Czaszka

 Wikipedia open wikipedia design.

Zobacz też: inne znaczenia.
Ten artykuł od 2019-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Czaszka człowieka – widok z przodu

Czaszka (łac. cranium) – struktura kostna lub chrzęstna, która służy jako szkielet głowy. Stanowi naturalną osłonę mózgu i innych narządów znajdujących się w głowie.

Wzrost czaszki człowieka trwa nie tylko podczas życia płodowego, ale praktycznie aż do osiągnięcia wieku dorosłego. Wzrost ten jest szczególnie intensywny przez pierwsze trzy lata życia. Możliwości wzrostu szybko jednak maleją, szczególnie po skostnieniu łączno-tkankowych ciemiączek, a ostatecznie wraz z kostnieniem szwów.

Powierzchnia wewnętrzna podstawy czaszki (basis cranii interna) dzieli się na trzy doły:

U człowieka i naczelnych czaszka składa się z:

  • mózgoczaszki (łac. neurocranium, cranium), która styka się jakąkolwiek powierzchnią z mózgowiem. Ma kształt puszki, w której rozróżnia się część górną – sklepienie czaszki – (łac. calvaria), część dolną – podstawę czaszki – (łac. basis crani) oraz 4 ściany: przednią, tylną i dwie boczne,
  • twarzoczaszki (łac. viscerocranium), zwanej też trzewioczaszką (łac. splanchnocranium).

Mózgoczaszka (Neurocranium)[edytuj | edytuj kod]

Stanowi przede wszystkim ochronę mózgowia, składa się z:

Poszczególne kości mózgoczaszki połączone są szwami, które stanowią stałe i nieruchome połączenie. Niektóre kości czaszki połączone są ze sobą chrząstkozrostami (łac. synchondroses), które z wiekiem kostnieją.

Twarzoczaszka (dawniej: trzewioczaszka; splanchnocranium, viscerocranium)[edytuj | edytuj kod]

Czaszka hipopotama
Czaszka myszoskoczki

Chroni narządy zmysłów: wzroku, węchu i smaku, otacza początkowe odcinki dróg oddechowych i pokarmowych, składa się z:

Ruchomymi elementami twarzoczaszki człowieka są nieparzyste kości: żuchwa (łac. mandibula), w której umieszczone są zęby, oraz kość gnykowa (łac. os hyoideum) niemająca połączenia z innymi kośćmi czaszki.

Anatomia czaszki człowieka

Ważniejsze otwory i szczeliny w podstawie czaszki[edytuj | edytuj kod]

Otwór, szczelina Położenie Zawartość
blaszka sitowa kość sitowa nn. węchowe (I)
kanał wzrokowy skrzydło mniejsze kości klinowej n. wzrokowy (II), t. oczna
szczelina oczodołowa górna pomiędzy skrzydłem większym i mniejszym kości klinowej nn. okoruchowy (III), bloczkowy (IV), odwodzący (VI), oczny (V-1)
otwór okrągły skrzydło większe kości klinowej n. szczękowy (V-2)
otwór owalny skrzydło większe kości klinowej n. żuchwowy (V-3), splot żylny otworu owalnego
otwór poszarpany pomiędzy kością klinową a częścią skalistą kości skroniowej drobne naczynia żylne (wypusty) i tętnicze opony twardej
kanał tętnicy szyjnej część skalista kości skroniowej t. szyjna wewnętrzna
otwór słuchowy wewnętrzny część skalista kości skroniowej nn. twarzowy (VII), przedsionkowo- ślimakowy (VIII), t. błędnika
otwór szyjny pomiędzy kością potyliczną a częścią skalistą kości skroniowej nn. językowo-gardłowy (IX), błędny (X), dodatkowy (XI), ż. szyjna wewnętrzna
kanał nerwu podjęzykowego kość potyliczna n. podjęzykowy (XII)
otwór wielki kość potyliczna rdzeń kręgowy, n. dodatkowy (XI), tt. kręgowe

Zróżnicowanie[edytuj | edytuj kod]

Czaszki ludzi znacznie różnią się w zależności od rasy, płci, wieku oraz charakteryzują się dużą zmiennością indywidualną.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Zobacz hasło czaszka w Wikisłowniku
W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem:
Czaszka


This page is based on a Wikipedia article written by contributors (read/edit).
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.

Spis treści

Destek