Chwaszczyno
| wieś | |
 Kościół św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza oraz św. Marii Magdaleny w Chwaszczynie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) | 4609[2] |
| Strefa numeracyjna | 58 |
| Kod pocztowy | 80-209[3] |
| Tablice rejestracyjne | GKA |
| SIMC | 0177170 |
Położenie na mapie gminy Żukowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kartuskiego  | |
 54°26′37″N 18°25′08″E/54,443611 18,418889[1] | |
| Strona internetowa | |
Chwaszczyno (kaszub. Chwaszczëno) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Żukowo, w pasie Wzgórz Chwaszczyńskich z przeważającą zabudową jednorodzinno-podmiejską. Chwaszczynie jest węzeł drogowy (skrzyżowanie drogi krajowej nr 20 Stargard – Szczecinek – Gdynia z drogą wojewódzką nr 218 Krokowa – Gdańsk). Miejscowość graniczy z Gdynią (w kierunku północno-wschodnim) i z Gdańskiem (na wschodzie). Transport publiczny jest obsługiwany przez komunikację miejską Trójmiasta (linie nr 171, 191, 193 i Z). Pierwsze wzmianki o Chwaszczynie pochodzą z roku 1283.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0177187 | Czarne Błota | część wsi |
| 0177201 | Kowale | część wsi |
| 0177218 | Lisie Błoto | część wsi |
| 0177224 | Rewerenda | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś biskupstwa włocławskiego w województwie pomorskim w II połowie XVI wieku[6].
Podczas zaboru pruskiego wieś nosiła nazwę niemiecką Quaschin. Po zakończeniu I wojny światowej wieś wróciła w granice Polski, jednak już w 1939 w wyniku niemieckiej agresji na Polskę, trafiła pod panowanie reżimu III Rzeszy. W 1942 polska nazwa wsi została zastąpiona nowo wymyśloną i bardziej niemiecką – Quassendorf.[7]
Chwaszczyno zdobyli 13 marca 1945 żołnierze 1 Gwardyjskiego Korpusu Pancernego, po dwu dniach walk Armii Czerwonej ze stawiającą opór armią niemiecką, co było równoznaczne z zakończeniem panowania reżimu III Rzeszy na tym terenie[8].
Do 1954 roku miejscowość należała i była siedzibą gminy Chwaszczyno, następnie gromady Chwaszczyno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Zabytki i inne obiekty[edytuj | edytuj kod]
Według rejestru zabytków NID na listę zabytków wpisane są[9]:
- kościół parafialny pw. św.św. Szymona i Judy Tadeusza, XVIII, XIX w., nr rej.: 1081 z 21.03.1990
- cmentarz grzebalny, nr rej.: j.w.
Kościół pochodzi z 1726, rozbudowany w 1875 roku, z wyposażeniem pierwszej połowy XVIII wieku.
W Chwaszczynie znajduje się najwyższy maszt antenowy na Pomorzu Gdańskim, o wysokości 317 m[10].
Przy głównym skrzyżowaniu stoi kamienny obelisk z napisem Pamięci mieszkańców Gromady Chwaszczyno poległych i pomordowanych podczas II wojny światowej 1939-1945. Obelisk odsłonięto 17 września 1972, odnowiono A.D. 2015.
Kacze Buki[edytuj | edytuj kod]
Kacze Buki są położone przy granicach administracyjnych Gdyni i Gdańska w pasie Wzgórz Chwaszczyńskich i obejmują zabudowania wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 218 nad północnym brzegiem jeziora Osowskiego. Połączenie z Gdynią i Gdańskiem umożliwiają autobusy komunikacji miejskiej (linia nr 171). Osada jest dawną częścią Kaczych Buków, która to w roku 1973 nie została przyłączona do Gdyni.
Rewerenda[edytuj | edytuj kod]
Rewerenda jest położona przy granicy administracyjnej Gdyni w pasie Wzgórz Chwaszczyńskich i obejmuje zabudowania wzdłuż ulic Gdyńskiej, Rewerenda i Polnej nieopodal wzniesienia "Kozie Rogi" (186 m n.p.m.) z masztem nadawczym RTCN Chwaszczyno. Połączenie z Gdynią, Gdańskiem i Żukowem umożliwiają autobusy komunikacji miejskiej (linie nr 171, 191, 193 i Z).
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16976
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 157 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 91.
- ↑ Familienforschung in Westpreußen. [dostęp 2015-08-15]. (niem.).
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 74.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 45 [dostęp 2017-02-26].
- ↑ Nowy wieżowiec we Wrzeszczu: Jego Wysokość Neptun. trojmiasto.gazeta.pl, 9 września 2011. [dostęp 2011-09-09].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
- Siedziba gminy: Żukowo
| Miasto | |
|---|---|
| Część miasta |
|
| Wsie | |
| Części wsi | |
| Osady | |
| Kolonia wsi | |
| Zniesiona kolonia |
