Dąb Bażyńskiego
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Nazwa systematyczna | Quercus robur |
| Obwód | 990 cm |
Położenie na mapie gminy Tolkmicko  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu elbląskiego  | |
 54°17′45″N 19°29′15″E/54,295833 19,487500 | |
Dąb Bażyńskiego – dąb szypułkowy, pomnik przyrody, rośnie w miejscowości Kadyny nad Zalewem Wiślanym w województwie warmińsko-mazurskim.
Wymiary[edytuj | edytuj kod]
Jedno z najstarszych drzew w Polsce (ok. 720 lat). Wymiary (stan na 2015 rok):
- obwód 1003 cm,
- wysokość 21 metrów.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wiek dębu Bażyńskiego szacuje się na 700 lat, przy czym już 100 lat istniała przyziemna dziupla, w której za czasów Birknera z Elbląga mieściło się 11 żołnierzy. Imię dębu zmieniano kilkukrotnie. Sto lat temu nazywany był 1000-letnim Dębem Niemiec. Od 1898 r. zwany był dębem królewskim; w tym czasie właścicielem majątku w Kadynach był ostatni cesarz niemiecki Wilhelm II. Na zlecenie cesarza wybudowano stróżówkę, w której umundurowany strażnik dbał o bezpieczeństwo drzewa. W cieniu dębu przechadzali się w tym okresie m.in. cesarz z cesarzową Augustą Wiktorią, ich wnuk Ferdynand z księżniczką rosyjską Kirą i najznamienitsi goście z całej Europy. Po II wojnie dąb nazywano Dębem Kadyny. Sześć rosnących w szeregu obok potężnych dębów w wieku 300-350 lat symbolizowało sześciu synów księżniczki Kadyny, cudnej urody założycielki miejscowości, pochodzącej od władcy tych ziem Widewuta. Potem nazywany „Dębem Odrodzenia Polski”, obrał w końcu imię lokalnego bohatera narodowego Jana Bażyńskiego, dawnego właściciela Kadyn. Jan był rycerzem i politykiem, dzięki któremu znaczne obszary Prus przyłączone zostały za panowania Kazimierza Jagiellończyka do Korony.
Stan obecny[edytuj | edytuj kod]
Stan zdrowotny drzewa nie jest najlepszy. Drzewo posiada głębokie dziuple, oraz duży stopień wypróchnienia, poważne ubytki pnia, korony. Taki stan rzeczy wiąże się m.in. z zanieczyszczeniem środowiska, spadkiem poziomu wód gruntowych, bliskością szosy (zasolenie zimą prowadzi do obumierania korzeni). Dąb wiele lat wzmacniała plomba betonowa, którą usunięto ok. 1994 roku w związku z rozwijaniem się na niej zagrzybienia do wewnątrz pnia. Dziuple zabezpieczone zostały siatkami przeciw gnieżdżeniu się ptaków.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
- Koło dębu przebiega
szlak turystyczny z Torunia do Olsztyna. - Przy dębie rozpoczyna się leśna ścieżka przyrodniczo-historyczna Kadyński Las[1]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Włodzimierz Wodzianicki Dąb Bażyńskiego – olbrzym z Kadyn (dostęp 31.10.2012). wiadomosci.drzewny.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- Paweł Zarzyński, Robert Tomusiak, Krzysztof Borkowski, Drzewa Polski, Warszawa: PWN, 2016, ISBN 978-83-01-18438-4, ISBN 978-83-63895-68-6, OCLC 934696860.
- Dąb Bażyńskiego – Kadyny