Gdów (gmina)

Gdów
	gmina wiejska
	; Budynek urzędu gminy w Gdowie
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	wielicki
TERC	1219022
Siedziba	Gdów
Wójt	Zbigniew Wojas
Powierzchnia	108,72 km²
Populacja (31.12.2020); • liczba ludności	; 18 057
• gęstość	166,1 os./km²
Nr kierunkowy	12
	Adres urzędu:Gdów; 32-420 Gdów
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	29
	Położenie na mapie powiatu;
	49°54′26″N 20°11′55″E/49,907222 20,198611
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Gdów – gmina wiejska w województwie małopolskim, w powiecie wielickim. W latach 1975–1998 gmina była położona w województwie krakowskim. Siedzibą gminy jest Gdów.

Zajmuje część Pogórza Wielickiego oraz część Pogórza Wiśnickiego, przedzielonych doliną Raby.

Przez Gminę Gdów przebiegają dwie drogi wojewódzkie: droga wojewódzka nr 967 oraz droga wojewódzka nr 966.

Pierwsza wzmianka dotycząca miejscowości Gdów należącej do dworu królewskiego, pochodzi z 1272 roku.

Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]

Według danych z 2011, gmina Gdów ma obszar 108,72 km², w tym:

użytki rolne: 75,54%
użytki leśne: 9,82%

Gmina stanowi 25,33% powierzchni powiatu.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Piramida wieku mieszkańców gminy Gdów w 2014 roku^[2].

Sołectwa[edytuj | edytuj kod]

Bilczyce, Cichawa, Czyżów, Fałkowice, Gdów, Hucisko, Jaroszówka, Klęczana, Krakuszowice, Książnice, Kunice, Liplas, Marszowice, Niegowić, Niewiarów, Nieznanowice, Niżowa, Pierzchów, Podolany, Stryszowa, Szczytniki, Świątniki Dolne, Wiatowice, Wieniec, Winiary, Zagórzany, Zalesiany, Zborczyce, Zręczyce

Przez Gminę Gdów, przepływa kilka rzek. Najdłuższą z nich jest Raba. Płynie ona, wschodnimi granicami gminy. W Pierzchowie, do Raby, dochodzi jej najdłuższy dopływ Stradomka, która po kilkuset metrach przekracza Powiat bocheński. Podobną historię ma Krzyworzeka, która wpływa do Raby w Winiarach i po kilkuset metrach wpływa w obszar Powiatu myślenickiego. Na północy gminy, przez m.in. Cichawę i Książnice, przepływa Potok Gnojny a w Podolanach Potok Kudzielski. W okolicach Liplasu i Gdowa, płyną małe rzeczki: Ruda, Lipnica i Kolawa. Natomiast w Marszowicach i Nieznanowicach jest dużo stawów.

Sąsiednie gminy[edytuj | edytuj kod]

Gmina Wieliczka, Gmina Biskupice, Gmina Niepołomice, Gmina Kłaj, Gmina Bochnia, Gmina Łapanów, Gmina Raciechowice i Gmina Dobczyce.

Ludzie związani z Gdowem[edytuj | edytuj kod]

Ludwik Solski (1855–1954) – polski aktor, reżyser
Jan Henryk Dąbrowski (1755–1818) – polski generał, twórca Legionów Polskich we Włoszech
Andrzej Zieliński (ur. 1944) – polski piosenkarz
Wincenty Witos (1874–1945) – premier międzywojennej Polski
Alina W. Chechelska (ur. 1963) – aktorka
Michał Grażyński (1890–1965) – wojewoda śląski, przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Ciekawostki statystyczne za rok 2020 [online], www.mojgdow.pl, 13 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-13] .
↑ Gmina Gdów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[1] Ciekawostki statystyczne za rok 2020 [online], www.mojgdow.pl, 13 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-13] .

[populacja2016-2] Gmina Gdów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[a-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f podczas okupacji 1939–45 włączono do Landkreis Krakau

[b-4] ↑ ^a ^b ^c ^d podczas okupacji 1939–45 włączono do Landkreis Neumarkt

[a-5] Kursywą opisano gminy utworzone przez władze hitlerowskie.

[1]

[2]

[A]

[B]

[A]

Miasta	Niepołomice Wieliczka
Gminy miejsko-wiejskie	Niepołomice Wieliczka
Gminy wiejskie	Biskupice Gdów Kłaj

Przynależność wojewódzka	woj. krakowskie (1920–39) woj. krakowskie (1945–75)
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)	Dobczyce (← od 1929) Jordanów (do 1923 → i ← od 1932) Myślenice
Miasteczka (1920–34)	Maków (do 1923 →)
Gminy miejskie (1920–39 i 1945–75)	Dobczyce^[A] (← od 1929) Jordanów^[B] (do 1923 → i ← 1932–55 →) Maków (do 1923 →) Myślenice^[A] Sułkowice (od 1969)
Osiedla (1954–72)	Sułkowice (1959–68)
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–39, 1945–54 i 1973–75)	Bystra^[B] (do 1954) Dobczyce (od 1973) Gdów^[A] Lubień (od 1973) Łętownia^[B] (do 1954) Myślenice^[A] Pcim^[A] Raciechowice^[A] Siepraw (do 1939 i od 1945) Skawa^[B] (do 1954) Sułkowice (do 1939 i od 1945) Tokarnia (od 1973) Wiśniowa (do 1939 i od 1945)
Gromady (1954–72)	Borzęta (1954–60) Brzezowa (1954–61) Bysina (1954–68) Bystra (1954–55 →) Droginia (1954–72) Dobczyce (1961–72) Dziekanowice (1954–61) Gdów (1954–72) Głogoczów (1954–72) Gorzków (1954–57 →) Gruszów (1954–61) Harbutowice (← 1956–68) Jawornik (1954–60) Kojszówka (1954–55 →) Krzczonów (1954–61) Krzyszkowice (1954–61) Krzywaczka (1954–60) Kunice (1954–60) Lipnik (1954–61) Lubień (1954–72) Łętownia (1954–55 →) Myślenice (1960–72) Naprawa (1954–55 →) Osielec (1954–55 →) Pcim (1954–72) Polanka (1954–60) Raciechowice (1954–72) Rudnik (1954–68) Sidzina (1954–55 →) Siepraw (1954–72) Skawa (1954–72) Skomielna Biała (1954–68) Skomielna Czarna (1954–61) Spytkowice (1954–55 →) Stadniki (1954–61) Stróża (1954–72) Sułkowice (1954–59) Sułkowice (1969–72) Tenczyn (1954–61) Tokarnia (1954–72) Toporzysko (1954–55 →) Trzebunia (1954–61) Trzemeśnia (1954–72) Węglówka (1954–60) Wiśniowa (1954–72) Wola Radziszowska (1954–68 (→)) Zakliczyn (1954–61) Zegartowice (1954–72) Zręczyce (1954–61)