Feliksas Bajoras

Feliksas Bajoras
Imię i nazwisko

Feliksas Romualdas Bajoras

Data i miejsce urodzenia

7 października 1934
Olita

Pochodzenie

litewskie

Instrumenty

skrzypce

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, skrzypek

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (Litwa)

Feliksas Romualdas Bajoras[1] (ur. 7 października 1934 w Olicie[1][2]) – litewski kompozytor i skrzypek.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Początkowo uczył się muzyki w Kownie u Vincasa Bacevičiusa, ojca Grażyny Bacewicz[2]. Ukończył konserwatorium wileńskie, uzyskując dyplom z gry na skrzypcach u Aleksandrasa Livontasa (1957) i z kompozycji u Juliusa Juzeliūnasa (1963)[2]. W Wilnie pracował jako skrzypek w orkiestrze filharmonii (1957−1958) oraz w orkiestrze radia i telewizji (1958−1963)[2]. Od 1965 do 1984 roku kierownik muzyczny wileńskiego Teatru Młodzieży (Jaunimo teatras)[2]. W latach 1984−1988 przebywał w USA[2]. W latach 1990−1993 kierownik muzyczny Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego[2]. Od 1992 roku wykładowca Akademii Muzycznej w Wilnie[2].

Laureat wielu nagród, m.in. Nagrody Państwowej Litewskiej SRR (1981), nagrody im. Balysa Dvarionasa (1989) i nagrody im. Jonasa Švedasa (1990)[2]. W 2007 roku otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina[3]. Jest przedstawicielem nurtu nowego folkloryzmu we współczesnej muzyce litewskiej, w swoich utworach wokalnych wykorzystuje właściwości fonetyki języka litewskiego[1].

Ważniejsze kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych)[1][2]

Utwory orkiestrowe[edytuj | edytuj kod]

  • I symfonia (1964, 2. wersja 1970)
  • II symfonia „Stalaktitai” na orkiestrę smyczkową (1970)
  • III symfonia (1972, 2. wersja 1972, 3. wersja 1978)
  • poemat symfoniczny Legendy (1962, 2. wersja 1965, 3. wersja 1969)
  • Rondo (1976, 2. wersja 1977)
  • Dyptyk (1984, 2. wersja 1993)
  • Exodus I (1995)
  • Exodus II (1996)

Utwory na orkiestrę smyczkową[edytuj | edytuj kod]

  • Veiksmažodžių siuita („Suita czasowników”) (1966)
  • Intermezzo (1966)
  • Preludium i toccata (1967)
  • Ballada (1968)
  • Postludium (1970)

Utwory na skrzypce i fortepian[edytuj | edytuj kod]

  • Sonatina (1960)
  • 15 utworów (1973)
  • sonata Prabėgę metai (1979)
  • Laukimas − Muzyka dla Sandomierza (1989, wyk. Sandomierz 1989)

Pieśni[edytuj | edytuj kod]

Utwory wokalno-instrumentalne[edytuj | edytuj kod]

  • poemat Amžinoji ugnis na sopran i skrzypce do słów Ramutė Skučaitė (1977)
  • 5 pieśni ludowych Vestuvinės dainos na głos i instrumenty ludowe (1977)
  • Tryptyk na głos, flet, skrzypce, wiolonczelę i fortepian do słów Marcelijusa Martinaitisa (1981, 2. wersja na głos i fortepian 1982)
  • cykl pieśni ludowych Dzūkų dainos na głos, flet, obój, wiolonczelę i fortepian lub klawesyn:
    • Darbo dainos (1983)
    • Meilės dainos (1984, 2. wersja 1996)
    • Kalendorinės dainos (1981)
  • Missa in musica na głos, puzon, kontrabas i orkiestrę (1993, 2. wersja 1996)
  • Trzy sonety na głos i organy do słów Rity Dambrauskaitė (1993, 2. wersja 1994, 3. wersja 1995)
  • Žodžiai ir magija na głos i puzon do tekstu Dainiusa (1995)
  • Karo dainos na głos i orkiestrę smyczkową do słów ludowych (1978)
  • Ženklas na sopran, perkusję i orkiestrę smyczkową do słów Mindaugasa Tomonisa (1996)
  • Rytas na chór mieszany i instrumenty ludowe do słów ludowych (1979)
  • Pieśni mszalne na chór mieszany i organy (1988)
  • oratorium Varpo kėlimas („Zawieszenie dzwonu”) na sopran, mezzosopran, tenora, bas, chór mieszany i orkiestrę do słów Jonasa Strielkūnasa (1980)
  • opera Dievo Avinėlis („Baranek Boży”) do libretta Rimantasa Šavelisa z poezjami Marcelijusa Martinaitisa i Sigitasa Gedy (1982)
  • Msza dziecięca na chór dziecięcy i organy (1991)

Utwory na instrument solowy[edytuj | edytuj kod]

  • Wariacje nr 2 na fortepian (1970)
  • Wariacje nr 3 na fortepian (1975)
  • 14 utworów na fortepian (1975)
  • Elegia na obój (1974)
  • Alias na akordeon (1980)

Inne kompozycje[edytuj | edytuj kod]

  • suita Muzyka dla siedmiu na instrumenty klasyczne i ludowe (1975)
  • Wariacje na kontrabas i kwartet smyczkowy (1968)
  • Cztery szkice na kwartet smyczkowy (1968)
  • Kwartet wileński − dyptyk (1975)
  • Trio na obój, skrzypce i organy (1961)
  • Pulvis Fiat na kontrabas i perkusję (1997)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 70–71. ISBN 978-83-01-13410-5.
  2. a b c d e f g h i j Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 1. Część biograficzna ab, suplement. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1998, s. 28. ISBN 978-83-224-0492-8.
  3. Apdovanotų asmenų duomenų bazė. [dostęp 2019-12-22]. (lit.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Biogram w Visuotinė lietuvių enciklopedija (lit.)