Dźwig okrężny
 |
Dźwig okrężny, paternoster, winda paciorkowa – dźwig, który pracuje jak przenośnik kubełkowy: składa się z szeregu otwartych kabin (zwykle dwuosobowych) połączonych w łańcuch, poruszających się z niewielką prędkością (0,30 – 0,45 m/s) w zamkniętej pętli w ruchu ciągłym (bez zatrzymywania się), gdy jedna strona porusza się w kierunku do góry, to druga – do dołu.
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Dźwigi typu paternoster były popularne w pierwszej połowie XX wieku, kiedy mogły przewozić więcej pasażerów niż standardowe dźwigi. W kontynentalnej Europie były stosowane szczególnie w budynkach użyteczności publicznej.
Urządzenia takie znajdowały się np. w Gliwicach na terenie zakładów Bumar Łabędy, w Zabrzu w budynku Urzędu Miejskiego, w Katowicach w tzw. „Drapaczu chmur” oraz w budynku Dyrekcji Północnej DOKP w Gdańsku. Funkcjonują jeszcze:
- w budynku administracyjnym dawnych Zakładów Tkanin Technologicznych Eskord przy ul. Borowskiej w Iłowej (województwo lubuskie)[1];
- w gmachu Sejmu Śląskiego w Katowicach;
- w gmachu Urzędu Wojewódzkiego w Opolu;
- w budynku Komendy Wojewódzkiej Policji w Opolu;
- w modernistycznym budynku przy wrocławskim Rynku (Rynek 9/11)[2].
Współczesność[edytuj | edytuj kod]
W wielu krajach zabronione jest stosowanie takich urządzeń, ze względu na wypadkowość. Także[potrzebny przypis] ze względu na dostęp dla osób z niepełnosprawnością[3] takie urządzenia wychodzą z użycia, chociaż w ocenie Urzędu Dozoru Technicznego są one bezpieczne[3]. Eksploatuje się tylko stare urządzenia, których liczba maleje.
Nazwa paternoster (w języku łacińskim „Ojcze Nasz”) została zapożyczona poprzez analogię do sznura modlitewnego paternoster.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Lubuski Wojewódzki Konserwator Zabytków - Iłowa - dźwig okrężny zw. paternoster. lwkz.pl. [dostęp 2017-11-23].
- ↑ Działanie windy typu paciorkowego we wrocławskim budynku
- ↑ a b A. Kołodziejska: 35 tysięcy wind w Polsce stanowią zagrożenie. [w:] Informacyjna Agencja Radiowa [on-line]. 2012-02-04. [dostęp 2014-02-20].