Ellen Price

Ellen Price
Ilustracja
Ellen Price jako Mała Syrenka (1909)
Imię i nazwisko

Ellen Juliette Collin Price de Plane

Data i miejsce urodzenia

21 czerwca 1878
Snekkersten

Data i miejsce śmierci

4 marca 1968
gminie Brøndby

Zawód

tancerka baletowa, aktorka

Lata aktywności

1895–1913 (balet)

Multimedia w Wikimedia Commons

Ellen Price, Ellen Price de Plane, wł. Ellen Juliette Collin Price de Plane (ur. 21 czerwca 1878 w Snekkersten, zm. 4 marca 1968 w gminie Brøndby) – duńska tancerka baletowa i aktorka; znana m.in. z tego, że jej głowa była modelem dla głowy posągu Małej Syrenki w Kopenhadze.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ellen Price jako Sylfida (ok. 1903)
Ellen Price w balecie Harlekino Millioner (przed 1913)

Pochodzenie[edytuj | edytuj kod]

Pochodziła ze znanej duńskiej rodziny artystów: jej ojciec Andreas Nicolai Carl Price (1839–1909) i matka Helga Collin (1841–1918) byli tancerzami baletu w Duńskim Teatrze Królewskim. Natomiast kuzynka ojca, Juliette (1831–1906), była duńską primabaleriną, a wielu innych krewnych Price aktorami i muzykami[1][2].

Kariera w balecie[edytuj | edytuj kod]

W latach 1889–1895 Ellen Price uczyła się w szkole Królewskiego Duńskiego Baletu (najpierw u wuja Waldemara Price’a, a później u legendarnego choreografa Hansa Becka)[3], po czym dołączyła do teatru Królewskiego Duńskiego Baletu. Zadebiutowała 28 maja 1895 w pas de trois w balecie Okno (La Ventana), duńskiego kompozytora Hansa Christiana Lumbye’a w choreografii baletmistrza Augusta Bournonville’a[1]. Często także partnerowała Gustavowi Uhlendorffowi w repertuarze Bournonville’a.

W 1903 została primabaleriną Królewskiego Duńskiego Baletu. Tańczyła role w takich baletach jak Sylfida, Kopciuszek i Mała Syrenka.

Pierwsza balerina zarejestrowana kamerą filmową[edytuj | edytuj kod]

Była pierwszą baleriną na świecie, której występ został (w 1903) zarejestrowany kamerą filmową, w krótkim, trwającym około minuty filmie, nakręconym przez Petera Elfeta, duńskiego fotografa i pioniera filmu dokumentalnego. Zatańczyła w nim fragment baletu Sylfida, według pochodzącej z 1836 wersji Bournonville’a[4][5].

Swój występ powtórzyła także w jego nieco dłuższym filmie z 1906[6].

Mała Syrenka[edytuj | edytuj kod]

Głowa Małej Syrenki
Ellen Price jako Mała Syrenka, Duński Balet Królewski (1909)
Mała Syrenka – najbardziej znane dzieło Edvarda Eriksena, do którego pozowały Ellen Price i Eline Eriksen

Price pozowała do twarzy posągu Małej Syrenki znajdującego się w Kopenhadze w Danii.

Rzeźba została zamówiona i ufundowana w 1909 przez syna założyciela browaru Carlsberg, Carla Jacobsena, którego zafascynowała historia przedstawiona w balecie Mała Syrenka, według baśni autorstwa Hansa Christiana Andersena do muzyki Fini Henriquesa, w choreografii Hansa Becka (1861–1952), wystawianym w Teatrze Królewskim w Kopenhadze w 1909.

Odtwórczynią głównej roli w tym balecie była właśnie Ellen Price. Rola Małej Syrenki przyniosła jej dość nieoczekiwaną sławę. Jacobsen poprosił ją o to, aby pozowała do pomnika poświęconego głównej bohaterce utworu. Balerina wstępnie zgodziła się na tę propozycję, ale odmówiła pozowania nago, gdy dowiedziała się, że rzeźba będzie umieszczona w miejscu publicznym[7].

Pomnik wykonał duński rzeźbiarz Edvard Eriksen[8]. Głowa posągu oddaje rysy Price, natomiast do reszty ciała Małej Syrenki pozowała żona artysty, Eline[7].

Monument odsłonięto dnia 23 sierpnia 1913[9] na promenadzie nabrzeża Langeline w Kopenhadze. Posąg Małej Syrenki stał się szybko nie tylko jednym z najbardziej znanych symboli Kopenhagi, ale także symbolem Danii.

Dalsze koleje życia[edytuj | edytuj kod]

Price grała także w dwóch niemych filmach (Den farlige Leg z 1911 i Paa Dødens Tærskel z 1913)[10].

Tańczyła w Królewskim Duńskim Balecie do 1913, kiedy to wskutek problemów z sercem zmuszona została porzucić scenę baletową[3]. Później pracowała jako aktorka dramatyczna w teatrze w mieście Aarhus.

Zmarła 4 marca 1968 w gminie Brøndby i została pochowana w małym miasteczku Gudhjem na duńskiej wyspie Bornholm, w południowo-zachodniej części Morza Bałtyckiego[2].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

  • 1903
    1903
  • 1906
    1906
  • 1906
    1906

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Karen Vedel: Ellen Price (1878–1968). Dansk Kvindebiografisk Leksikon online. [dostęp 2018-08-08]. (duń.).
  2. ↑ a b Ellen Juliette Collin Price de Plane. Kendtes Gravsted. [dostęp 2018-08-08]. (duń.).
  3. ↑ a b Ellen Price. Find a Grave, 2008-10-02. [dostęp 2018-08-08]. (ang.).
  4. ↑ Judith Mackrell: Ellen Price, ballet’s first film star. The Guardian, 2013-09-05. [dostęp 2018-08-08]. (ang.).
  5. ↑ Ellen Price sfilmowana w 1903 — La Sylphide (opening solo) w serwisie YouTube
  6. ↑ Ellen Price sfilmowana w 1906 — La Sylphide (longer solo) w serwisie YouTube
  7. ↑ a b The Little Mermaid statue in Copenhagen Harbor. Copenhagen Pictures, 1999-11-29. [dostęp 2018-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  8. ↑ Mała Syrenka w Kopenhadze. otokopenhaga.pl. [dostęp 2018-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-04)]. (pol.).
  9. ↑ Mała Syrenka ma już 100 lat. Rzeczpospolita, 2013-08-22. [dostęp 2018-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-04)]. (pol.).
  10. ↑ Ellen Price de Plane. Danish Film Institute. [dostęp 2018-08-09]. (ang. • duń.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ellen_Price&oldid=72717035”