Eksperymenty medyczne i pseudomedyczne w Auschwitz

Więzień w komorze, reagujący na zmianę ciśnienia powietrza, na to panujące na wysokości 15 000 metrów, badanie w celu sprawdzenia czy piloci Luftwaffe są w stanie przeżyć na tej wysokości.

Eksperymenty medyczne i pseudomedyczne w Auschwitz – zbrodnicza działalność w obozie Auschwitz-Birkenau, wykonywana przez niemieckich lekarzy, w znacznej części należących do SS.

Traktowali oni więźniów jako łatwo dostępny i tani materiał doświadczalny, prowadzili oni eksperymenty z zakresu medycyny, patologii i genetyki. Badania te wynikały i służyły ideologicznym celom nazistowskiej teorii rasizmu oraz sprzeniewierzały się zupełnie zasadom etyki lekarskiej, której podstawy są zawarte w przysiędze Hipokratesa.

W obozie utworzono zbiór szkieletów 86 więźniów różnych typów antropologicznych, wieku i płci (29 kobiet i 57 mężczyzn), którzy zostali wyselekcjonowani przez SS-Hauptsturmführera dr Bruno Begera, a następnie przewiezieni do KL Natzweiler-Struthof w Alzacji i uśmierceni; pracami kierował z ramienia organizacji Ahnenerbe, SS-Hauptsturmführer prof. dr August Hirt.

76 więźniów przekazano do uniwersytetu Rzeszy w Strasburgu dla badań anatomicznych, wszyscy zostali zabici.

Podobne eksperymenty przeprowadzane były w innych obozach (np. Sigmund Rascher w KL Dachau, Karl Gebhardt w Ravensbrück i inni).

Sterylizacja[edytuj | edytuj kod]

Eksperymenty nad sterylizacją, prowadzone w celu opracowania tanich metod, przewidywanych do masowego zastosowania.

Prof. dr Carl Clauberg prowadził doświadczenia na kilkuset kobietach żydowskich w bloku 10 KL Auschwitz[1]. Polegały one na wprowadzaniu do kobiecych narządów rodnych substancji, wywołujących stany zapalne i niedrożność jajowodów (m.in. formaliny). Sterylizację wykonywano przez iniekcje, po których w podbrzuszu pojawiał się straszliwy piekący ból. Eksperymenty były powtarzane w odstępach trzech do czterech tygodni. Do kontroli wstrzykiwany był środek cieniujący, w promieniach rentgena sprawdzano czy jajowody są jeszcze drożne. W skrajnych wypadkach powodowało to śmierć, niezależnie od tego część kobiet uśmiercano dla przeprowadzenia sekcji zwłok[2].

Dr Horst Schuman eksperymentował w Birkenau na więźniach i więźniarkach, głównie żydowskich. Zajmował się sterylizacją promieniami Roentgena, polegającą na naświetlaniu jąder i jajników. Aparaty rentgenowskie umieszczone były na podstawach konstrukcji metalowej i poruszane na zabetonowanych szynach. Aparaty połączone były kablami z kabiną izolowaną warstwą ołowiu, w której siedział Schumann i obserwował przebieg zabiegu oraz dozował naświetlenie. Zabiegi te powodowały mdłości, bóle w okolicach podbrzusza, rany oparzeniowe i ciężko gojące się owrzodzenia o różnym stopniu nasilenia. Kontrolnie przeprowadzano również kastracje. Metoda nie dała wyników uznanych za satysfakcjonujące.

Skutki głodu[edytuj | edytuj kod]

Badania nad skutkami głodu prowadził prof. dr SS-Obersturmführer Johann Paul Kremer w KL Auschwitz. Polegały one na selekcjonowaniu najbardziej wyniszczonych i wyczerpanych więźniów, zabijaniu ich zastrzykiem fenolu i dokonywaniu sekcji zwłok dla analizy zachodzących zmian anatomicznych, w szczególności w wątrobie, śledzionie i trzustce[3].

Badania genetyczne[edytuj | edytuj kod]

Badania genetyczne prowadzone przez dra med. Josefa Mengele, obejmowały kwestię bliźniactwa, skarlenia oraz patologii i anomalii dziedzicznych, dotknęły w szczególności dzieci, selekcjonowane w Birkenau przy transportach żydowskich oraz romskich. Dzieci były poddawane bolesnym zabiegom i uśmiercane zastrzykiem fenolu dla przeprowadzenia sekcji zwłok, zrobienia im zdjęć i odlewów anatomicznych[4].

Testowanie różnych substancji[edytuj | edytuj kod]

SS Friedrich Entress, Helmut Vetter i Eduard Wirths testowali lekarstwa i preparaty, wykonywane na zlecenie IG Farbenindustrie (m.in. Bayer)[5]. Owe testy polegały na badaniu chorób zakaźnych, obejmujących m.in. zarażanie więźniów, prowadzące bezpośrednio do ich wysokiej śmiertelności[6].

Pozostałe eksperymenty[edytuj | edytuj kod]

W obozie prowadzono również eksperymenty nad hipotermią (wyziębieniem) i opracowywaniem sposobów przywracania sprawności po wyziębieniu.

Dr König prowadził eksperymenty z elektrowstrząsami. Elektrody umieszczano na skroniach oraz na nogach. König pracował nad montowaniem urządzenia do elektronarkozy[7].

Prowadzono również hodowle laboratoryjne bakterii na pożywce, którą był bulion z mięśni ludzkich. Przygotowywaniem wywaru (jak i badaniami) zajmowali się więźniowie, którzy czasami spożywali wygotowane mięso, nieświadomi kanibalizmu.

Odpowiedzialność sprawców za dokonane zbrodnie[edytuj | edytuj kod]

W latach 1945–1949 zwycięscy Alianci osądzili i ukarali śmiercią w trakcie procesów norymberskich niektórych sprawców eksperymentów medycznych i tortur w niemieckich obozach śmierci w czasie II wojny światowej.

Po II wojnie światowej na świecie żyli ludzie okaleczeni przez nazistów i potrzebujący pilnej pomocy w celu godnego życia. Polska uzyskała w 1972 roku odszkodowania od RFN dla ofiar eksperymentów pseudomedycznych (100 mln marek)[8].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Biogramy [online], www.majdanek.com.pl [dostęp 2023-05-22].
  2. Carl Clauberg / Eksperymenty / Historia / Auschwitz-Birkenau [online], www.auschwitz.org [dostęp 2023-05-22].
  3. Rudolf Höss, Pery Broad, Johann Paul Kremer: Oświęcim w oczach SS. Wydawnictwo Państwowego Muzeum w Oświęciumiu1976.
  4. Urlich Volklein, Mengele, doktor z Auschwitz, Prószyński i S-ka, Warszawa 2021.
  5. :: Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu [online], web.archive.org, 15 stycznia 2008 [dostęp 2023-05-22] [zarchiwizowane z adresu 2008-01-15].
  6. Horst Schumann [online], www.jewishvirtuallibrary.org [dostęp 2023-05-22].
  7. E. Klee, 2005: Auschwitz. Medycyna III Rzeszy i jej ofiary. Universitas, Kraków., s. 397.
  8. Krzysztof Jerzy Gruszczyński, Odpowiedzialność odszkodowawcza NRF w XXI wieku – Próba opisu, Warszawa 2017.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Okupacja i medycyna – drugi wybór artykułów z „Przeglądu lekarskiego – Oświęcim”, Książka i Wiedza, Warszawa 1975
  • Stanisław Sterkowicz, Zbrodnie hitlerowskiej medycyny, Warszawa: Bellona, 1990, ISBN 83-11-07738-X, OCLC 233445836.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]