Henryk Budkowski
 pułkownik kawalerii | |
| Data i miejsce urodzenia | 2 lutego 1879 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 14 października 1928 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | do 1928 |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki | |
| Stanowiska | dowódca brygady kawalerii |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
       | |
Henryk Budkowski (ur. 2 lutego 1879 w Mińsku Mazowieckim, zm. 14 października 1928 w Warszawie) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Mińsku Mazowieckim, w rodzinie Józefa i Amelii z Mianowskich. Po ukończeniu szkoły średniej w Charkowie wstąpił do Jelizawietgradzkiej Szkoły Junkrów Kawalerii w Jelizawietgradzie. Po otrzymaniu nominacji oficerskiej rozpoczął służbę w 13 Włodzimierskim pułku ułanów, który stacjonował w rodzinnym Mińsku Mazowieckim. Po pewnym czasie porzucił służbę wojskową i rozpoczął studia politechniczne. Po wybuchu I wojny światowej został zmobilizowany do armii rosyjskiej[1].
Był zawodowym oficerem kawalerii Armii Imperium Rosyjskiego. W stopniu rotmistrza pełnił służbę w 13 Włodzimierskiego pułku ułanów. W styczniu 1915 roku, w Puławach, został organizatorem i dowódcą 1 szwadronu ułanów[2]. Szwadron wchodził w skład Legionu Puławskiego i był protoplastą 1 pułku ułanów krechowieckich. W marcu 1915 roku przeniósł się ze szwadronem do folwarku Krempa, położonym na terenie bitwy pod Maciejowicami. W sierpniu 1915 roku, w Brześciu, opuścił szwadron i powrócił do macierzystego 13 pułku ułanów.
Był bliskim współpracownikiem generała Józefa Hallera, z którym 3 lipca 1918 roku, na angielskim statku „City of Maresille”, wypłynął z Murmańska i po dziesięciu dniach przybył do Hawru[3]. Odegrał poważną rolę przy organizacji kawalerii Armii Polskiej we Francji. Był także komendantem obozu w St. Quentin w Bretanii. Wiosną 1919 wrócił do Polski i wziął udział w wojnie z Ukraińcami[1].
29 maja 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu pułkownika, w kawalerii, w grupie oficerów byłej armii gen. Hallera. Był wówczas zastępcą dowódcy miasta Warszawa[4].
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 10. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 roku – kawalerii), a jego oddziałem macierzystym był 1 pułk ułanów krechowieckich[5]. 30 grudnia 1922 roku został przydzielony z Komendy miasta Warszawy do Rezerwy Oficerów Sztabowych przy Dowództwie Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi[6][7]. 1 marca 1924 roku, w związku z likwidacją Rezerwy Oficerów Sztabowych DOK IV, został przydzielony do macierzystego 1 puł z równoczesnym odkomenderowaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I, do czasu zakończenia postępowania superrewizyjnego i do dalszych zarządzeń ministra spraw wojskowych[8]. 31 grudnia 1924 roku został mianowany dowódcą XVII Brygady Kawalerii w Hrubieszowie, pozostając oficerem nadetatowym 1 puł[9][10]. 31 marca 1927 roku został mianowany członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego[11][12].
Zmarł 14 października 1928 roku Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie, w następstwie obrażeń ciała doznanych w pojedynku na rewolwery z por. Janem de Rossetem[13][14]. 18 października 1928 roku został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Powązkowskim[1][15].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Niepodległości (pośmiertnie, 17 marca 1932)[16]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie: po raz pierwszy 1921[17])
- Kawaler Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Włochy)[18]
- Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja)[18]
- Krzyż Wojenny (Francja)[18]
- Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny (Francja)[18]
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)[18]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Wspomnienie pośmiertne ↓.
- ↑ Henryk Bagiński, Wojsko Polskie na Wschodzie 1914–1920, s. 36. W ówczesnej rosyjskiej nomenklaturze wojskowej szwadron nazywany był 104 Konną Sotnią Pospolitego Ruszenia.
- ↑ Wacław Lipiński, Walka zbrojna ... s. 390.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 9 czerwca 1920 roku, s. 400.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 153.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 59 z 30 grudnia 1922 roku, s. 952.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 601, 675.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 11 marca 1924 roku, s. 115.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 136 z 31 grudnia 1924 roku, s. 764.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 85, 543, 597.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 marca 1927 roku, s. 97.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 327, 336.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1929 roku, s. 41.
- ↑ Tragiczny zgon płk. Henryka Butkowskiego. „Polska Zbrojna”. 288, s. 2, 1928-10-16. Warszawa.
- ↑ Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 289, s. 5, 1928-10-17. Warszawa.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 64, poz. 82 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 29 października 1921 roku, s. 1465.
- ↑ a b c d e Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 85.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Henryk Bagiński, Wojsko Polskie na Wschodzie 1914–1920, Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, Warszawa 1921.
- Wacław Lipiński, Walka zbrojna o niepodległość Polski w latach 1905–1918, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 1990, ISBN 83-85218-00-9.
- Aleksander Wojciechowski, Zarys historii wojennej 1-go Pułku Ułanów Krechowieckich, Warszawa 1929.
- Milewski, Pojedynki na wokandzie, cz. 1, Pismo Adwokatury Polskiej Palestra Nr 1-2/2009.
- Miejsca historyczne. Ulica Kościuszki, Wirtualny Mińsk Mazowiecki. minskmaz.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-18)]..
- Jarosław Szlaszyński, 1 Pułk Ułanów Krechowieckich im. płk. Bolesława Mościckiego, Augustów-Suwałki 2015. ISBN 978-83-61494-92-8.
- Jarosław Szlaszyński, Dowódcy 1 Pułku Ułanów Krechowieckich im. płk. Bolesława Mościckiego, „Zeszyt Naukowy Muzeum Wojska w Białymstoku”. Białystok 2018, z. 31, s. 25–109. ISSN 1230-9338.
- Stefan Pomarański: Budkowski Henryk. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 94. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0.
- Ś.p. płk Henryk Budkowski. „Polska Zbrojna”. 289, s. 3, 1928-10-17. Warszawa.