Akcesja Polski do Unii Europejskiej

Akcesja Polski do Unii Europejskiej - proces wstępowania Polski do Unii Europejskiej rozpoczęty formalnie 8 kwietnia 1994 zakończony wejściem Polski do wspólnoty 1 maja 2004 roku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Polska do 1989 roku należała do konkurencyjnej w stosunku do EWG Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG). Jeszcze przed jej rozwiązaniem, we wrześniu 1988 r., nawiązała stosunki dyplomatyczne ze Wspólnotami. 19 września 1989 roku podpisano umowę Polska-EWG.

26 lutego 1990 roku pierwszym ambasadorem Polski przy Komisji Wspólnot Europejskich został Jan Kułakowski. Nieco później, 25 maja 1990 r. Polska złożyła oficjalny wniosek o rozpoczęcie negocjacji umowy o stowarzyszeniu ze Wspólnotami Europejskimi. Umowa taka, znana pod nazwą Układu Europejskiego, została podpisana 16 grudnia 1991 roku, a weszła w życie 1 lutego 1994 roku (część handlowa – 2 lata wcześniej).

W 1993 r. na szczycie Rady Europejskiej w Kopenhadze ustalono polityczno-ekonomiczne kryteria (kryteria kopenhaskie), jakie musiały spełnić państwa Europy Środkowo-Wschodniej, aby mogły ubiegać się o przystąpienie do Unii. Oficjalny wniosek o członkostwo Polska złożyła 8 kwietnia 1994 roku w Atenach.

8 sierpnia 1996 roku powołano Komitet Integracji Europejskiej. 28 stycznia 1997^[1] roku uchwalono Narodową Strategię Integracji.

Podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Luksemburgu w grudniu 1997 r. zapadła decyzja o podjęciu negocjacji członkowskich z sześcioma państwami: Polską, Węgrami, Czechami, Słowenią, Estonią i Cyprem – tzw. grupa luksemburska. Polska rozpoczęła negocjacje 31 marca 1998 roku. Negocjacje poprzedził tzw. screening czyli przegląd zgodności prawa wewnętrznego z prawem wspólnotowym.

Wszystkie sprawy związane z integracją Polski z UE koordynował utworzony w październiku 1996 r. Komitet Integracji Europejskiej. Negocjacje w imieniu rządu prowadził Pełnomocnik Rządu do spraw Negocjacji o Członkostwo Polski w Unii Europejskiej. Od marca 1998 r. był nim Jan Kułakowski. W październiku 2001 r. zastąpił go Jan Truszczyński. Na szczycie w Kopenhadze, zakończonym 13 grudnia 2002 r., ówczesny rząd Leszka Millera sfinalizował negocjacje. 16 kwietnia 2003 r. Polska podpisała traktat akcesyjny. Referendum w sprawie członkostwa odbyło się w dniach 7-8 czerwca 2003. W jego wyniku Polska, razem z pozostałymi dziewięcioma innymi krajami, wstąpiła do Unii 1 maja 2004 roku^[2]^[3]^[4].

Tabela wydarzeń[edytuj | edytuj kod]

Rok	Wydarzenia
1988	16 września – Nawiązanie stosunków dyplomatycznych Polska – EWG
1989	14 lipca – Powołanie programu PHARE 19 września – Podpisanie umowy o handlu i współpracy handlowej i gospodarczej
1990	26 lutego – Powołanie ambasadora Polski przy WE – Jana Kułakowskiego 25 maja – Złożenie przez Polskę wniosku ws. rozpoczęcia negocjacji umowy o stowarzyszeniu
1991	26 stycznia – Powołanie pełnomocnika rządu do spraw integracji europejskiej oraz pomocy zagranicznej – Jacka Saryusza-Wolskiego 16 grudnia – Podpisanie Układu europejskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Polską a WE
1992	1 marca – Rozpoczęcie obowiązywania Umowy przejściowej 4 lipca – Ratyfikowanie Układu europejskiego przez Sejm RP 16 września – Ratyfikowanie Układu europejskiego przez Parlament Europejski
1993	21–22 czerwca – Potwierdzenie przez Radę Europejską w Kopenhadze możliwości członkostwa w UE krajów stowarzyszonych (po spełnieniu kryteriów kopenhaskich)
1994	1 lutego – Wejście w życie Układu europejskiego 7 marca – Pierwsze spotkanie Rady Stowarzyszenia RP – UE 8 kwietnia – Złożenie przez Polskę wniosku o członkostwo w UE (Ateny) 9–10 grudnia – Potwierdzenie przez UE woli rozszerzenia o kraje stowarzyszone i przyjęcie strategii przedakcesyjnej (Essen)
1995	26–27 czerwca – Formalne potwierdzenie strategii, tzw. białej księgi (Cannes) 17 lipca – Podpisanie protokołu dodatkowego do Układu europejskiego ws. otwarcia programów wspólnotowych dla Polski
1996	3 października – Rozpoczęcie działalności Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej 31 grudnia – Ratyfikowanie protokołu dodatkowego do Układu europejskiego ws. otwarcia programów wspólnotowych dla Polski
1997	28 stycznia – Przyjęcie przez rząd RP Narodowej Strategii Integracji 2 kwietnia – Uchwalenie przez Sejm RP Konstytucji RP (z art. 90. pełniącym funkcję tzw. klauzuli europejskiej) 12–13 grudnia – Podjęcie przez RE w Luksemburgu decyzji o rozpoczęciu negocjacji członkowskich z Polską (nowa edycja PHARE)
1998	12 marca – Obrady Konferencji Londyńskiej dla państw kandydujących 16 marca – Przyjęcie przez UE pierwszej edycji dokumentów Partnerstwo dla członkostwa (PHARE, SAPARD i ISPA) 24 marca – Ustanowienie pełnomocnika rządu ds. negocjacji o członkostwo w UE – Jan Kułakowski 27 marca – Powołanie przez rząd RP Polskiego Zespołu Negocjacyjnego 31 marca – Rozpoczęcie w Brukseli negocjacji członkowskich 23 czerwca – Przyjęcie przez rząd RP pierwszej edycji Narodowego Programu Przygotowania do Członkostwa w UE
1999	24–25 marca – Obrady Nadzwyczajnego Szczytu RE w Berlinie ws. Agendy 2000 4 maja – Przyjęcie pierwszej modyfikacji Narodowego Programu Przygotowania do Członkostwa w UE
2000	10 lipca – Podpisanie Trójporozumienia przez Marszałków Sejmu i Senatu oraz Prezesa Rady Ministrów 7–12 grudnia – Podpisanie Deklaracji w sprawie rozszerzania UE (Traktat nicejski)
2001	25 stycznia – Podpisanie przez Polskę i UE porozumienia ws. programu SAPARD 11–12 czerwca – Obrady Konferencji Międzyrządowej w Luksemburgu ws. rozszerzenia UE 14–15 grudnia – Przyjęcie przez RE Deklaracji dotyczącej przyszłości Unii w Laeken w Belgii
2002	25 stycznia – Podpisanie przez Polskę i UE porozumienia w/s programu SAPARD 9 października – Podanie przez Komisję Europejską daty akcesu Polski 13 grudnia – Finał negocjacji Polski z UE podczas szczytu w Kopenhadze
2003	19 marca – Głosowanie Parlamentu Europejskiego ws. raportu Komisji dot. rozszerzenia UE w 2004 r. 9 kwietnia – Wyrażenie zgody na przyjęcie do UE 10 nowych członków, w tym Polski, przez Parlament Europejski 14 kwietnia – Wyrażenie zgody na przyjęcie do UE 10 nowych członków, w tym Polski, przez Radę Unii Europejskiej 16 kwietnia – Podpisanie w Atenach Traktatu akcesyjnego Polski i pozostałych 9 krajów 7–8 czerwca – Referendum akcesyjne w sprawie wstąpienia Polski do Unii Europejskiej i ratyfikacji traktatu ateńskiego
2004	13–15 kwietnia – Przesłuchanie Komisarzy z 10 krajów przystępujących do UE – Komisarzem z Polski zostaje Danuta Hübner 1 maja – Wchodzi w życie Traktat o Przystąpieniu – rozszerzenie UE o 10 nowych państw w tym Polskę 13 czerwca – Wybory do Parlamentu Europejskiego 20–23 lipca – Sesja plenarna nowowybranego PE w wyborach uniwersalnych, bezpośrednich i poszerzonych o nowe państwa 29 października – Podpisanie przez Radę Szefów Państw i Rządów oraz ministrów MSZ traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy
2005	17 grudnia – Negocjacje przywódców państw UE w Brukseli nt. budżetu UE na lata 2007-2013, w której Polska otrzymała 59,65 mld € funduszy strukturalnych i spójności
2007	21–23 czerwca – Szczyt UE w Brukseli dotyczący zmiany systemu głosowania w Radzie UE 30 lipca – Polska przeszła techniczne testy dostępu do systemu Schengen 13 grudnia – Szczyt UE w Lizbonie i podpisanie Traktatu reformującego UE 21 grudnia – Przystąpienie Polski do Układu z Schengen (przejścia lądowe). Symboliczne otwarcie granic w ramach Układu z Schengen w Worku Turoszowskim, na trójstyku granic polskiej, czeskiej i niemieckiej
2008	30 marca – Przystąpienie Polski do Układu z Schengen (przejścia lotnicze i morskie)

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Narodowa Strategia Integracji. biurose.sejm.gov.pl. [dostęp 2014-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-26)]. (pol.).
↑ 10 lat w Unii Europejskiej [online], www.eds-fundacja.pl [dostęp 2023-11-30] .
↑ 1 maja – 16. rocznica przystąpienia Polski do UE - Polska w Maroku - Portal Gov.pl [online], Polska w Maroku [dostęp 2023-11-30] (pol.).
↑ Polska w UE - Polska w Unii Europejskiej - Portal Gov.pl [online], Polska w Unii Europejskiej [dostęp 2023-11-30] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Dzienniki Urzędowe Unii Europejskiej (pol.)
Urząd Komitetu Integracji Europejskiej. archiwum-ukie.polskawue.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-14)].
Portal Unii Europejskiej
Europe direct

[1] Narodowa Strategia Integracji. biurose.sejm.gov.pl. [dostęp 2014-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-26)]. (pol.).

[2] 10 lat w Unii Europejskiej [online], www.eds-fundacja.pl [dostęp 2023-11-30] .

[3] 1 maja – 16. rocznica przystąpienia Polski do UE - Polska w Maroku - Portal Gov.pl [online], Polska w Maroku [dostęp 2023-11-30] (pol.).

[4] Polska w UE - Polska w Unii Europejskiej - Portal Gov.pl [online], Polska w Unii Europejskiej [dostęp 2023-11-30] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

Ujęcie chronologiczne	II Rzeczpospolita Polska Ludowa III Rzeczpospolita
Europa	Albania Andora Austria Belgia Białoruś Bośnia i Hercegowina Bułgaria Chorwacja Cypr Czarnogóra Czechy Dania Estonia Finlandia Francja Grecja Hiszpania Holandia Irlandia Islandia Kosowo Litwa Luksemburg Łotwa Macedonia Północna Malta Mołdawia Niemcy Norwegia Portugalia Rosja Rumunia Serbia Słowacja Słowenia Stolica Apostolska Szwajcaria Szwecja Ukraina Węgry Wielka Brytania Włochy
Azja i Oceania	Afganistan Arabia Saudyjska Armenia Australia Azerbejdżan Chiny Filipiny Gruzja Indie Indonezja Irak (Kurdystan) Iran Izrael Japonia Jemen Jordania Kambodża Katar Kazachstan Korea Południowa Korea Północna Kuwejt Laos Liban Malezja Mongolia Nowa Zelandia Oman Pakistan Palestyna Singapur Syria Tajlandia Turcja Turkmenistan Uzbekistan Wietnam ZEA
Ameryka	Argentyna Brazylia Chile Ekwador Kanada Kolumbia Kostaryka Kuba Meksyk Panama Peru Stany Zjednoczone Urugwaj Wenezuela
Afryka	Algieria Angola DR Kongo Egipt Etiopia Kenia Libia Maroko Nigeria RPA Senegal Tanzania Tunezja Zimbabwe
Historia	Czechosłowacja Państwo Zakonu Krzyżackiego Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
Organizacje międzynarodowe, inne podmioty oraz nieformalne formy współpracy regionalnej	OBWE ONZ Rada Europy OECD NATO Integracja Polski z UE Unia Europejska Bukaresztańska Dziewiątka Grupa Wyszehradzka Trójkąt Weimarski Trójkąt Lubelski Trójmorze 14+1 Zakon Maltański Autonomia Palestyńska Tajwan