Gabinet cieni
 | Ten artykuł należy dopracować |
Gabinet cieni („rząd oczekujący”) – skład rządu formowany przez jedną lub więcej partii opozycyjnych, gotowych przejąć władzę w razie ich zwycięstwa wyborczego. Polega na tym, że każdy członek rządu ma odpowiadający mu „cień” w opozycji[1].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Idea gabinetu cieni jest charakterystyczna dla państw o tradycji anglosaskiej z dwupartyjnym, parlamentarnym systemem rządów, wzorowanym na Wielkiej Brytanii (tzw. system westminsterski), która ma kilkusetletnią tradycję istnienia tej instytucji. W Wielkiej Brytanii jest ona na tyle ugruntowana, że członkowie „gabinetu cieni” otrzymują państwową pensję.
Gabinety cieni występują czasami w systemach wielopartyjnych, w krajach gdzie istnieje tradycja jednoczenia się opozycji przeciw koalicji rządzącej (np. w Japonii).
Gabinety cieni w Polsce[edytuj | edytuj kod]
Także w Polsce podjęto próby wprowadzenia tej instytucji politycznej. 13 stycznia 2006 roku Platforma Obywatelska powołała swój gabinet cieni jako lustro rządu Kazimierza Marcinkiewicza[2]. Na czele gabinetu cieni PO stanął Jan Rokita[2].
Również prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński w marcu 2009 zapowiedział utworzenie gabinetu cieni, który miał być odzwierciedleniem rządu Donalda Tuska[3].
17 listopada 2016 roku Platforma Obywatelska powołała drugi w swojej historii gabinet cieni, na czele którego stanął Grzegorz Schetyna[4].
Sens „gabinetu cieni” w polskim systemie parlamentarnym ma sprowadzać się do recenzowania poczynań partii rządzącej.
Skład pierwszego gabinetu cieni (2006–2007)[edytuj | edytuj kod]
W skład zespołu weszło 21 osób. Koordynatorem gabinetu został Jan Rokita. Oprócz niego członkami Zespołu Rzeczników byli:
- Marek Biernacki – sprawy wewnętrzne i służby specjalne
- Zbigniew Chlebowski – finanse
- Mirosław Drzewiecki – sport
- Waldy Dzikowski – administracja
- Stanisław Gawłowski – środowisko
- Aleksander Grad – rolnictwo i rozwój wsi
- Tadeusz Jarmuziewicz – infrastruktura
- Bronisław Komorowski – sprawy zagraniczne
- Ewa Kopacz – zdrowie
- Sławomir Piechota – polityka społeczna
- Julia Pitera – sprawiedliwość
- Elżbieta Radziszewska – sprawy kobiet i rodziny
- Arkadiusz Rybicki – kultura
- Jacek Saryusz-Wolski – szef frakcji PO w Parlamencie Europejskim
- Tomasz Szczypiński – rozwój regionalny
- Adam Szejnfeld – gospodarka
- Krystyna Szumilas – edukacja i nauka
- Jan Wyrowiński – skarb państwa
- Bogdan Zdrojewski – obrona narodowa
- Anna Zielińska-Głębocka – sprawy europejskie.
Sekretarzami Zespołu Rzeczników PO byli Sławomir Nitras oraz Tomasz Lenz
Skład drugiego gabinetu cieni (od 2016)[edytuj | edytuj kod]
- Grzegorz Schetyna − szef Gabinetu Cieni
- Stanisław Gawłowski − przewodniczący Stałego Komitetu Rady Ministrów w Gabinecie Cieni
- Mariusz Witczak − szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Gabinecie Cieni
- Rafał Grupiński − szef Gabinetu Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- Sławomir Neumann − szef Gabinetu Rozwoju i Infrastruktury
- Borys Budka − szef Gabinetu Spraw Wewnętrznych i Administracji
- Krzysztof Brejza − szef Gabinetu Sprawiedliwości
- Andrzej Halicki − szef Gabinetu Spraw Zagranicznych
- Kazimierz Michał Ujazdowski – szef gabinetu reform ustrojowych, decentralizacji i rozwoju samorządności
- Czesław Mroczek − szef Gabinetu Obrony Narodowej
- Włodzimierz Nykiel − szef Gabinetu Finansów
- Urszula Augustyn − szef Gabinetu Edukacji Narodowej
- Piotr Wach − szef Gabinetu Nauki i Szkolnictwa Wyższego
- Tomasz Grodzki − szef Gabinetu Zdrowia
- Michał Szczerba − szef Gabinetu ds. Polityki Senioralnej
- Jarosław Duda − szef Gabinetu Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
- Arkadiusz Marchewka − szef Gabinetu Cyfryzacji, Innowacji i Młodzieży
- Jacek Protas − szef Gabinetu ds. Samorządu
- Dorota Niedziela − szef Gabinetu Rolnictwa i Rozwoju Wsi
- Ireneusz Raś − szef Gabinetu Turystyki i Sportu
- Gabriela Lenartowicz − szef Gabinetu Środowiska
- Tadeusz Aziewicz − szef Gabinetu Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej
- Zdzisław Gawlik − szef Gabinetu Energii
- Maria Małgorzata Janyska − szef Gabinetu Gospodarki
- Monika Wielichowska − pełnomocnik do Spraw Równego Statusu w Gabinecie Cieni
- Ewa Kopacz − wiceszefowa Gabinetu Cieni
- Tomasz Siemoniak − wiceszef Gabinetu Cieni
- Izabela Mrzygłocka − wiceprzewodnicząca Stałego Komitetu Rady Ministrów w Gabinecie Cieni
- Wojciech Król − wiceszef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Gabinecie Cieni
- Jerzy Fedorowicz − wiceszef Gabinetu Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- Cezary Grabarczyk − wiceszef Gabinetu Rozwoju i Infrastruktury
- Wojciech Wilk − wiceszef Gabinetu Spraw Wewnętrznych i Administracji
- Marek Wójcik − wiceszef Gabinetu Spraw Wewnętrznych i Administracji
- Piotr Zientarski − wiceszef Gabinetu Sprawiedliwości
- Paweł Zalewski − wiceszef Gabinetu Spraw Zagranicznych
- Cezary Tomczyk − wiceszef Gabinetu Obrony Narodowej
- Izabela Leszczyna − wiceszef Gabinetu Finansów
- Elżbieta Gapińska − wiceszef Gabinetu Edukacji Narodowej
- Waldemar Sługocki − wiceszef Gabinetu Nauki i Szkolnictwa Wyższego
- Lidia Gądek − wiceszef Gabinetu Zdrowia
- Marzena Okła-Drewnowicz − wiceszef Gabinetu ds. Polityki Senioralnej
- Magdalena Kochan − wiceszef Gabinetu Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
- Jan Grabiec − wiceszef Gabinetu Cyfryzacji, Innowacji i Młodzieży
- Ryszard Wilczyński − wiceszef Gabinetu ds. Samorządu
- Kazimierz Plocke − wiceszef Gabinetu Rolnictwa i Rozwoju Wsi
- Adam Korol − wiceszef Gabinetu Turystyki i Sportu
- Tomasz Cimoszewicz − wiceszef Gabinetu Środowiska
- Norbert Obrycki − wiceszef Gabinetu Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej
- Krzysztof Gadowski − wiceszef Gabinetu Energii
- Janusz Cichoń − wiceszef Gabinetu Gospodarki
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Shadow Cabinet - Glossary page [online], UK Parliament [dostęp 2019-10-07] (ang.).
- ↑ a b Uchwała nr 03/64/2006 Zarządu Krajowego Platformy Obywatelskiej z dnia 10 stycznia 2006 r. w sprawie utworzenia Zespołu Rzeczników Platformy Obywatelskiej.
- ↑ Redakcja: PiS tworzy własny gabinet cieni. Polska Times, 2009-11-23. [dostęp 2019-10-07].
- ↑ Gabinet Cieni Platformy Obywatelskiej. gabinetcieni.org. [dostęp 2016-11-17].