Dynastia z Avesnes

Dynastia z Avesnes (także dynastia z Hainaut) – dynastia, której przedstawiciele panowali w hrabstwach Hainaut oraz Holandii i Zelandii w końcu XIII i pierwszej połowie XIV w.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Nazwa rodu pochodzi od miejscowości Avesnes (obecnie w północnej Francji)[1]. W 1212 Burchard IV z Avesnes został mężem Małgorzaty, siostry ówczesnej władczyni Flandrii Joanny[1][2][3][4]. Za małżeństwem czterdziestoletniego możnego z dziesięcioletnią hrabianką stał król Francji, którego interesy Burchard miał popierać[3]. Już w 1215 małżeństwo zostało uznane za nieważne przez papieża Innocentego III[1][3], a następnie przez Honoriusza III pod zarzutem, że Burchard w młodości miał przyjąć święcenia[3]. Para mimo to żyła nadal razem i doczekała się dzieci[3]. W 1219 Burchard został uwięziony[2][3] – zwolniono go dopiero pod warunkiem uznania unieważnienia małżeństwa[3].

Małgorzata ponownie wyszła za mąż, za Wilhelma z Dampierre[1][2][3]. Gdy w 1244 zmarła jej siostra Joanna i Małgorzata objęła po niej tron flandryjski[1], rozpoczął się konflikt o przyszłe następstwo po niej między jej mężem Wilhelmem a Janem, synem z małżeństwa z Burchardem. W 1246 spór ten rozsądził król Francji Ludwik IX Święty, przyznając Wilhelmowi i jego potomkom z małżeństwa z Małgorzatą prawo do sukcesji w hrabstwie Flandrii, a Janowi w hrabstwie Hainaut[1][2][4]. Jednak konflikt trwał nadal, a Jan podnosił roszczenia do części Flandrii[2][3]. W 1280, po śmierci Małgorzaty, syn Jana, także Jan, został hrabią Hainaut[4].

W 1246 młodszy Jan ożenił się z Adelajdą, siostrą ówczesnego hrabiego Holandii i Zelandii Wilhelma. Dzięki temu po śmierci hrabiego Jana I w 1299 odziedziczył także ten kraj[1][2][3][4]. Odtąd przedstawiciele rodu z Avesnes sprawowali władzę w Hainaut, Holandii i Zelandii, a także podporządkowanej hrabiom holenderskim zachodniej Fryzji. Panowali tam do połowy XIV w.[1][3]. Męska linia rodu wygasła na zmarłym w 1345 Wilhelmie II[2], a ostatnią władczynią z rodu była jego siostra Małgorzata[4]. Dziedzictwo po niej przejął Wilhelm z rodu Wittelsbachów, jej syn z małżeństwa z cesarzem Ludwikiem IV Bawarskim[1][2][4].

Szczególnie znaczącą rolę w europejskiej polityce odegrał syn Jana I, Wilhelm I Dobry, panujący w latach 1304–1337. Dzięki zręcznej polityce i powiązaniom rodzinnym z władcami Francji, Anglii i Niemiec odgrywał on rolę arbitra w polityce europejskiej, m.in. pośredniczył w rozmowach pomiędzy cesarzem i papieżem[4][5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h i Avesnes, Haus. [w:] Genealogie Mittelalter: Mittelalterliche Genealogie im Deutschen Reich bis zum Ende der Staufer: Materialsammlung [on-line]. [dostęp 2018-09-27].
  2. ↑ a b c d e f g h David M. Nicholas: Avesnes. W: Medieval France. An Encyclopedia. William M. Kibler, Grover A. Zinn, Lawrence Earp, John Bell Henneman, Jr. (ed.). Abingdon - New York: Routledge, 2016, s. 87. ISBN 978-1-138-06253-5.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k David Nicholas: Medieval Flanders. Abindgdon - New York: Routledge, 2013, s. 156–157. ISBN 978-0-582-01678-1.
  4. ↑ a b c d e f g Dariusz Rychlewicz: Hainaut. W: Słownik dynastii Europy. Józef Dobosz, Maciej Serwański (red.). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1999, s. 163–164. ISBN 83-7177-025-1.
  5. ↑ Pieter Lodewijk Muller: Wilhelm. W: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 43. Leipzig: Verlag von Dunckler & Humblot, 1898, s. 83–86.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

  • Miroslav Marek: Flanders 3. [w:] Genealogy.eu [on-line]. [dostęp 2018-09-27]. – tablica genealogiczna dynastii z Avesnes
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dynastia_z_Avesnes&oldid=57338150”