku odznaczony Orderem Trzech Gwiazd[2].

Żonaty z Niemką Marthą Wirth (zm. 1950 w Szwecji)[3]. Mieli dwóch synów, którzy zmienili potem nazwisko na Delson i pod koniec lat 30. prawdopodobnie zostali repatriowani do Niemiec[4].

Podczas II wojny światowej przebywał w ryskim getcie, kierował oddziałem psychiatrycznym w tamtejszym szpitalu. Był lekarzem Paula Schiemanna[5]. W Rydze pozostał do końca 1944 roku, potem w obozie koncentracyjnym Stutthof. Zmarł na zawał serca trzy dni po przybyciu do obozu[4][6].

W jego dorobku naukowym znajduje się kilkanaście prac, dotyczących m.in. zagadnień afazji, porażenia postępującego i chromania przestankowego.

Wybrane prace[edytuj | edytuj kod]

  • Современное состояние учения об афазии. Неврологический вестник (1896/97)
  • Кровь и ее влияние на золотистый гроздекок при прогрессивном параличе. Юрьев: Г. Лаакман, 1898
  • Ueber einen Fall von isolirter motorischer Aphasie ohne agraphie (subcorticale motorische Aphasie?)[7] (1898)
  • Ueber das Blut und dessen bacterecides Verhalten gegen Staphylococcus pyogenes aureus bei progressiver Paralysie[8]. (1898)
  • Ein Beitrag zur Frage über „infantile Tabes” (1901)
  • Ueber postluetische conjugale Nervenkrankheiten. St. Petersburger medizinische Wochenschrift 18 (43), ss. 473-475 (1901)
  • Zur Casuistik und Aetiologie des intermittirenden Hinkens[9]. (1903)
  • Ueber intermittirendes Hinken. St. Petersburger medizinische Wochenschrift 20, ss. 41-46 (1904)
  • Marie, Idelsohn. Un cas de lésion linéaire limitée à la substance blanche de la frontale ascendante droite dans sa moitié supérieure; hémiplégie; étude de la dégénération secondaire pyramidale. Revue neurologique 12, ss. 1025–1030 (1904)
  • Lesions musculaires dans la maladie de Parkinson. Revue neurologique (1904)
  • Ein Beitrag zur Pathologie und Histologie des tabischen Fusses[10]. (1904)
  • Weitere Beiträge zur Dysbasia angiosclerotica (intermittierendes Hinken)[11] (1906)
  • Ueber Aphasie. St. Petersburger medizinische Wochenschrift 35, ss. 203-205 (1910)
  • Les troubles nerveux causés par les gaz toxiques et leur relation avec les névroses dites traumatiques. Revue neurologique 30, ss. 140-151 (1923)
  • Ueber die Claudicatio intermittens und deren Beziehungen zu Allgemeinerkrankungen nebst pathologisch-anatomischen Untersuchungen (1924)
  • Kam ieteicams ārstēties Ķemeros un kam ne? Nakotnes Spēks Nr 3 (1934)
  • Ko sniedz Ķemeri bez sēra un dūņu vannām. Ķemeru Ziņas Nr 10 (1934)
  • Целебное значение Кеммерна. Сегодня № 151 (1931)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Brennsohn I: Die Aerzte Livlands von den ältesten Zeiten bis zur Gegenwart ein biographisches Lexikon; nebst einer Einleitung über das Medizinalwesen Livlands. Mitau, 1905 s. 219 [1]
  2. ↑ Latvia SIG - Latvian Jewish Intelligentsia. [dostęp 2010-12-28].
  3. ↑ Hans Morgenstern: Jüdisches biographisches Lexikon: eine Sammlung von bedeutenden Persönlichkeiten jüdischer Herkunft ab 1800. LIT Verlag Münster, 2009 s. 371
  4. ↑ a b Bernhard Press: The murder of the Jews in Latvia, 1941-1945. Evanston, ILL: Northwestern University Press, 2000, s. 174-175. ISBN 0-8101-1729-0.
  5. ↑ John Hiden: Defender of minorities. London: Hurst, 2004, s. 243. ISBN 1-85065-751-3.
  6. ↑ Part IV The Stutthof Concentration Camp (Waidheim). [dostęp 2010-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-13)].
  7. ↑ H. Idelsohn, Ueber einen Fall von isolirter motorischer Aphasie ohne agraphie (subcorticale motorische Aphasie?), „Deutsche Zeitschrift für Nervenheilkunde”, 12 (1), 1898, s. 324–332, DOI: 10.1007/BF02456580, ISSN 0367-004x (niem.).
  8. ↑ H. Idelsohn, Ueber das Blut und dessen bactericides Verhalten gegen Staphylococcus pyogenes aureus bei progressiver Paralyse, „Archiv für Psychiatrie und Nervenkrankheiten”, 31 (3), 1899, s. 640–696, DOI: 10.1007/BF02047156, ISSN 0003-9373 (niem.).
  9. ↑ H. Idelsohn, Zur Casuistik und Aetiologie des intermittirenden Hinkens, „Deutsche Zeitschrift für Nervenheilkunde”, 24 (3-4), 1903, s. 285–304, DOI: 10.1007/BF01672223, ISSN 0367-004x (niem.).
  10. ↑ H. Idelsohn, Ein Beitrag zur Pathologie und Histologie des „tabischen Fusses“, „Deutsche Zeitschrift für Nervenheilkunde”, 27 (1-2), 1904, s. 121–130, DOI: 10.1007/BF01667340, ISSN 0367-004x (niem.).
  11. ↑ H. Idelsohn, Weitere Beiträge zur Dysbasia angiosclerotica (intermittierendes Hinken), „Deutsche Zeitschrift für Nervenheilkunde”, 32 (2-3), 1907, s. 271–281, DOI: 10.1007/BF01675585, ISSN 0367-004x (niem.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Herman_Idelson&oldid=72974010”