Henryk Adamus
| Imię i nazwisko | Henryk Konrad Adamus |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 19 lutego 1880 |
| Data i miejsce śmierci | 13 października 1950 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
 | |
Henryk Konrad Adamus (ur. 19 lutego 1880 w Warszawie, zm. 13 października 1950 w Gołąbkach pod Warszawą) – polski kompozytor, wiolonczelista i dyrygent.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Studia muzyczne odbył w Konserwatorium Muzycznym w Warszawie pod kierunkiem Adama Cinka (wiolonczela) i Zygmunta Noskowskiego (kompozycja). W latach 1904–1905 studiował w lipskim konserwatorium (Hochschule für Musik und Theater „Felix Mendelssohn Bartholdy” Leipzig) u Juliusa Klengla (wiolonczela) i Stephana Krehla (kompozycja)[1][2].
Podczas pobytu w Niemczech był członkiem orkiestry lipskiego Gewandhausu (1899–1904 i 1909–1911)[2]. Koncertował także jako wirtuoz – wiolonczelista[3]. Od 1899 z przerwami do 1911 był wiolonczelistą Teatru Wielkiego w Warszawie, a w latach 1905–1911 solistą Filharmonii Warszawskiej[1][2].
W 1911 zamieszkał w Kaliszu i do 1914 był dyrygentem miejscowych orkiestr i chórów, m.in. dyrygentem i dyrektorem muzycznym Kaliskiego Towarzystwa Muzycznego[1][2][3]. W 1913 pod patronatem Towarzystwa założył kaliską szkołę muzyczną i został jej pierwszym kierownikiem[2].
W 1914 wrócił do Warszawy i wznowił współpracę z Teatrem Wielkim (m.in. w zastępstwie dyrygował orkiestrą). W latach 1919–1922 pełnił funkcję dyrektora chóru Opery Warszawskiej. Był też kierownikiem i dyrygentem w miejskich teatrach muzycznych (1921–1929)[1][2][3].
Jego twórczość kompozytorska, mimo iż przypadała na okres Młodej Polski, pozostawała jednak pod silnym wpływem romantyków niemieckich[1]. Pisał opery, balety, poematy symfoniczne, utwory sakralne i instrumentalne, a także muzykę teatralną stanowiącą oprawę przedstawień w Teatrze Narodowym[2]. Jednak większość jego utworów nie była nigdy wykonana lub się nie zachowała[2].
Opracował podręcznik Ćwiczenia z wielkim palcem na wiolonczelę (ok. 1915)[2].
Zmarł w całkowitym zapomnieniu[2]. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 47-5-23,24)[4].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Srebrny Krzyż Zasługi (22 lutego 1933)[5]
Ważniejsze kompozycje[edytuj | edytuj kod]
- opera Sumienie, czyli pierwsze łzy – I akt wyst. w Warszawie, w 1918[1][2]
- opera Rej w Babinie – z librettem Adolfa Nowaczyńskiego – wyst. w Warszawie, w 1921[3] lub 1922[1][2]
- Uwertura uroczysta[1][2]
- muzyka teatralna[2]:
- Don Juan José Zorrilli
- Mazepa Juliusza Słowackiego (1925)
- Burza Williama Szekspira
- Sen srebrny Salomei Juliusza Słowackiego
- Żeglarz Jerzego Szaniawskiego (1926)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 525. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Henryk Adamus, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2018-01-12] [zarchiwizowane z adresu].
- ↑ a b c d Lesław Jaworski: Przewodnik operowy. Lwów: G. Seyfarth, 1921, s. 197–198.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ANDRZEJ ROSOLIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-29].
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 46, poz. 60 „za zasługi na polu pracy artystyczno-muzycznej”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Adamus [online], e-teatr.pl [dostęp 2017-05-10] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-10] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Utwory Henryka Adamusa w bibliotece Polona