Fiodor Chitruk
| Prawdziwe imię i nazwisko | Fiodor Sawieljewicz Chitruk |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 1 maja 1917 |
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | animator, reżyser, scenarzysta |
| Odznaczenia | |
       | |
Fiodor Sawieljewicz Chitruk (ros. Фёдор Савельевич Хитрук; ur. 18 kwietnia?/1 maja 1917 w Twerze zm. 3 grudnia 2012 w Moskwie) – radziecki animator, scenarzysta i reżyser filmów rysunkowych. Znany głównie z wyreżyserowania serii krótkometrażowych filmów animowanych o Kubusiu Puchatku. Był jednym z najbardziej wpływowych animatorów i czołowych realizatorów filmów rysunkowych w rosyjskiej animacji.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Fiodor Chitruk urodził się 1 maja 1917 roku w Twerze. Studiował grafikę na Uniwersytecie w Stuttgarcie, następnie wrócił do Moskwy, gdzie ukończył malarstwo. W 1938 roku rozpoczął pracę jako animator w wytwórni Sojuzmultfilm. W 1962 roku zadebiutował jako reżyser. Jego pierwszy film animowany pt. Historia pewnego przestępstwa odniósł wielki sukces. Animacja Chitruka jest dość surowa, cechuje się charakterystyczną dla niego żartobliwością oraz porywającą inwencją twórczą. W 1969 roku Chitruk wyreżyserował Kubusia Puchatka na podstawie powieści A.A. Milne’a. Artysta podczas całej swojej kariery reżyserskiej otrzymał wiele nagród na festiwalach filmowych (m.in. w Cannes, Ottawie i Krakowie).
Na rozwój jego twórczości miały wpływ m.in. filmy Walta Disneya. Jeśli chodzi o radzieckich twórców animatorów, to darzył szacunkiem Borisa Diożkina i Mstisława Paszczenko, od których nauczył się wiele i od których także czerpał inspiracje[1].
Zmarł 3 grudnia 2012 roku w Moskwie w wieku 96 lat[2]. Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie[3].
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
Reżyser[edytuj | edytuj kod]
- 1962: Historia pewnego przestępstwa (История одного преступления)[4]
- 1964: Niedźwiadek Toptuś (Топтыжка)[4]
- 1965: Wakacje Bonifacego (Каникулы Бонифация)[4]
- 1966: Człowiek w ramce (Человек в рамке)[4]
- 1968: Film, film, film (Фильм, фильм, фильм)[4]
- 1969: Kubuś Puchatek i pszczoły (Винни-Пух)
- 1971: Kubuś Puchatek idzie w gości (Винни-Пух идёт в гости)
- 1972: Kubuś Puchatek i jego troski (Винни-Пух и день забот)
- 1973: Wyspa (Остров)
- 1974: Dam Ci gwiazdkę z nieba (Дарю тебе звезду)
- 1983: Lew i byk (Лев и бык)
Scenarzysta[edytuj | edytuj kod]
- 1965: Baśń o carewiczu i trzech doktorach (Сказка о царевиче и трех лекарях)
Animator[edytuj | edytuj kod]
- 1948: Niegrzeczny Fiedia (Федя Зайцев)
- 1948: Słoń i mrówka (Слон и муравей)
- 1948: Szara szyjka (Серая шейка)
- 1949: Kukułka i szpak (Кукушка и скворец)
- 1949: Lew i zając (Лев и заяц)
- 1949: Czarodziejski dzwoneczek (Чудесный колокольчик)
- 1950: Bajka o rybaku i rybce (Сказка о рыбаке и рыбке)
- 1950: Gdy na choinkach zapalają się ognie (Когда зажигаются ёлки)
- 1951: Na wysokiej górze (Высокая горка)
- 1951: Leśni podróżnicy (Лесные путешественники)
- 1951: Noc wigilijna (Ночь пе́ред Рождество́м)
- 1951: Bajka o królewnie i siedmiu rycerzach (Сказка о мёртвой царевне и о семи богатырях)
- 1952: Szkarłatny kwiat (Аленький цветочек)
- 1952: Wyrwidąb (Валидуб)
- 1952: Kasztanka (Каштанка)
- 1952: Sarmiko (Сармико)
- 1953: Lot na Księżyc (Полёт на Луну)
- 1953: Magiczne zabawki (Волшебный магазин)
- 1953: Mężny Pak (Храбрый Пак)
- 1953: Nieposłuszny kotek (Непослушный котёнок)
- 1954: Kozioł-muzykant (Козёл-музыкант)
- 1954: Opowieść o polnych kurkach (Оранжевое горлышко)
- 1954: Wszystkie drogi prowadzą do bajki (Стрела улетает в сказку)
- 1955: Choinka (Снеговик-почтовик)
- 1955: Co to za ptak? (Это что за птица?)
- 1955: Dzielny zając (Храбрый заяц)
- 1955: Niecodzienny mecz (Необыкновенный матч)
- 1955: Cudowna podróż (Заколдованный мальчик)
- 1956: Dwanaście miesięcy (Двенадцать месяцев)
- 1957: Królowa Śniegu (Снежная королева)
- 1957: W pewnym królestwie (В некотором царстве)
- 1958: Piotruś i Czerwony Kapturek (Петя и Красная Шапочка)
- 1959: Przygody Buratina (Приключе́ния Бурати́но)
- 1960: O wozie, co każde koło miał inne (Разные колёса)
- 1960: To ja narysowałem ludzika (Человечка нарисовал я)
Komentator[edytuj | edytuj kod]
- Animowana propaganda radziecka (Animated soviet propaganda, 1997)
Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- 1968: Zasłużony Działacz Sztuk RFSRR
- 1971: Order Czerwonego Sztandaru Pracy
- 1976: Nagroda Państwowa ZSRR za filmy z serii „Kubuś Puchatek” (Kubuś Puchatek i pszczoły, Kubuś Puchatek idzie w gości oraz Kubuś Puchatek i jego troski)
- 1977: Ludowy Artysta RFSRR
- 1985: Order Wojny Ojczyźnianej Klasa II
- 1987: Ludowy Artysta ZSRR
- 1998: Order Za Zasługi dla Ojczyzny Klasa III
Źródło:[5]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Fiodor Chitruk: tworzymy sztukę demokratyczną, Kinorama - FILM 18/1978, strona: 13 - Filmopedia
- ↑ Умер создатель мультфильма про Винни-Пуха Федор Хитрук, forbes.ru
- ↑ Новодевичье кладбище. Хитрук Фёдор Савельевич (1917-2012)
- ↑ a b c d e Sztuka animacji : od ołówka do piksela : historia filmu animowanego / aut. Ryan Ball [et. al.] ; przedm. Jeffrey Katzenberg i Bill Plympton ; [red. Jerry Beck] ; tł. Ewa Romkowska, Andrzej Kołodyński; red. Konrad J. Zarębski. - Warszawa : „Arkady”, 2006, s. 234.
- ↑ Хитрук Фёдор Савельевич, kino-teatr.ru
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Fiodor Chitruk w bazie Filmweb
- Fiodor Chitruk w bazie Animator.ru
- Fiodor Chitruk w bazie IMDb (ang.)