György Cziffra

György Cziffra
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 listopada 1921
Budapeszt

Data i miejsce śmierci

15 stycznia 1994
Longpont-sur-Orge

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

pianista

Odznaczenia
Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Oficer Orderu Narodowego Zasługi (Francja) Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Krzyż Komandorski Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny)
Multimedia w Wikimedia Commons

György Cziffra (ur. 5 listopada 1921 w Budapeszcie, zm. 15 stycznia 1994[1] w Longpont-sur-Orge) – węgierski pianista i kompozytor pochodzenia romskiego.

Zasłynął jako wielki interpretator dzieł Ferenca Liszta. Był też wybitnym odtwórcą utworów Fryderyka Chopina i Roberta Schumanna. Dokonał wielu nagrań, m.in. dla wytwórni EMI, Philips i Hungaroton[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Studiował w Akademii Muzycznej im. F. Liszta w Budapeszcie, m.in. u Ernsta von Dohnányi’ego. Za próbę ucieczki z Węgier w czasach stalinowskich, był więziony w obozie pracy w latach 1950–1953. Po wyjściu na wolność wznowił działalność koncertową. W 1956 zbiegł pieszo do Austrii, gdzie w listopadzie dał sensacyjny recital w Brahms-Saal w Wiener Musikverein w Wiedniu. Następnie przeprowadził się z rodziną do Francji, gdzie w 1968 roku uzyskał obywatelstwo francuskie.

Cziffra dokonał wielu transkrypcji utworów orkiestrowych na fortepian, między innymi „Lotu trzmiela” Rimskiego-Korsakowa, wymagających brawurowej techniki pianistycznej.

Po tragicznej śmierci w 1981 roku syna György jr., znanego dyrygenta, pianista ograniczył swoje występy[3][4].

Odznaczony został krzyżem oficerskim Legii Honorowej, krzyżem oficerskim Orderu Narodowego Zasługi i komandorią Orderu Sztuki i Literatury[5]. W 1993 roku otrzymał krzyż komandorski węgierskiego Orderu Zasługi[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Reuters, Gyorgy Cziffra, Pianist And Artists' Patron, 72, „The New York Times”, 18 stycznia 1994, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-02-12] (ang.).
  2. ↑ György Cziffra. discogs.com [dostęp 2020-02-15]
  3. ↑ Cziffra i inni, Cannons & flowers : the memoirs of Georges Cziffra, Hexham, Northumberland, England: APR, 1996, ISBN 1-870295-05-6, OCLC 42516375 [dostęp 2019-02-12].
  4. ↑ György Cziffra. pl.chopin.nifc.pl. [dostęp 2016-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-15)]. (pol.).
  5. ↑ Mort du pianiste qui réincarna la musique de Franz Liszt [online], L’Humanité, 17 stycznia 1994 [dostęp 2020-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2022-05-20] (fr.).
  6. ↑ Cziffra György. Cziffra Fesztivál. [dostęp 2020-02-14]. (węg.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=György_Cziffra&oldid=73533567”