Ernest I Szwabski
 | |
 | |
| książę Szwabii | |
| Okres | |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data urodzenia | przed 984 |
| Data śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Ojciec | |
| Matka | Richarda z Sualafeld |
| Żona | |
| Dzieci | |
Ernest I (ur. przed 984, zm. 31 maja 1015) – książę Szwabii od 1012 roku z dynastii Babenbergów. Uczestnik wyprawy Ottona, księcia Karyntii, do Włoch w 1002 roku i buntu Henryka ze Schweinfurtu przeciwko niemieckiemu królowi Henrykowi II Świętemu. Później lojalny wobec króla. Żonaty z Gizelą, księżniczką szwabską, która po jego śmierci poślubiła Konrada II, późniejszego cesarza.
Pochodzenie[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z dynastii Babenbergów[1][2]. Był synem Leopolda I Babenberga i jego żony Richardy, córki Ernesta, grafa Sualafeld[1]. Jego braćmi byli Henryk, margrabia Marchii Austriackiej, Poppo, arcybiskup Trewiru, i Adalbert, margrabia Marchii Austriackiej[1]. Urodził się przed 984 rokiem[1]. Historyk Theodor Henner przyjmował, że urodził się około roku 970[3].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wzmianka źródłowa na temat Ernesta pochodzi z 1002 roku. Jako lojalny stronnik Henryka II Świętego wspierał go w walce z Arduinem z Iwrei, królem Włoch. Wziął udział w wyprawie księcia karynckiego Ottona do Italii, która zakończyła się klęską[3][1]. Po powrocie z Italii razem z Ottonem przybyli w marcu 1003 roku do Kwedlinburga, gdzie król Henryk II obdarował ich królewskimi darami i udzielił słów otuchy[4].
Jeszcze w 1003 roku dołączył do buntu swojego kuzyna Henryka ze Schweinfurtu, który sprzeciwił się królowi Henrykowi II[1][2]. W toku działań wojennych został wzięty do niewoli pod zamkiem Creussen koło Bayreuth[3]. Postawiony przed sądem, został skazany na karę śmierci. Dzięki interwencji Willigisa, arcybiskupa Moguncji, król Henryk II zamienił mu karę śmierci na okup pieniężny[1]. Odtąd był lojalny wobec Henryka II[3].
W 1012 roku zmarł bezpotomnie Herman III, książę Szwabii, szwagier Ernesta. Król niemiecki Henryk II przekazał to lenno właśnie Ernestowi I[3][1][2]. Objęcie księstwa zawdzięczał faktowi, że jego żona Gizela była siostrą poprzedniego władcy[2]. W literaturze historycznej uchodzi to za jeden z przykładów dziedziczenia księstw za pośrednictwem kobiet, typowego dla tego okresu w dziejach Rzeszy[5].
Kronikarz Ekkehard z Aury, piszący w XII wieku, określa Ernesta mianem dux orientalis Franciae[3]. Biskup Otton z Bambergu wspomina w dokumencie z 1122 roku o palatium Ernesta, znajdującym się w Aurze[3].
Księstwem Szwabii cieszył się krótko. W czasie polowania 31 maja 1015 roku, we wtorek po Pięćdziesiątnicy, został śmiertelnie ranny (trafiony strzałą przez Adalberta, jednego ze swoich rycerzy, celującego w sarnę)[3][6]. Ernest udał się na polowanie, mimo zakazu polowań trzy dni po Pięćdziesiątnicy, ustanowionego na synodzie w Ingelheim w 948 roku[6].
Thietmar z Merseburga (zm. 1018) opisał jego ostatnie chwile:
Czując zbliżającą się śmierć, przywołał do siebie towarzyszy i błagał ich, by przebaczyli sprawcy, a ponieważ nie było tam księdza, przed którym mógłby się wyspowiadać ze swoich grzechów, kazał w jego zastępstwie zbliżyć się do siebie jednemu z rycerzy: "Przyjdźcie tu wszyscy i nastawiając uszu serca poznajcie moje czyny podobnego wam śmiertelnika, a zarazem, grzesznika i pomóżcie zgodnie w ich odpokutowaniu. Proszę was, polećcie moją grzeszną duszę wszystkim wiernym, których tu nie ma, i przypomnijcie mojej małżonce, by strzegła czci swojej i nie zapomniała o mnie". Po tych słowach wyliczył wszystkim obecnym, jakie tylko mógł przypomnieć sobie, grzechy kiedykolwiek popełnione, i wkrótce potem, 31 maja, zeszedł z tego świata[7]
Zgodnie z własnym życzeniem został pochowany w Würzburgu obok swojego ojca[3].
Rodzina i potomstwo[edytuj | edytuj kod]
Ernest po 1008/1010 roku poślubił Gizelę, księżniczkę szwabską, wdowę po Brunonie z Brunszwiku, z którym miała syna Ludolfa i przypuszczalnie córkę Gizelę[2]. Przyjmuje się, że do małżeństwa doszło jeszcze za życia Hermana III (zm. 1 kwietnia 1012), księcia Szwabii, gdyż w przeciwnym razie Ernest II byłby zbyt młody, aby podnieść bunt przeciwko cesarzowi Konradowi II[8].
Miał z nią dwóch synów. Byli to:
24 czerwca 1015 w Goslarze cesarz Henryk II nadał księstwo Szwabii wdowie po Erneście, Gizeli, i ich synowi Ernestowi II[6][9]. Księstwem Szwabii rządził najpierw Ernest II, po jego śmierci Herman IV, wraz z którego śmiercią w 1038 roku wymarła szwabska linia Babenbergów[3].
Gizela po śmierci Ernesta poślubiła Konrada (późniejszego cesarza Konrada II), syna hrabiego Henryka ze Spiry[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j Karl Schmid: Ernst I.. W: Neue Deutsche Biographie. T. 4. Berlin: Duncker & Humblot, 1959. ISBN 3-428-00185-0.
- ↑ a b c d e f Herwig Wolfram: Conrad II, 990–1039. Emperor of Three Kingdoms. University Park, Pennsylvania: Penn State University Press, 2006, s. 33. ISBN 978-0271027388.
- ↑ a b c d e f g h i j Theodor Henner: Ernst I., Herzog von Schwaben. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). T. 6, Duncker & Humblot, Leipzig 1877, s. 318.
- ↑ RI II,4 n. 1537b. [w:] Regesta Imperii Online, Deutsche Kommission für die Bearbeitung der Regesta Imperii e.V. bei der Akademie der Wissenschaften und der Literatur, Mainz. [on-line]. [dostęp 2017-07-17]. (niem.).
- ↑ Timothy Reuter: Germany in the Early Middle Ages C. 800-1056. London – New York: Routledge, 2013, s. 192. ISBN 978-0-582-49034-5.
- ↑ a b c Herwig Wolfram: Conrad II, 990–1039. Emperor of Three Kingdom. University Park, Pennsylvania: Penn State University Press, 2006, s. 34. ISBN 978-0271027388.
- ↑ Thietmar: Kronika Thietmara. tłumaczenie M.Z. Jedlicki. Poznań: Instytut Zachodni, 1953, s. 488.
- ↑ Herwig Wolfram: Conrad II, 990–1039. Emperor of Three Kingdoms. University Park, Pennsylvania: Penn State University Press, 2006, s. 368. ISBN 978-0271027388.
- ↑ Manfred Höfer: Kaiser Heinrich II.: das Leben und Wirken eines Kaisers. Esslingen: München Bechtle, 2002, s. 185.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Theodor Henner: Ernst I., Herzog von Schwaben. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). T. 6, Duncker & Humblot, Leipzig 1877, s. 318 (niem.)
- Thietmar: Kronika Thietmara. Poznań: Instytut Zachodni, 1953.
- Karl Schmid: Ernst I.. W: Neue Deutsche Biographie. T. 4. Berlin: Duncker & Humblot, 1959. ISBN 3-428-00185-0.
- Herwig Wolfram: Conrad II, 990–1039. Emperor of Three Kingdoms. University Park, Pennsylvania: Penn State University Press, 2006. ISBN 978-0271027388.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| Różne dynastie |
|
|---|---|
| Dynastia Wetterau |
|
| Babenbergowie | |
| Różne dynastie |
|
| Hohenstaufowie |
|
| Welfowie |
|
| Hohenstaufowie |
|
| Habsburgowie |
|