Henryk Wolniak

Portret stojącego mężczyzny w okularach
Henryk Wolniak (2018)

Henryk Wolniak (ur. 23 maja 1939 w Wierzchlasie) – polski poeta, dramatopisarz, aforysta. Autor kilkunastu tomów wierszy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1963 ukończył filozofię na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Mieszka i tworzy we Wrocławiu oraz w Lądku-Zdroju[potrzebny przypis].

Debiutował w 1962 cyklem wierszy w „Odrze”. W 1965, nakładem wydawnictwa Ossolineum, ukazała się pierwsza książka poetycka Horyzont. Radio Wolna Europa uznało ją za najciekawszy debiut roku. W tym samym czasie autor opublikował utwór Alfa i Omega w czasopiśmie „Więzi”. W 1972 wydał tom poetycki Proch, za który otrzymał Nagrodę im. Tadeusza Peipera. Rok później zamieścił w almanachu Pomosty m.in. dramat Powrót na motywach Odysei Homera[potrzebny przypis].

Założył Towarzystwo Wolnistów (Stowarzyszenie Wolnistów, Towarzystwo Miłośników Wolniaka) 11 lipca 1976 roku w Gdyni, do którego należał m.in. poeta i dramaturg Leszek Wierzchowski[1]. Twórca poetyki wolnizmu (triada 3 × „W”: wolność-wieczność-wielkość). W 1980 pełnił funkcję przewodniczącego Tymczasowego Komitetu Założycielskiego Literatów Dolnego Śląska Solidarność. W okresie stanu wojennego zainicjował utrzymane w poetyce wolnizmu ogólnopolskie konkursy o charakterze patriotyczno-religijnym. Następnie nagrodzone utwory wydawał cyklicznie w redagowanych przez siebie almanachach (1987-1989). W latach 1982–1985 współredagował podziemne czasopismo „Wolna Kultura”. W drugim obiegu opublikował tomiki: Oto krew aniołów („Zarys” 1985) i Gwiazdozbiór wolności (ze środków własnych)[potrzebny przypis].

W połowie lat dziewięćdziesiątych poemat Pradziady (wydany w 1994) doczekał się scenicznej realizacji w reżyserii Bogusława Kierca. Spektakl teatralny pt. Dziady. Pradziady grany był przez studentów Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie (wydział we Wrocławiu). Wydał w bibliotece „Notatnika Teatralnego” dramat Prababy i monodram Homo Liber[potrzebny przypis].

W roku 2013 został laureatem Nagrody Literackiej Czterech Kolumn (Lutynia, Sad brzoskwiniowy). W tym samym roku tomik Zaurocznia lądecka zgłoszono do Nagrody Literackiej Nike. Od 1989 należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich Oddział we Wrocławiu[potrzebny przypis]. W 2015 odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[2][3].

Charakterystyczną cechą twórczości Henryka Wolniaka są neologizmy poetyckie[4]. Autora porównuje się z Bolesławem Leśmianem i Mironem Białoszewskim[5]. Książki Wolniaka publikowane były w Kanadzie, Rosji, na Słowacji i we Włoszech. Publikuje także jako Henryk Wolniak-Zbożydarzyc.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Poezja[potrzebny przypis][edytuj | edytuj kod]

  • Horyzont (1965)
  • Proch (1972)
  • Czasoczary (1974)
  • Sezonowa obniżka wycia (1977)
  • Żywiec (1977)
  • Pójdę tam, gdzie Anioł (1982)
  • Oto krew aniołów (1985)
  • Gwiazdozbiór wolności (1989)
  • Pradziady (1994)
  • Głodobogi (1996)
  • Zageniuszki (1999)
  • Oczowiecznia (2001)
  • Muza oczkiem wieków (2001)
  • Zaurocznia lądecka (2005)
  • Anieliada (2006)
  • Miłuje (2011)
  • Myśliwieniec z Wolniłami i Zageniuszkami (2012)
  • Zageniuszki (2012)
  • Zakład poetycki... (2013)
  • Wolniły i Zageniuszki (2013)
  • Wieczniny (2014)

Dramat[potrzebny przypis][edytuj | edytuj kod]

  • Powrót (1973)
  • Prababy (1999)
  • Homo Liber (monodram, 1999)

Inne[edytuj | edytuj kod]

  • Rezerwat gołodupców, czyli muzostajnia (groteska, 2001)
  • Judabisy (proza, 2012)

Publikacje w czasopismach[potrzebny przypis][edytuj | edytuj kod]

  • „Odra” (1962)
  • „Więzi” (1965)
  • „Wolna Kultura” (1982)
  • „Zarys” (1985)
  • „List Oceaniczny” (Toronto, 1999)
  • „Karton” (2002)
  • miesięcznik „Śląsk” (2007)
  • Dolnośląski Rocznik Literacki „Pomosty” (2003–2008)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ewa Głębicka, Leksykon. Grupy literackie w Polsce 1945–1989, Wiedza Powszechna, Wyd. II, Warszawa 2000, s. 508–510.
  2. M.P. z 2016 r. poz. 21.
  3. Odznaczenia z okazji Narodowego Święta Niepodległości. prezydent.pl, 11 listopada 2015.
  4. Miłuje Henryk Wolniak Zbożydarzyc. sztukater.pl. [dostęp 2016-10-06]. (pol.).
  5. Isabella Degen: Spotkanie poetyckie z mistrzem neologizmu – Henrykiem Wolniakiem. Wiadomości24.pl. [dostęp 2016-10-06]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • H. Wolniak-Zbożydarzyc, Anieliada, Wrocław 2006.
  • H. Wolniak-Zbożydarzyc, Miłuje, Kraków 2001.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]