Dynastia z Wesseksu

Złota wiwerna, powiązana z dynastią Wessex.

Założycielem i pierwszym królem dynastii z Wesseksu był Cerdic, stąd dynastia ta nazywana jest również dynastią Cerdica. Władcy z tej dynastii panowali w kilku królestwach anglosaskich: Wessex w latach 538-878, Essex i Sussex w latach 825-878, w Kent w końcu VIII wieku i w latach 825-860, a także w Mercji w latach 829-830, oraz w zjednoczonej Anglii w latach 878-1066.

Historia[edytuj | edytuj kod]

O pierwszych władcach Wesseksu i innych anglosaskich królestw z tej dynastii, a także ich powiązaniach rodzinnych i długości panowania nie wiemy praktycznie niczego do czasów króla Egberta. Świadectwami ich istnienia są liczne monety, kroniki i bardzo rzadkie odwołania w ówczesnych dziełach literackich. Jego potomek Alfred Wielki zjednoczył znajdujące się pod panowaniem różnych dynastii królestwa Anglii Wschodniej, Essexu, Kentu, Mercji, Nortumbrii, Sussexu i Wesseksu, tworząc z nich jedną monarchię o nazwie Anglia. Przedstawiciele dynastii z Wesseksu władali zjednoczoną Anglią od czasów Alfreda do ostatniego z rodu Edwarda Wyznawcy w latach 871 do 1066. Najstarszy syn Alfreda Wielkiego Edward utwierdził dzieło ojca poprzez podbój terenów znajdujących się pod okupacją wikingów w Mercji, Wschodniej Anglii i Wesseksie. Jego następca Athelstan rozszerzył przejęte po ojcu królestwo poprzez podbój należących wówczas jeszcze do Szkocji ziem na północy, ale dopiero za czasów jego bratanka Edreda dzieło konsolidacji zostało zakończone - odbito Nortumbrię opanowaną kilkadziesiąt lat wcześniej przez króla Norwegii Eryka Krwawego Topora. Panowanie późniejszych królów z tej dynastii niejednokrotnie bywało zagrożone przez inwazje skandynawskich monarchów - pierwszym z nich duński król Swen Widłobrody, który najechał Anglię w 995 roku i zajął siłą tron zjednoczonego królestwa w latach 1013 - 1014 za panowania syna Ethelreda II Bezradnego, Edmunda II Żelaznobokiego. Swen, jego syn Kanut Wielki i ich następcy panowali nad Anglią aż do 1042 roku. Po śmierci Hardekanuta w tymże 1042 roku władze przejął kolejny syn Ethelreda II, Edward Wyznawca, który panował aż do 1066 roku i nie pozostawił po sobie potomstwa, tak więc po jego śmierci na tron królestwa wstąpił daleki krewny Wyznawcy Harold II, pochodzący z rodu Godwinów - bocznej linii dynastii z Wesseksu. Po przegranej przezeń bitwie pod Hastings, będącej kluczowym momentem w angielskiej historii, królem został Wilhelm Zdobywca. Podczas gdy Normanowie wraz z Wilhelmem podbijali Anglię, ostatni męski potomek dynastii z Wesseksu - Edgar Ætheling został koronowany na króla przez część anglosaskiego możnowładztwa, chcącego zapobiec przejęciu tronu przez obcego księcia. Edgar poddał się Wilhelmowi i został przezeń wynagrodzony wieloma ziemskimi posiadłościami. Jego siostrzenica Matylda Szkocka została później żoną syna Wilhelma Zdobywcy, Henryka I łącząc w ten sposób obie dynastie.

Królowie Wesseksu[edytuj | edytuj kod]

Lista władców Wesseksu w latach 519-927.

Chronologia panowania królów Wesseksu i Anglii w latach 802 - 1066[edytuj | edytuj kod]

Edgar II ÆthelingHarold IIEdward WyznawcaHardekanutHarold I Zajęcza StopaKnut WielkiEdmund IIEthelred II BezradnySwen WidłobrodyEthelred II BezradnyEdward MęczennikEdgar SpokojnyEdwin (król Anglii)Edred (król Anglii)Edmund StarszyAthelstanElfweardEdward StarszyAlfred WielkiEthelred IEthelbert (król brytyjski z IX wieku)EthelbaldEthelwulfEgbert (król Anglii)

Genealogia[1][edytuj | edytuj kod]

Noe
 
 
Sceaf
 
 
Bedwig
 
 
Hwala
 
 
Hratha
 
 
Itermon
 
 
Heremod
 
 
Sceldwa
 
 
Beaw
 
 
Tætwa
 
 
Geata
 
 
Godwulf
 
 
Finn
 
 
Frithuwulf
 
 
Frealaf
 
 
Frithuwalk
 
 
Woden
 
 
Bældæg
 
 
Brond
 
 
Friðgar
 
 
Freawine
 
 
Wig
 
 
Giwis
 
 
Władcy
legendarni
Esla
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Elesa
 
 
 
 
 
 
 
Władcy
historycznie
potwierdzeni
 
 
 
 
 
Cerdic
zm. 534
król Wesseksu
córka
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Cynric
zm. 560
król Wesseksu
StufWihtgar
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ceawlin
zm. 593
król Wesseksu
CwichelmCridaCutha
zm. 581
król Wesseksu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Cuthwine
zm. 565
Ceol
zm. 597
król Wesseksu
Ceolwulf
zm. 611
król Wesseksu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Chad
ur. 590
Cynebald
ur. 591
Cuthwulf
ur. 592
Cynegils
zm. 642
król Wesseksu
Cuthglis
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Cenbert
zm. 661
EthelbaldCeobaldCwicheln
zm. 636
Cenwalh
zm. 672
król Wesseksu
 
Seaksburga
zm. 674
królowa Wesseksu
Centwine
zm. 685
król Wesseksu
CyneburgaCenferth
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Cædwalla
659-689
król Wesseksu
Mul
zm. 687
król Kentu
Oswald
Aetheling
zm. 729
CenredCuthredCuthred
ur. 661
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ine
670726
król Wesseksu
 
EthelburIngild
672-718
Cuthburd
zm. 718
opatka Wilborne
Cwenburd
zm. 735
 
Aldfrit
zm. 705
król Northumbrii
córkaAscwine
zm. 676
król Wesseksu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Eoppa
zm. 706
Ethelheard
król Wesseksu
 
FrithugytaCuthred
zm. 756
król Wesseksu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Eafa
zm. 730
Sigebert
zm. 757
król Wesseksu
Cyneheard
zm. 786
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Alkmund
król Kentu
Cynewulf
zm. 786
król Wesseksu
Beortric
ur. 802
król Wesseksu
 
Eadburga
 
 
 
Egbert
770-839
król Anglii
 
Redburga
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Osburga
810-846
 
Ethelwulf
795-858
król Anglii
 
Judyta
Martel
844870
 
 
Edyta
802-871
Athelstan
808-839
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Athelstan
831-855
Ethelbald
834-860
król Wesseksu
 
 
Ethelbert
835-865
król Wesseksu
Ethelred I
837-871
król Wesseksu
 
WulfthrytaAlfred
849-899
król Anglii
 
Ealhswith
zm. 902
Aethelswith
zm. 889
 
Brurgred
zm. 874
król Mercji
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
EthelwoldÆthelhelm
859898
 
Edyta
z Mercji
Ecgwynn
 
Edward
874-924
król Anglii
 
Edgiva
zm. 968
Elfleda
 
Ethelred
hrabia Mercji
Ethelfleda
872-918
hrabina Mercji
 
Aethelred
zm. 911
hrabia Mercji
Edmund
ur. 870
Ethelgifu
zm. 896
opatka Shaftesbury
Aelfthryta
zm. 929
 
Baldwin II
863-918
hrabia Flandrii
Ethelweard
880-922
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ethelfrith
900927
Elfreda
890918
 
 
 
 
 
AlfredAthelstan
895-939
król Anglii
Edyta
zm. 927
 
Sihtric
Caech
król Dublina i Yorku
Edburga
zm. 960
Eadgifu
 
Ludwik
Akwitański
Elgiva
zm. 944
 
Edmund
921-946
król Anglii
 
Ethelfleda
zm. 975
Edred
923-955
król Anglii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
EadricEdwin
zm. 933
Eadflaed
zakonnica
Ethelhilda
zakonnica
Edgiva
 
Eberhard
hrabia Norgau
Eadhilda
zm. 947
 
Hugon
898-956
hrabia Paryża
Elfweard
zm. 924
król Anglii
Elfleda
zakonnica
Ethelfleda
zakonnica
Karol III
879-929
króla Franków Zachodnich
 
Eadgifu
902-953
 
Herbert III
910-985
hrabia Vermandois
Edyta
910-946
 
Otton I
912-973
cesarz
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
EthelwardEdwin
941-959
król Anglii
 
ElfgifuEthelfleda
Piękna
 
Edgar
943-975
król Anglii
 
Elfrida
945-1000
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Athelmar
Cild
Edward
962-978
król Anglii
Edmund
965-970
Alfgifu
z Yorku
970-1002
 
Ethelred II
968-1016
król Anglii
 
Emma z
Normandii

988-1052
 
Kanut
996-1035
król Anglii i Danii
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wulfnoth
Cild
9831015
Athelstan
Atheling
986-1011
Edmund II
988-1016
król Anglii
 
Edyta
992-1016
Egbert
Atheling
zm. 1005
Eadred
Atheling
zm. 1013
Edyta
 
Edryk
Streona
zm. 1017
hrabia Mercji
Elfgifu
 
Uhtred
zm. 1016
hrabia Nortumbrii
Wulfhilda
 
Ulfcytel
zm. 1016
hrabia Anglii Wschodniej
Drogo
de Mantes
9961035
hrabia Valois
 
Godgifu
 
Eustachy II
10151093
hrabia Boulogne
córkacórka
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Godwin
10011053
hrabia Wesseksu
 
Gytha
Thorkelsdóttir
Edward
Wygnaniec

1016-1057
król Anglii
 
Agata
1025-1068
Edmund
Atheling
1015-1054
 
Jadwiga
Węgierska
 
 
Alfred
Atheling
1012-1037
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sweyn
hrabia Herefordshire
Edith
Swannesha
 
Harold II
1022-1066
król Anglii
 
Edyta
z Mercji
Tostig
1026-1066
hrabia Nortumbrii
Edyta
zm. 1075
 
Edward
Wyznawca

1002-1066
król Anglii
Gyrth
1030-1066
Gunhilda
1035-1080
zakonnica
Elfgifu
ur. 1035
Leofwine
1035-1066
hrabia Kentu
Wulfnoth
ur. 1040
Edgar II
1051-1126
król Anglii
Małgorzata
1045-1093
 
Malcolm III
1031-1093
król Szkocji
Krystyna
zm. ok. 1100
zakonnica
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Godwin
ur. 1049
Edmund
ur. 1049
Magnus
ur. 1051
Gunhilda
10551097
Gytha
10531098
 
Włodzimierz II
1053-1125
wielki książę Kijowa
Harold
10671098
Ulf
10671087
 

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Interia - Polska i świat: informacje, sport, gwiazdy [online], herbypolskie.strefa.pl [dostęp 2018-05-23] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]