Hajredin Çeliku
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Minister przemysłu i górnictwa | |
| Okres | od 23 listopada 1982 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | Llambi Gegprifti |
| Minister transportu | |
| Okres | od 2 lutego 1989 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | Salvador Franja |
.svg) | |
Hajredin Çeliku (ur. 4 maja 1927 w Peshkopii, zm. w czerwcu 2005 w Tiranie[1]) – albański polityk komunistyczny i inżynier, minister przemysłu i górnictwa w latach 1982–1987 w rządzie Adila Çarçaniego[2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Po ukończeniu szkoły w rodzinnej miejscowości przeniósł się wraz z rodziną do Tirany, gdzie do 1943 uczył się w szkole średniej[2]. W tym samym roku zaangażował się w działalność ruchu oporu. Naukę kontynuował już po zakończeniu wojny w Tiranie i Szkodrze. W latach 1948–1953 odbył studia inżynieryjne w ZSRR[2].
Od 1947 działał w komitecie centralnym organizacji młodzieżowej, stanowiącej przybudówkę Komunistycznej Partii Albanii. W tym samym roku został członkiem partii[2]. Po ukończeniu studiów powrócił do kraju i objął stanowisko inżyniera w Zakładach Mechanicznych Enver w Tiranie[1]. W tym samym roku przeszedł do ministerstwa budownictwa, gdzie pełnił funkcję szefa wydziału. W 1954 powrócił do przedsiębiorstwa Enver obejmując stanowisko głównego inżyniera, a w 1955 jego dyrektora[2]. Funkcję tę pełnił do 1967, kiedy został skierowany do pracy w aparacie partyjnym. W 1967 stanął na czele Komitetu Miejskiego Albańskiej Partii Pracy w Tiranie. W latach 1970–1982 pełnił stanowisko dyrektora kombinatu metalurgicznego w Elbasanie[2].
Od 1976 członek Komitetu Centralnego Albańskiej Partii Pracy[2]. W latach 1966–1972 i 1982–1991 deputowany do Zgromadzenia Ludowego. W 1981 został członkiem Biura Politycznego partii (z pominięciem stażu kandydackiego)[3]. Dwukrotnie obejmował funkcje ministerialne. W latach 1982–1987 minister przemysłu i górnictwa, w latach 1989–1990 kierował resortem transportu[2].
Na plenum, które odbyło się w dniach 6-7 lipca 1990 Çeliku został usunięty z rządu, a na X Kongresie Albańskiej Partii Pracy w czerwcu 1991 usunięty z partii[2][4]. W 1993 stanął przed sądem, wspólnie z innymi politykami komunistycznymi wysokiej rangi, oskarżonymi o nadużycie władzy (tzw. proces blokmenów). Skazany na sześć lat więzienia, opuścił je w czasie rewolucji piramidowej 1997. Zmarł w Tiranie w 2005.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b 4 Maj 1927, u lind ne Peshkopi inxhinieri Hajredin Çeliku. qmksh.al, 2017-05-04. [dostęp 2018-01-11]. (alb.).
- ↑ a b c d e f g h i Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet: anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912–2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 102–103.
- ↑ Elez Biberaj: Albania: a socialist maverick. Westview Press, 1990, s. 41. ISBN 978-0-8133-0513-4.
- ↑ Esilda Luku. ASPEKTE TË KRIZËS DHE RËNIES SË REGJIMIT KOMUNIST NË SHQIPËRI NË GJYSMËN E DYTË TË VITEVE '80. „Gjurmime Albanologjike - Seria e shkencave historike”. 37, s. 17, 2007.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet: anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912–2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 102–103.