Elektrownia jądrowa Krško

Elektrownia jądrowa Krško
Nuklearna Elektrarna Krško
Ilustracja
Elektrownia jądrowa Krško.
Państwo

 Słowenia

Właściciel

Słowenia i Chorwacja

Operator

Nuklearna Elektrarna Krško (NEK)

Liczba bloków energetycznych

1

Kluczowe daty
Rozpoczęcie budowy

1974

Włączenie do sieci

1981

Położenie na mapie Słowenii
Mapa konturowa Słowenii, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Elektrownia jądrowa Krško”
Ziemia45°56′18″N 15°30′56″E/45,938333 15,515556
Strona internetowa

Elektrownia jądrowa Krško (słoweń. Nuklearna Elektrarna Krško) – elektrownia jądrowa zlokalizowana w mieście Krško w Słowenii, ok. 20 km od granicy z Chorwacją.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1970 roku dwie republiki, Chorwacja i Słowenia, należące do będącej federacją Jugosławii, podpisały umowę, na mocy której w 1974 roku rozpoczęto budowę elektrowni atomowej w słoweńskiej miejscowości Krško. Amerykańska firma Westinghouse wygrała przetarg na budowę reaktora. W 1981 roku elektrownia została podłączona do sieci energetycznej, a oficjalnie uruchomiona w 1983 roku. Po rozpadzie Jugosławii w 1991 roku Słowenia i Chorwacja musiały uzgodnić zasady korzystania z elektrowni. Problemem było nie tylko określenie, w jaki sposób Chorwacja będzie płacić za prąd, ale również na jakich zasadach będzie uczestniczyć w kosztach modernizacji elektrowni, składowania odpadów jądrowych, składkach na fundusz wygaszania elektrowni. Problemem były również zasady zatrudniania w elektrowni pracowników mających chorwackie obywatelstwo. W wyniku sporów w 1998 roku Słowenia odcięła dostawy energii elektrycznej z elektrowni do Chorwacji. W 2001 roku podpisano nową umowę regulującą zasady korzystania z elektrowni przez oba kraje. Weszła ona w życie w 2003 roku. Ustalono w niej, że każdy kraj ma prawo do połowy produkowanej energii, odszkodowanie dla Chorwacji za poniesione straty, sposób zarządzania elektrownia i uczestniczenia w kosztach przez oba kraje[1].

Elektrownią zarządza słoweńsko-chorwacka spółka Nuklearna Elektrarna Krško (NEK), w której mają udział dwie spółki: słoweńska GEN Energija l.l.c i chorwacka Hrvatska Elektropriveda p.l.c.[2]

Rozbudowa[edytuj | edytuj kod]

W 2006 roku przyjęto plan inwestycyjny na lata 2007–2023 zgodnie z którym planowano w 2017 roku rozpocząć budowę drugiego bloku o mocy 1000–1600 MW. W 2010 roku GEN Energija złożyła do Ministerstwa Gospodarki wniosek o zgodę na rozpoczęcie budowy, która miała być finansowana ze środków własnych firmy i kredytów. Kryzys gospodarczy, brak zgody na budowę i spadek zapotrzebowania na energię elektryczna spowodował opóźnienie w rozpoczęciu budowy[1].

Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]

Elektrownia pracuje na wzbogaconym uranie 235U. Posiada jeden reaktor wodny ciśnieniowy o mocy 730 MW, pokrywa ona czwartą część zapotrzebowania Słowenii na energię elektryczną i piątą część zapotrzebowania Chorwacji. Reaktor, którego budowę rozpoczęto w 1975 roku, planowano wyłączyć w 2023 roku, jednak rządy Słowenii i Chorwacji zgodziły się w 2016 roku na wydłużenie jej eksploatacji do 2043 roku[3].

Awarie[edytuj | edytuj kod]

4 czerwca 2008 roku o 16.35 w elektrowni doszło do awarii systemu chłodzenia, w wyniku czego podjęto decyzję o bezpiecznym tymczasowym wyłączeniu elektrowni[4] – reaktor wyłączono o 16:50[5]. Zdaniem Greenpeace ogłoszenie alarmu przez Unię Europejską nie jest typowym działaniem[6].

Zwiedzanie[edytuj | edytuj kod]

Elektrownia znajduje się niedaleka Krška, w miejscowości Vrbina, na lewym brzegu rzeki Sawy[7][8]. Elektrownia organizuje wycieczki z przewodnikiem po zakładzie. Rocznie korzysta z nich około 5000 osób. W większości są to uczniowie i studenci[9].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Projekty jądrowe w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej. Stan i perspektywy, Warszawa 2015, s. 74-77, ISBN 978-83-62936-62-5.
  2. Management [online] [dostęp 2020-03-24].
  3. Will Slovenia get a second nuclear reactor? [online], Independent Balkan News Agency, 26 sierpnia 2019 [dostęp 2020-03-24] (ang.).
  4. EU issues radiation alert after incident at Slovenian nuclear plant. afp.google.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-06)]. (ang.)
  5. Awaria w słoweńskiej elektrowni atomowej: sytuacja opanowana
  6. EU löst Atom-Alarm nach Zwischenfall in Slowenien aus (niem.)
  7. Krško Nuclear Power Plant [online], TIC Krško, 13 czerwca 2017 [dostęp 2020-03-24] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-24] (ang.).
  8. How to find us? [online] [dostęp 2020-03-24].
  9. Visit us [online] [dostęp 2020-03-24].