Furcifer balteatus
| Furcifer balteatus | |||
| (Duméril & Bibron, 1851) | |||
 Osobnik hodowany w Zoo w Buffalo | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | Furcifer balteatus | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 | |||
Furcifer balteatus – gatunek jaszczurki z rodziny kameleonowatych (Chamaeleonidae). Endemit Madagaskaru, zagrożony wyginięciem. Został opisany przez Dumérila i Bibrona w 1851.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek został opisany po raz pierwszy w 1851 pod binominalną nazwą Chamaeleo balteatus. Autorami opisu byli Duméril i Bibron. Powtórnie opisał go w 1865 Gray, nadając mu nazwę Dicranosaura bifurca var. crassicornis. W tym samym roku Gray popełnił jeszcze jeden opis, modyfikując oryginalną nazwę na Chamaeleon balteatus. Później, w 1911, Werner opisał zwierzę pod nazwą Chamaeleon bifidus. Następnego opisu dokonał Angel w 1942, stosując błędne miano Chamaeleo balteus. W 1966 Mertens użył nazwy Chamaeleo bifidus. Oryginalnej kombinacji Chamaeleo balteatus użyli w swych opisach Brygoo i Domergue w 1969, a następnie Brygoo w latach 1971 i 1978. W 1986 Klaver i Böhme użyli nazwy Furcifer balteatus, przenosząc gatunek do rodzaju Furcifer. Nazwy tej później użyli również Glaw i Vences w 1994 oraz Necas w 1999 i 2012 roku i jest ona stosowana do tej pory[2].
Budowa[edytuj | edytuj kod]
Podstawowa barwa ciała tego zwierzęcia to zieleń. Jednakże Furcifer balteatus potrafi zmienić swe kolory i dobrze kamufluje się wśród swego leśnego otoczenia. Często nosi ciemniejsze zielone przekątne prążki z bledszymi paskami pomiędzy nimi, zazwyczaj ma charakterystyczną płowożółtą przekątną pręgę. Długość ciała może sięgać 234 mm, a ogon może być przynajmniej tak samo długi. Samce noszą na swych głowach parę rogowych wypustek mierzących 1,5 cm długości[3][4]. W języku angielskim określa się go mianem two-banded chameleon („dwupaskowy kameleon”)[5] bądź rainforest chameleon („kameleon lasu deszczowego”)[4].
Rozmieszczenie geograficzne i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Furcifer balteatus jest endemitem południowego wschodu Madagaskaru[1]. Spotyka się go w Ranomafana, gdzie średnia temperatura wynosi pomiędzy 14 a 20 °C, a opad deszczu to około 4000 mm rocznie[3]. Zasięg występowania to około 1971 km², ale jest on pofragmentowany. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje, że całkowita liczebność jego populacji obniża się. Większość obserwacji pochodzi z wysokości pomiędzy 800 a 1050 m n.p.m., niektóre poczyniono na terenach leżących niżej. Jest to gatunek rzadki, zazwyczaj spotykano pojedyncze osobniki. Pewne wyprawy nie zdołały zlokalizować żadnych osobników i IUCN przyznaje mu status gatunku zagrożonego (Endangered – EN)[1]. Największym zagrożeniem dla tego gada jest degradacja środowiska naturalnego, które zamieszkuje[1]. Eksport tego zwierzęcia z Madagaskaru został zabroniony w 1994. Niemniej uważa się, że jest nader atrakcyjnym obiektem handlowym jako zwierzę domowe i podlega nielegalnemu eksportowi, co stanowi zagrożenie dla tego gatunku[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Furcifer balteatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ P. Uetz, J. Hallermann, Furcifer balteatus, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-01-05] (ang.).
- ↑ a b Furcifer balteatus. Pantherchameleon.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-25)]. (niem.).
- ↑ a b Rainforest Chameleon (Furcifer balteatus) [female.]. Travel.mongabay.com. [dostęp 2012-11-11]. (ang.).
- ↑ Two-banded chameleon videos, photos and facts - Furcifer balteatus. ARKive. [dostęp 2012-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-21)]. (ang.).