Flara (pirotechnika)

Flara – paląca się na czerwono – międzynarodowy sygnał wzywania pomocy na morzuMPZZM[1] – zał. IV, pkt. (i)

Flara (także: raca, rakieta sygnalizacyjna,) – przyrząd pirotechniczny służący do sygnalizacji, bazujący na reakcji egzotermicznej. Flary są często zaopatrywane w silnik rakietowy, dzięki którym mogą one wzlatywać wysoko w niebo. Pociski te mogą być odpalane zarówno z ziemi, jak i ze specjalnych rakietnic, zwanych też pistoletami sygnałowymi. Wynalazcą flar jest Amerykanka Martha Coston.

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Flary są stosowane w:

  • w żegludze – flara (trzymane w ręku), rakiety, rakiety i flary spadochronowe palące się na czerwono są sygnałem wzywania pomocy na morzu, ponadto „Używanie lub pokazywanie któregokolwiek z powyższych sygnałów w innym celu niż dla wskazania niebezpieczeństwa i potrzeby pomocy oraz używanie innych sygnałów, które można byłoby pomylić z którymkolwiek z powyższych sygnałów, jest zabronione”.[2] zgodnie z MPZZM[1] – (ang. COLREGS[3]) – załącznik IV, pkt. 1. (c) i (i) oraz 2.
  • ratownictwie – do ostrzegania, zwracania uwagi na siebie, oświetlania terenu akcji
  • sygnały alarmowe i ratunkowe – flary mogą być wykorzystywane do sygnalizowania alarmów, wypadków, zagrożeń lub potrzeby pomocy. W takich sytuacjach intensywne światło flary przyciąga uwagę osób w pobliżu, informując o istniejącym zagrożeniu lub potrzebie wsparcia.
  • Trening i symulacje – flary są używane podczas treningów ratowniczych, ćwiczeń wojskowych lub symulacji sytuacji kryzysowych, aby przygotować personel do działania w warunkach rzeczywistych.[4]
  • siłach zbrojnych – do koordynacji działań – np. jako sygnał do rozpoczęcia natarcia oraz do oświetlania terenu, oślepiania przeciwnika.
  • przez kibiców w trakcie meczów
  • jako jeden z elementów pokazów sztucznych ogni
  • w lotnictwie wojskowym jako środek przeciwdziałania pociskom naprowadzanym na podczerwień (termicznie)[potrzebny przypis]

Często dodatkowymi składnikami mieszanin pirotechnicznych wykorzystywanych we flarach są substancje barwiące płomień (np. sole baru, strontu), oraz obniżające temperaturę reakcji, a więc pośrednio przedłużające czas palenia się flary.

Skład chemiczny flar[edytuj | edytuj kod]

Skład chemiczny flar sygnalizacyjnych różni się od flar oświetlających głównie ze względu na ich przeznaczenie do generowania jednoznacznych kolorów. Flary sygnalizacyjne wykorzystują magnez z strontem, aby uzyskać pożądane efekty świetlne. Dokładne proporcje i kombinacje tych składników mają istotny wpływ na charakterystyki flary, w tym intensywność światła, kolor, nasycenie i czas trwania. Optymalny skład zależy od konkretnego zastosowania flary.[4]

Główne składniki flar sygnalizacyjnych to:

  • Magnez (Mg): Pełni rolę głównego paliwa, spalając się w obecności tlenu i generując intensywne światło.
  • Bar (Ba): Dodatek baru może mieć wpływ na barwę płomienia, co przekłada się na ostateczny kolor wyemitowanego światła.
  • Stront (Sr): Dodatek strontu, połączony z odpowiednim paliwem pomocniczym, umożliwia uzyskanie intensywnego czerwonego światła. Wykorzystanie strontu w połączeniu z magnezem jest kluczowym czynnikiem, który znacząco poprawia wydajność flar sygnalizacyjnych, zwłaszcza przy użyciu dodatkowego paliwa pomocniczego. Te składniki wspólnie zapewniają lepsze rezultaty pod względem intensywności światła i koloru, co przekłada się na bardziej efektywne.[5]
  • Paliwo pomocnicze: Dodatkowe paliwo wspomaga spalanie magnezu i generuje dodatkowy gaz, co rozszerza płomień, zwiększając wydajność flary. Chlorki i guma chlorowana: Te składniki wzmacniają efekty świetlne i kontrolują tempo spalania.
  • Pigmenty barwnikowe: Decydują o ostatecznej barwie emitowanego światła, obejmując kolory takie jak czerwony, biały, żółty i zielony, stosowane w celach sygnalizacyjnych. Łączniki i substancje spoiwne: Dodaje się je, aby utrzymać stabilną formę flary i zapewnić efektywną współpracę składników.[5]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b IMO: Konwencja w sprawie Międzynarodowych Przepisów o Zapobieganiu Zderzeniom na Morzu z 1972 roku. [dostęp 2009-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 października 2008)]. (pol.).
  2. za: międzynarodowe sygnały wzywania pomocy na morzu
  3. IMO: COLREGS. [dostęp 2009-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 października 2009)]. (ang.).
  4. a b Czym są flary? Najważniejsze informacje o składzie i właściwościach, Czym są flary? Najważniejsze informacje o składzie i właściwościach [online], hurtownia-fajerwerki.pl, 26 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-27] (pol.).
  5. a b Ernst-Christian Koch, High explosives, propellants, pyrotechnics, Berlin Boston: De Gruyter, 2021, ISBN 978-3-11-066052-4 [dostęp 2024-01-27] (ang.).