Geza Vermes

Geza Vermes (ur. 22 lipca 1924 w Makó na Węgrzech, zm. 8 maja 2013) – brytyjski historyk pochodzący z rodziny węgierskich Żydów, specjalista od starożytnej Palestyny, rękopisów z Qumran i w ogóle literatury w języku aramejskim, a także Jezusa historycznego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jego rodzina przyjęła chrzest, gdy miał 7 lat, ale rodziców nie uchroniło to przed śmiercią w czasie II wojny światowej; zginęli jako ofiary holocaustu. Po wojnie został księdzem, w Paryżu i na Uniwersytecie Katolickim w Lowanium (Belgia) studiował historię i języki orientalne, a w 1953 obronił doktorat z teologii na temat rękopisów z Qumran. W 1957 wystąpił z Kościoła katolickiego. W latach 1957-1965 wykładowca na Uniwersytecie w Newcastle upon Tyne. W latach 1965–1994 na Oxford University, gdzie został profesorem. Od 1971 redaktor „Journal of Jewish Studies”. Od 1991 roku był szefem Oxford Forum for Qumran Research. O jego pracy nad zwojami z Kumran mówi autobiograficzna książka Providential Accidents. Jako pierwszy od odkrycia zwojów zajął się ich analizą i tłumaczeniem na język angielski, czego skutkiem było powstanie ogólnie przyjętego tłumaczenia: The Death Sea Scrolls in English wydanego w roku 1962, a ponownie wydanego przez Penguin Classics w 2004 roku jako The complete Death Sea Scrolls in English.

1961 Scripture and tradition in Judaism: Haggadic studies (Studia post-biblica)
1973 Jezus Żyd: ewangelia w oczach historyka (wyd. pol. Znak 2003 ISBN 83-240-0314-2)
1993 The Religion of Jesus the Jew
1997 The Complete Dead Sea Scrolls in English
1998 Providential Accidents (autobiografia)
2001 Twarze Jezusa (wyd. pol. Homini 2008 ISBN 978-83-61568-20-9)
2003 Jesus in his Jewish Context
2004 Autentyczna Ewangelia Jezusa (wyd. pol. Homini 2009 ISBN 978-83-61568-68-1)
2005 The Passion
2005 Kto był kim w czasach Jezusa (wyd. pol. Amber 2006 ISBN 83-241-2481-0)

TygodnikT. Powszechny TygodnikT., Geza Vermes nie żyje [online], tygodnik.onet.pl, 9 maja 2013 [dostęp 2013-05-10] (pol.).