Ciałko Cajala

Jądra komórkowe myszy (niebieski) zawierające ciałka Cajala (zielony) uwidocznione dzięki połączenie białka p80/Coilin z GFP.

Ciałka Cajala (CBs z ang. Cajal bodies) – sferyczne inkluzje, ziarnistości dostrzegane w jądrach komórkowych komórek proliferujących, jak komórki nowotworowe, czy komórki wysoce aktywne metabolicznie, jak neurony. Występują u organizmów wyższych (zwierzęta, rośliny, a także drożdże[1]).

Po raz pierwszy zaobserwowane przez Santiago Ramóna y Cajala w 1903, który nazwał je „jąderkowymi ciałkami towarzyszącymi” (ang. nucleolar accessory bodies) w związku z ich współlokalizacją z jąderkami komórek nerwowych do którego są związane za pośrednictwem coiliny[1]. Coilina jest niezbędna do organizacji ciałek Cajala, a także służy jako biochemiczny marker tych struktur (np. do znakowania ciałek Cajala przeciwciałami używa się przeciwciał anty-coilina)[2]. W późniejszych latach, wraz z uzyskaniem pierwszych obrazów z mikroskopów elektronowych, nazywano je „ciałkami skręconymi, zwiniętymi” (ang. coiled bodies), gdyż tak wyglądały w przekrojach preparatów EM. Obecnie nazywa się je ciałkami Cajala, honorując pamięć i dokonania ich odkrywcy[1].

Ciałka Cajala są wielkości 0,1–0,2 mikrometra i przeciętnie są obserwowane w ilości od jednego do pięciu ciałek na jądro komórkowe. Ich liczba jest zmienna w różnych typach komórek i zmienia się także w trakcie cyklu komórkowego. W ciałkach Cajala zachodzi prawdopodobnie składanie i/lub modyfikacja maszynerii transkrypcyjnej[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Ogg SC., Lamond AI. Cajal bodies and coilin--moving towards function.. „The Journal of cell biology”. 1 (159), s. 17–21, październik 2002. DOI: 10.1083/jcb.200206111. PMID: 12379800. 
  2. Liu JL., Wu Z., Nizami Z., Deryusheva S., Rajendra TK., Beumer KJ., Gao H., Matera AG., Carroll D., Gall JG. Coilin is essential for Cajal body organization in Drosophila melanogaster.. „Molecular biology of the cell”. 6 (20), s. 1661–70, marzec 2009. DOI: 10.1091/mbc.E08-05-0525. PMID: 19158395. 
  3. Cremer T., Cremer C. Chromosome territories, nuclear architecture and gene regulation in mammalian cells.. „Nature reviews. Genetics”. 4 (2), s. 292–301, kwiecień 2001. DOI: 10.1038/35066075. PMID: 11283701.