Herb Czech
 Herb wielki | |
| Warianty | |
 Herb mały | |
 Flaga prezydencka Czech | |
| Informacje | |
| W oryginale | Státní znak České republiky |
|---|---|
| Wprowadzono | 1 stycznia 1993 |
Czechy mają dwa herby państwowe: wielki i mały. Zwyczaj posiadania dwóch herbów wywodzi się z tradycji heraldycznej.
Mały Herb Czech ma w godle srebrnego (białego), wspiętego na tylnych łapach lwa z charakterystycznym podwójnym ogonem, w złotej koronie i o podobnie złotych pazurach. Godło umieszczone jest w czerwonym polu. Jest to tradycyjny herb Czech właściwych.
Wielki Herb Czech podzielony jest na cztery pola. W pierwszym i czwartym występuje srebrny dwuogoniasty lew w koronie – symbol Czech właściwych, w drugim niebieskim orzeł (właściwie orlica[1]) w srebrno-czerwoną szachownicę – herb Moraw, a w trzecim, na złotym tle, czarny orzeł (orlica[1]) ze srebrnym półksiężycem – herb Śląska.
Herby mały i wielki Czech w obecnym układzie wprowadzono 13 marca 1990 r.[2] Obowiązujące opracowanie graficzne przyjęto 17 grudnia 1992 r. z mocą od 1 stycznia 1993 r.[3].
W Czechach prócz flagi państwowej istnieje także flaga prezydencka, która zawiera zarówno herb jak i motto Pravda vítězí (Prawda zwycięży).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Lew jako symbol Czech swą genezą sięga XIII wieku, kiedy pojawił się jako symbol dynastii Przemyślidów. Do tego czasu oficjalnym godłem państwa była czarna orlica (pojawiła się ona jeszcze w heraldyce w czasie II wojny światowej w Kraju Sudetów, a obecnie w herbie Kraju środkowoczeskiego). Ponieważ władcy średniowieczni usiłowali zanegować pozycję Przemyślidów, ci w szczególny sposób eksponowali swój nowy herb, którym stał się srebrny lew – w rezultacie symbol dynastii stopniowo przekształcił się w godło narodowe. Nie wiadomo jednak co spowodowało, że w XIII wieku panujący zdecydowali się na zmianę herbu – opowiadają o tym różne legendy, jednak żadna nie znalazła potwierdzenia w źródłach.
Po upadku komunizmu, Czesi wrócili ponownie do swojego dawnego godła. Odbyła się wówczas gorąca debata parlamentarna co do kształtu nowego godła. W szczególności dyskutowano atrybuty seksualne lwa, które zgodnie ze sztuką heraldyczną powinny być równie walecznie przedstawione, jak i inne członki zwierza. Autorem obecnego herbu i sztandaru prezydenckiego jest Jiří Louda.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Czarna, płomienna orlica, pierwszy znak dynastii Przemyślidów -
Herb Królestwa Czech do 1918 roku -
Herb krajów Korony Czeskiej z czasów Świętego Cesarstwa Rzymskiego -
Średni herb Czechosłowacji -
Wielki herb Czechosłowacji -
Mniejszy herb Protektoratu Czech i Moraw (1938–1945) -
Większy Herb Protektoratu Czech i Moraw -
Herb Okręgu Rzeszy Kraj Sudetów (1940–1945) -
Herb Czechosłowacji 1945–1960, w latach 1918–1938 używany jako mały herb państwa czechosłowackiego -
Herb socjalistycznej Czechosłowacji (1960–1990) – lew bez korony z dechrystianizowanym symbolem Słowacji, płonącą watrą zamiast krzyża lotaryńskiego -
Herb mały Czech (1990–1992) -
Herb wielki Czech (1990–1992) -
Obecny mały herb Czech (od 1993) -
Obecny wielki herb Czech (od 1993)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
Lew czeski w Polsce[edytuj | edytuj kod]
W XIV wieku księstwa śląskie rządzone przez Piastów stawały się kolejno lennami Królestwa Czech. Pozostałością tego jest obecność czeskiego lwa w herbach śląskich miast leżących w Polsce.
-
-
Herb Bystrzycy Kłodzkiej -
-
-
-
-
-
Przedwojenny herb Ząbkowic Śląskich -
-
Lew czeski w Niemczech[edytuj | edytuj kod]
Czeski lew widoczny jest w herbach miast leżących na Łużycach, które historycznie do 1635 stanowiły jedną z ziem składających się na Koronę Królestwa Czech.
-
-
Herb powiatu Görlitz -
Herb Gubina -
Herb Kamieńca -
Herb Löbau -
Herb powiatu Spree-Neiße -
Herb Spremberga -
Herb Żytawy
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b W heraldyce czeskiej orlica (cz. orlice) ma jedną głowę, natomiast orzeł (cz. orel) posiada dwie głowy – zobacz w: Orlice,Orel
- ↑ ustawa konstytucyjna Czeskiej Rady Narodowej z dnia 13 marca 1990 r. o symbolach państwowych Republiki Czeskiej (č. 67/1990 Sb.)
- ↑ ustawa Czeskiej Rady Narodowej z dnia 17 grudnia 1992 r. o symbolach państwowych Republiki Czeskiej (č. 3/1993 Sb.)
