Filoteusz (Leszczyński)
| Metropolita tobolski i syberyjski | |
.jpg) | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 1650 |
| Data i miejsce śmierci | 31 maja 1727 |
| Miejsce pochówku | |
| Metropolita tobolski i syberyjski | |
| Okres sprawowania | 1715–1721 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Śluby zakonne | przed 1701 |
| Chirotonia biskupia | 4 stycznia 1702 |
| Data konsekracji | 4 stycznia 1702 |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Konsekrator | |
| Współkonsekratorzy |
Filoteusz, imię świeckie Rafał Leszczyński, imię mnisze wielkiej schimy Teodor (ur. 1650 na Ukrainie, zm. 20 maja?/31 maja 1727 w Tiumeni) – biskup Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, misjonarz na Syberii, święty prawosławny.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził ze szlacheckiej rodziny Leszczyńskich[1]. Ukończył Akademię Mohylańską w Kijowie, po czym ożenił się i przyjął święcenia kapłańskie. Po śmierci żony, jaka nastąpiła po krótkim czasie od ślubu, wstąpił do Ławry Kijowsko-Pieczerskiej. Po pewnym czasie objął w niej obowiązki ekonoma, a w 1701, zachowując tę funkcję, został równocześnie przełożonym Swieńskiego Monasteru Zaśnięcia Matki Bożej w Briańsku, ówcześnie placówki filialnej Ławry Pieczerskiej[1].
4 stycznia 1702 miała miejsce jego chirotonia na biskupa tobolskiego i syberyjskiego, w której jako konsekratorzy wzięli udział metropolici: rostowski Dymitr, riazański Stefan i laodycejski Parteniusz[2]. W swojej eparchii otworzył 288 cerkwi, zwiększając liczbę czynnych placówek duszpasterskich ze 160 do 448. Otworzył również 37 monasterów i szereg szkół przycerkiewnych, w tym część przeznaczoną wyłącznie dla ludności miejscowej, nierosyjskiej. Cerkiew przypisuje mu ochrzczenie nawet 40 tys. rdzennych mieszkańców Syberii. W okresie sprawowania urzędu przez metropolitę Filoteusza, który praktycznie stale przebywał w podróżach duszpasterskich, został utworzony od podstaw system pracy misyjnej na Syberii, kontynuowanej przez jego następców[2]. Otworzył szkołę słowiano-łacińską w Tobolsku dla dzieci duchownych i sprowadził do niej wykształconych mnichów kijowskich w charakterze nauczycieli. Wzniósł również sobór Trójcy Świętej w Tiumeni[1].
W 1711, z powodu choroby[1], odszedł w stan spoczynku i zamieszkał w monasterze Trójcy Świętej w Tiumeni. Złożył śluby mnisze wielkiej schimy, przyjmując imię Teodor. W 1715 ponownie powierzono mu obowiązki ordynariusza eparchii tobolskiej, które pełnił przez sześć lat. Mimo formalnego przejścia w stan spoczynku, schimetropolita Teodor kontynuował pracę misyjną, podróżując wśród rdzennych ludów Syberii i głosząc prawosławie[2]. Zainicjował przebudowę soboru Mądrości Bożej i Zaśnięcia Matki Bożej w Tobolsku w stylu baroku kozackiego znanego mu z Ukrainy Naddnieprzańskiej[3]. Zmarł w 1727 i został pochowany w monasterze w Tiumeni. Według Cerkwi jego ciało nie uległo rozkładowi[1].
Kanonizowany przez Rosyjski Kościół Prawosławny[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Biogram na stronie eparchii tobolskiej
- ↑ a b c Филофей (Лещинский). [dostęp 2012-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-21)].
- ↑ A. Nizowskij, Samyje znamienityje monastyri i chramy Rossii, Wecze, Moskwa 2000, ISBN 5-7838-0578-5, s.435-438