Georg Christoph Lichtenberg

Georg Christoph Lichtenberg
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 lipca 1742
Ober-Ramstadt

Data i miejsce śmierci

24 lutego 1799
Getynga

Narodowość

niemiecka

Język

niemiecki

Alma Mater

Uniwersytet w Getyndze

Dziedzina sztuki

literatura, filozofia, aforystyka

Epoka

oświecenie

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Georg Christoph Lichtenberg (ur. 1 lipca 1742 w Ober-Ramstadt k. Darmstadt, zm. 24 lutego 1799 w Getyndze[1]) – niemiecki profesor fizyki, myśliciel, autor wolnomyślnych aforyzmów[2]. Przedstawiciel oświecenia.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był siedemnastym i ostatnim dzieckiem w rodzinie pastora. Do 10. roku życia uczył się w domu, w latach 1752–1761 uczęszczał do szkoły łacińskiej „Darmstädter Pädagogium”. Uczył się tam matematyki, fizyki i jako samouk astronomii. W 1763 otrzymał stypendium od landgrafa Ludwiga VIII von Hessen-Darmstadt, dzięki czemu mógł studiować matematykę, nauki przyrodnicze i astronomię na uniwersytecie w Getyndze. Jego nauczycielem w Getyndze był Samuel Christian Hollmann. Po studiach odbył dwie podróże do Anglii. W 1770 roku został profesorem fizyki, matematyki i astronomii na uniwersytecie w Getyndze, ale regularne wykłady prowadził dopiero od roku 1776. W 1777 roku zawarł znajomość z Marią Dorotheą Stechardt (1765–1782), która od 1780 roku aż do jej wczesnej śmierci była jego towarzyszką życia. Od 1780 roku kierował katedrą fizyki. W 1793 roku został członkiem Royal Society w Londynie. Był też członkiem innych towarzystw naukowych[3].

Znaczenie[edytuj | edytuj kod]

Lichtenberg był znanym i cenionym fizykiem. Prowadząc wykłady z fizyki eksperymentalnej był prekursorem połączenia teorii z doświadczeniem: nie ograniczał się do prowadzenia wykładów, ale dokumentował je praktycznymi pokazami[4].

Od 1764 roku notował w zeszytach w formie aforyzmów swoje myśli, które zostały opublikowane dopiero po jego śmierci. W druku ukazał się m.in. zbiór Bemerkungen vermischten Inhalts (1800-1806)[5].

W Polsce wydano wybór Aforyzmy (1970) oraz Pochwała wątpienia (2005)[6].

Dla filologów i historyków interesujące są też jego pisma polemiczne, listy i eseje pisane w języku niemieckim, w przeciwieństwie do jego prac naukowych pisanych w języku łacińskim.

Jego grób znajduje się na cmentarzu Bartholomäusfriedhof w Getyndze.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Lichtenberg Georg Christoph, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-05-12].
  2. ↑ Andrzej Nowicki, Wypisy z historii krytyki religii, Warszawa 1962, s. 271.
  3. ↑ Deutsche Biographie – Lichtenberg, Georg Christoph (deutsche-biographie.de)[1].
  4. ↑ Andrea Sella2013-11-04T00:00:00+00:00, Lichtenberg's figures [online], Chemistry World [dostęp 2023-12-25] (ang.).
  5. ↑ Georg Christoph Lichtenberg | Satirist, satiric wit, satiric humor | Britannica [online], www.britannica.com [dostęp 2023-12-25] (ang.).
  6. ↑ Georg Christoph Lichtenberg [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-12-25] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Georg_Christoph_Lichtenberg&oldid=72319704”