Dom Studencki Akademik w Warszawie

Dom Studencki „Akademik” w Warszawie
Symbol zabytku nr rej. 1535 Warszawa-Ochota (jako część układu urbanistycznego Kolonii Lubeckiego)
Ilustracja
DS Akademik od strony pl. Narutowicza
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Akademicka 5[1]

Typ budynku

dom studencki

Styl architektoniczny

zmodernizowany neoklasycyzm

Architekt

Kazimierz Tołłoczko

Inwestor

Fundusz Mieszkaniowy (pracowników i studentów PW)

Ukończenie budowy

1930

Pierwszy właściciel

Politechnika Warszawska

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dom Studencki „Akademik” w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Dom Studencki „Akademik” w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom Studencki „Akademik” w Warszawie”
Ziemia52°13′03″N 20°59′03″E/52,217500 20,984167
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Dom Studencki Politechniki Warszawskiej „Akademik” – centralny budynek najstarszego kompleksu domów studenckich w Polsce, wzniesionego w latach 20. XX wieku w Warszawie. Znajduje się przy ulicy Akademickiej 5, w południowej pierzei placu Narutowicza.

Wybudowany jako Dom Techników im. Gabriela Narutowicza. Napis taki zachował się na elewacji zwróconej ku ulicy Mochnackiego. Od nazwy budynku stosuje się w języku polskim wyraz akademik, określający miejsce zbiorowego zamieszkania studentów[2][3][4].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wybudowany w latach 1922–1930 jako trzeci budynek kompleksu gmachów Centrali Akademickiej Bratniej Pomocy (zwanego wówczas kolonią akademicką lub potocznie Bratniakiem). Wypełnił miejsce pomiędzy dwoma neorenesansowymi budynkami – obecnym DS Bratniak (ul. Grójecka 39) i DS Pineska (ul. Uniwersytecka 5) ukończonymi w 1925 r[5]. Data otwarcia, uwieczniona na inskrypcji nad drzwiami, to 1929 rok[2]. Kolonia akademicka, razem z mieszkalną Kolonią Lubeckiego, mieściła się między nowo powstającymi zabudowaniami mieszkalnymi Ochoty a planowanym kompleksem budynków akademickich, rządowych i wojskowych na pograniczu Ochoty, Śródmieścia i Mokotowa z centralną osią w postaci ul. Uniwersyteckiej[6]. Nie wchodzi w skład mieszkaniowej Kolonii Lubeckiego, ale w rejestrze zabytków został włączony w granice jej kompleksu (pod numerem 1535 z 20 grudnia 1993 r[7]. Akademik miał służyć studentom ubogim i wyróżniającym się[2].

Orzeł na godle państwowym umieszczonym na szczycie elewacji pozbawiony jest korony[8]. Płaskorzeźba dodana została po II wojnie światowej. Projektant nie przewidział istnienia jakiejkolwiek płaskorzeźby na fasadzie budynku. Po 1989 r. trwały dyskusje nad dodaniem korony, jednak uzgodniono, że godło w obecnym kształcie posiada już wartość tradycyjną i historyczną[9].

Oprócz miejsc mieszkalnych (pokoje 1-osobowe o pow. 9 m², 2-osobowe o pow. 12 m² i wieloosobowe) w kompleksie akademików znalazła się stołówka dla 2500 osób, podziemny basen (z łaźnią i innymi pomieszczeniami pomocniczymi), mechaniczna pralnia, biblioteka, sala gimnastyczna, sala odczytowa. Z klasycyzującą formą budynku korespondowały elementy ozdobne, takie jak kolumnady, stiuki, kasetony[2][5].

W czasie II wojny światowej stał się siedzibą niemieckiej Policji Porządkowej (konnej Schutzpolitzei i żandarmerii). Budynek stał się miejscem kaźni, a wyższe kondygnacje służyły jako miejsce ostrzału oddziałów powstańczych[2][10].

Po wojnie gmach odbudowano ze zniszczeń. Zyskał on zwyczajową nazwę Alcatraz (od amerykańskiego więzienia o tej nazwie). W języku potocznym studentów i mieszkańców Ochoty utrwaliło się to ze względu na monumentalizm budynku – wysokość, surową formę, ciężkie drzwi wejściowe, obecność godła państwowego[2].

Akademik oferuje ok. 800 miejsc dla studentów wszystkich wydziałów PW[1]. WC i prysznice na korytarzu, pokoje są najczęściej 2-osobowe[1]. Łazienki i kuchnie są wspólne[1].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

  • Budynek przed II wojną światową
    Budynek przed II wojną światową
  • Budynek widziany z pętli tramwajowej na placu Narutowicza
    Budynek widziany z pętli tramwajowej na placu Narutowicza
  • Budynek od strony ul. Mochnackiego z widocznym napisem na fasadzie
    Budynek od strony ul. Mochnackiego z widocznym napisem na fasadzie
  • Basen w podziemiach budynku
    Basen w podziemiach budynku

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d DS Akademik. [w:] Politechnika Warszawska [on-line]. [dostęp 2023-01-23].
  2. ↑ a b c d e f Hanna Faryna-Paszkiewicz. Akademik. „Ochotnik”. 56 (11), s. 7, listopad 2009. Ośrodek Kultury Ochoty. ISSN 1734-5510. (pol.). 
  3. ↑ Marta Sarnacka: Prusaki, seks & rock'n'roll. [w:] Mieszkanie → Artykuły [on-line]. 2009-08-31. [dostęp 2011-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-05)]. (pol.).
  4. ↑ Trendmaker.pl: Akademik Dom Studencki PW. [dostęp 2011-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-04)]. (pol.).
  5. ↑ a b Jarosław Zieliński. Z dziejów Ochoty – Kolonia akademicka. „Ochotnik”. 12 (9), s. 2, wrzesień 2005. ISSN 1734-5510. (pol.). 
  6. ↑ Jarosław Zieliński. Z dziejów Ochoty: Uniwersytecka. „Ochotnik”. 06 (39), s. 4-5, czerwiec 2008. ISSN 1734-5510. 
  7. ↑ Zabytki nieruchome – rejestr i ewidencja listopad 2010. Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków. [dostęp 2011-11-03]. (pol.).
  8. ↑ Orzeł bez korony na pl. Narutowicza.
  9. ↑ Akademik Dom Studencki PW. [w:] 9494 – noclegi [on-line]. [dostęp 2011-11-03]. (pol.).
  10. ↑ Jarosław Zieliński: Ochotnicy na spacer : Przewodnik po Ochocie. Warszawa: Veda, 2010, s. 85. ISBN 978-83-61932-22-2.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dom_Studencki_Akademik_w_Warszawie&oldid=70794739”