Eric Stoltz
 Eric Stoltz (2009) | |
| Imię i nazwisko | Eric Hamilton Stoltz |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 30 września 1961 |
| Zawód | aktor, reżyser, producent filmowy |
| Współmałżonek | Bernadette Moley (od 2005) |
| Lata aktywności | od 1978 |
| Strona internetowa | |
Eric Hamilton Stoltz[1][2][3] (ur. 30 września 1961 w Whittier[4], w Kalifornii) – amerykański aktor, reżyser i producent filmowy[5].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]
Jedyny syn i najmłodsze z trojga dzieci nauczycieli – wiolonczelistki Evelyn B Stoltz (zm. 1994 na nowotwór złośliwy) i szkoły teatralnej Jacka Stoltza[6][7]. Dorastał wraz z dwiema starszymi siostrami – Catherine (ur. 1954) i Susan R. (ur. 1957) – w Samoa Amerykańskim[8] i Santa Barbara, w Kalifornii. W wieku czternastu lat dorabiał grając na fortepianie w lokalnych muzycznych produkcjach teatralnych. Uczęszczał do San Marcos High School w Santa Barbara[9] i na Uniwersytet Południowego Stanu Kalifornii w Los Angeles. W latach 70. brał udział w koncertach podczas festiwalu w Edynburgu, w Szkocji[10].
Kariera[edytuj | edytuj kod]
Mając siedemnaście lat trafił na szklany ekran w komedii CBS Trawa jest zawsze zieleńsza nad szambem (The Grass Is Always Greener Over the Septic Tank, 1978) z Lindą Gray. W 1981 uczył się aktorstwa pod kierunkiem Stelli Adler i Peggy Feury w Nowym Jorku. Pojawił się w operze mydlanej CBS Knots Landing (1981), teledramacie ABC Papierowe lalki (Paper Dolls, 1982) z Joan Collins, Daryl Hannah, Alexandrą Paul i Markiem Singerem, zanim zadebiutował w kinowej komedii romantycznej Beztroskie lata w Ridgemont High (Fast Times at Ridgemont High, 1982) u boku Seana Penna, Jennifer Jason Leigh, Judge’a Reinholda i Foresta Whitakera.
W 1985 miał pierwotnie zagrać Marty’ego McFlya w Powrocie do Przyszłości, jednak po wyprodukowaniu pierwszych scen okazało się, że jego poczucie humoru nie odpowiada twórcom. Ostatecznie w roli Marty’ego wystąpił Michael J. Fox[11]. Za kreację 16-letniego inteligentnego i wrażliwego Roya L.'Rocky’ego' Dennisa z rzadką chorobą kości twarzy w dramacie biograficznym Petera Bogdanovicha Maska (Mask, 1985) zdobył nominację do nagrody Złotego Globu[12].
W 1988 wystąpił po raz pierwszy na scenie broadwayowskiej w przedstawieniu Thorntona Wildera Nasze miasto (Our Town), a za rolę George’a Gibbsa był nominowany do nagrody Tony, Theatre World Award i Drama Desk Award. Zagrał potem na Broadwayu w nowojorskich sztukach: Dwóch szekspirowskich aktorów (Two Shakespearean Actors, 1992), Trzy siostry Antona Czechowa (1997) i Sly Fox (2004) oraz off-Broadwayu - Bądźmy poważni na serio (The Importance of Being Earnest) Oscara Wilde’a i Szklana menażeria (The Glass Menagerie) Tennessee Williamsa[13].
Rola dilera narkotykowego Lance’a w czarnej komedii sensacyjnej Quentina Tarantino Pulp Fiction (1994) przyniosła mu nominację do nagrody Niezależnego Ducha. W 1998 na festiwalu filmów niezależnych w Los Angeles otrzymał nagrodę Indie Supporter. W 2001 zadebiutował jako reżyser telewizyjnego komedidramatu Ten okropny rok! (My Horrible Year!) z Karen Allen, zdobywając nominację do nagrody Emmy.
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Spotykał się z Ally Sheedy (1980–1983), Jennifer Jason Leigh (1985–1989), Leą Thompson (1987), Lili Taylor (1990), Bridget Fondą (1990–1998), Helen Hunt (1992), Rachel Griffiths (1999) i Laurą Linney (2000)[14].
Jest wegetarianinem[15].
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
Filmy fabularne[edytuj | edytuj kod]
| Rok | Tytuł | Rola | Reżyser |
|---|---|---|---|
| 1978 | Trawa jest zawsze zieleńsza nad szambem (The Grass Is Always Greener Over the Septic Tank, TV) | Steve Benson | Robert Day |
| 1982 | Beztroskie lata w Ridgemont High (Fast Times at Ridgemont High) | Stoner Bud | Amy Heckerling |
| 1984 | Autostrada do piekła (Running Hot) | Danny Hicks | Mark Griffiths |
| Surfer 2 (Surf II) | Chuck | Randall M. Badat | |
| Dzikie życie (The Wild Life) | Bill Conrad | Art Linson | |
| 1985 | Maska (Mask) | Roy L.'Rocky' Dennis | Peter Bogdanovich |
| Kryptonim „Szmaragd” (Code name: Emerald) | Porucznik Andy Wheeler | Jonathan Sanger | |
| Nowi (The New Kids) | Mark | Sean S. Cunningham | |
| 1987 | Lwie serce (Lionheart) | Robert Nerra | Franklin J. Schaffner |
| Siostra, siostra (Sister, Sister) | Matt Rutledge | Bill Condon | |
| Some Kind of Wonderful | Keith Nelson | Howard Deutch | |
| 1988 | Haunted Summer | Percy Shelley | Ivan Passer |
| Greasy Lake | narrator / T.C. | Damian Harris | |
| Nocna miłość (Manifesto) | Christopher | Dusan Makavejev | |
| 1989 | Nic nie mów (Say Anything...) | Vahlere | Cameron Crowe |
| Mucha II (The Fly II) | Martin Brundle | Chris Walas | |
| 1990 | Ślicznotka z Memphis (Memphis Belle) | Sierżant Danny „Danny Boy” Daly, radiooperator | Michael Caton-Jones |
| 1991 | Pieniądz (Money) | Franck Cimballi | Steven Hilliard Stern |
| 1992 | Samotnicy (Singles) | mim | Cameron Crowe |
| Taniec na wodzie (The Waterdance) | Joel Garcia | Neal Jimenez, Michael Steinberg | |
| Istota sprawiedliwości (The Heart of Justice, TV) | David Leader | Bruno Barreto | |
| 1993 | Nagi w Nowym Jorku (Naked in New York) | Jake Briggs | Daniel Algrant |
| Dynamika ciał (Bodies, Rest & Motion) | Sid | Michael Steinberg | |
| 1994 | Małe kobietki (Little Women) | John Brooke | Gillian Armstrong |
| Pulp Fiction | Lance | Quentin Tarantino | |
| Dwoje czyli troje (Sleep with Me) | Joseph | Rory Kelly | |
| Napad (Killing Zoe) | Zed | Roger Avary | |
| 1995 | Armia Boga (The Prophecy) | Simon | Gregory Widen |
| Fluke | Jeff Newman | Carlo Carlei | |
| Tupiąc i wrzeszcząc (Kicking and Screaming) | Chet | Noah Baumbach | |
| Rob Roy | Alan MacDonald | Michael Caton-Jones | |
| 1996 | Jerry Maguire | Ethan Valhere | Cameron Crowe |
| Klucze do miasta (Keys to Tulsa) | Richter Boudreau | Leslie Greif | |
| Dwa dni z życia doliny (2 Days in the Valley) | Wes Taylor | John Herzfeld | |
| W rytmie serca (Grace of My Heart) | Howard Cazsatt | Allison Anders | |
| Nie oglądaj się za siebie (Dont Look Back, TV) | Jesse Parish | Geoff Murphy | |
| 1997 | Impreza za imprezą (Highball) | Darien | Noah Baumbach |
| Zazdrośnik (Mr. Jealousy) | Lester Grimm, Vince | Noah Baumbach | |
| Anakonda (Anaconda) | dr Steven Cale | Luis Llosa | |
| 1998 | Hi-Life | Jimmy | Roger Hedden |
| Wersety zbrodni (A Murder of Crows) | Thurman Parks III | Rowdy Herrington | |
| 1999 | Pasja Ayn Rand (The Passion of Ayn Rand, TV) | Nathaniel Branden | Christopher Menaul |
| Hercules: Zero to Hero (film animowany) | Tezeusz (głos) | Bob Kline | |
| 2000 | Jezus i Hutch (Jesus & Hutch, film krótkometrażowy) | Jezus | Paul Harrison |
| Wspólny mianownik (Common Ground, TV) | Johnny Burroughs | Donna Deitch | |
| It's a Shame About Ray (film krótkometrażowy) | Pan Stoltz | Ajay Sahgal | |
| Świat zabawy (The House of Mirth) | Lawrence Selden | Terence Davies | |
| The Simian Line | Sam Donovan | Linda Yellen | |
| 2001 | Harvard Man | Teddy Carter | James Toback |
| Things Behind the Sun | Dan | Allison Anders | |
| 2002 | Żyć szybko, umierać młodo (The Rules of Attraction) | Pan Lawson | Roger Avary |
| 2003 | Zachary Beaver przyjeżdża do miasta (When Zachary Beaver Came to Town) | Otto | John Schultz |
| Szczęście na kredyt (Happy Hour) | Levine | Mike Bencivenga | |
| 2004 | Efekt motyla (The Butterfly Effect) | Pan Miller | Eric Bress, J. Mackye Gruber |
| Childstar | Fresno Burnbaum | Don McKellar | |
| 2006 | The Lather Effect | Mickey | Sarah Kelly |
| Bardzo długa podróż poślubna (The Honeymooners) | William Davis | John Schultz | |
| 2008 | Czysta karta (Blank Slate, TV) | Sean Sullivan | John Harrison |
| 2011 | Fort McCoy | Frank Stirn | Kate Connor, Michael Worth |
Seriale TV[edytuj | edytuj kod]
- 1980: The Waltons (Waltonowie) jako starszy chłopak
- 1981: Knots Landing jako Luke
- 1993: Frasier jako Don (głos)
- 1994–1998: Szaleję za tobą (Mad About You) jako Alan Tofsky
- 1998–1999: Herkules jako Tezeusz (głos)
- 1998–1999: Szpital Dobrej Nadziei (Chicago Hope) jako Robert Yeats
- 2002: Prawo i porządek: sekcja specjalna (Law & Order: Special Victims Unit) jako Michael Sweeney
- 2005: Trójkąt (The Triangle) jako Howard Thomas
- 2005: Will & Grace jako Tom Cassidy
- 2007: Krok od domu (Close to Home) jako detektyw Chris Veeder
- 2009: Chirurdzy (Grey’s Anatomy) jako William Dunn
- 2009–2010: Caprica jako Daniel Graystone
- 2011: Uczciwy przekręt (Leverage) jako Alan Scott
- 2014–2019: Madam Secretary jako Will Adams
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Eric Stoltz. AlloCiné. [dostęp 2017-01-10]. (fr.).
- ↑ Eric Stoltz. Listal. [dostęp 2016-07-21]. (ang.).
- ↑ Eric Stoltz – Sztárlexikon. Starity.hu. [dostęp 2017-01-10]. (węg.).
- ↑ Eric Stoltz. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-07-21]. (ang.).
- ↑ Eric Stoltz Actor, Producer, Director. „TV Guide”. [dostęp 2016-07-21]. (ang.).
- ↑ Eric Stoltz Biography (1961-). Film Reference. [dostęp 2016-07-21]. (ang.).
- ↑ Eric Stoltz What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2020-07-27]. (ang.).
- ↑ Eric Stoltz. TV.com. [dostęp 2016-07-21]. (ang.).
- ↑ Sandra Brennan: Eric Stoltz Biography. AllMovie. [dostęp 2020-08-21]. (ang.).
- ↑ Eric Stoltz Bio. BuddyTV. [dostęp 2016-07-21]. (ang.).
- ↑ How Back to the Future Replaced Eric Stoltz. Vulture. [dostęp 2016-07-21]. (ang.).
- ↑ Eric Stoltz Awards. AllMovie. [dostęp 2020-08-21]. (ang.).
- ↑ Eric Stoltz Biography. Tribute.ca. [dostęp 2016-07-21]. (ang.).
- ↑ Eric Stoltz Dating History. FamousFix. [dostęp 2016-07-21]. (ang.).
- ↑ Caprica Star Eric Stoltz Went Vegetarian To Piss Off Parents. Ecorazzi. [dostęp 2016-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-14)]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Eric Stoltz w bazie IMDb (ang.)
- Eric Stoltz w bazie Filmweb
- Eric Stoltz w bazie Notable Names Database (ang.)