Chráněná krajinná oblast Lužické hory

Chráněná krajinná oblast Lužické hory
Ilustracja
Widok ze szczytu Konopáča na górę Jedlová
Państwo

 Czechy

Położenie

kraj ustecki, kraj liberecki

Siedziba

Školní 12, 471 25 Jablonné v Podještědí

Mezoregion

Góry Łużyckie

Data utworzenia

12 kwietnia 1976[1]

Powierzchnia

270,72 km²[1]

Położenie na mapie kraju usteckiego
Mapa konturowa kraju usteckiego, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Chráněná krajinná oblast Lužické hory”
Położenie na mapie kraju libereckiego
Mapa konturowa kraju libereckiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Chráněná krajinná oblast Lužické hory”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Chráněná krajinná oblast Lužické hory”
Ziemia50°50′17,9″N 14°36′19,1″E/50,838306 14,605306
Strona internetowa

Chráněná krajinná oblast Lužické hory (CHKO Lužické hory; pol. Obszar Chronionego Krajobrazu Góry Łużyckie[2]) – ustanowiony 12 kwietnia 1976 roku[1] obszar chronionego krajobrazu znajdujący się w północnych Czechach, w należącej do tego państwa części Gór Łużyckich, w granicach administracyjnych krajów usteckiego i libereckiego[3].

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Obszar Chronionego Krajobrazu Góry Łużyckie zajmuje powierzchnię 270,72 km²[1], Położony jest między workiem šluknovskim a workiem frydlanckim(inne języki) w północnych Czechach, przy granicy z Niemcami[3]. Zachodnia część CHKO leży w granicach administracyjnych kraju usteckiego, wschodnia zaś – libereckiego[3]. Teren CHKO Lužické hory graniczy z innymi czeskimi obszarami chronionymi: Parkiem Narodowym Czeska Szwajcaria, CHKO České středohoří(inne języki) oraz CHKO Labské pískovce[3].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Jedna z formacji z piaskowca (2018)

Pasmo Gór Łużyckich rozciąga się między Górami Połabskimi na zachodzie a Ještědsko-kozákovským hřbetem na wschodzie. Od północy ogranicza je Obniżenie Żytawsko-Zgorzeleckie oraz Pogórze Łużyckie, zaś od południa – Ralská pahorkatina i Średniogórze Czeskie[4]. Na terenie CHKO Lužické hory znajdują się najwyższe szczyty tego pasma – Luž (793 m n.p.m.), Pěnkavčí vrch (792 m n.p.m.), Jedlová (774 m n.p.m.) z wieżą widokowa oraz Hvozd (749 m n.p.m.)[2][4].

Główny grzbiet Gór Łużyckich zbudowany jest ze skał magmowychtrachitów, fonolitów i bazaltów, zaś wzdłuż południowych i północnych stoków ciągną się formacje piaskowcowe, miejscami tworzące miasta skalne[4]. Sporadycznie występują tu również inne skały osadowezlepieńce i wapienie jurajskie – a na północnych krańcach CHKO – granit rumburski[4][3]. W wielu miejscach warstwy skał osadowych poprzebijane są skałami wulkanicznymi[3]. Na wschodnim krańcu Obszaru zachowały się natomiast żwiry i piaski naniesione przez lądolód[5].

W piargu na zboczu góry Suchý vrch(inne języki) znajduje się Naděje(inne języki) – jedyna w Czechach jaskinia lodowa o długości 30 m i głębokości 6 m[2][6].

Wejście do jaskini Naděje(inne języki) (2022)

Góry Łużyckie są w większości (66% powierzchni[7]) pokryte są lasami[2]. Współcześnie dominuje świerk, zaś na szczytach gór i w trudno dostępnych i oddalonych miejscach zachowały się pozostałości pierwotnych drzewostanów złożonych z buka, jodły, klonu i wiązu. Na szczycie góry Klíč(inne języki) zachował się unikalny las dębowy, natomiast we wsi Krompach rosną wielowiekowe cisy[3]. Na obszarach wylesionych krajobraz współtworzą łąki oraz pastwiska poprzetykane siecią zagajników, wzdłuż potoków występują zaś szuwary i łęgi[3].

Walory krajobrazowe CHKO Lužické hory podkreśla również tradycyjna łużycka architektura z malowniczymi domami zrębowymi z dwuspadowymi dachami[8][2]. Na całym obszarze liczne są szlaki turystyczne, ścieżki dydaktyczne i trasy rowerowe, zimą natomiast jest to popularny teren do wędrówek na nartach biegowych[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Velkoplošná zvláště chráněná území – Lužické hory [online], drusop.nature.cz [dostęp 2023-05-22].
  2. a b c d e f Obszar Chronionego Krajobrazu Góry Łużyckie · #VisitCzechRepublic [online], CzechTourism, 26 czerwca 2022 [dostęp 2023-05-22] (pol.).
  3. a b c d e f g h Poznejte CHKO – Lužické hory – AOPK ČR [online], Lužické hory [dostęp 2023-05-22] (cz.).
  4. a b c d Reliéf a horniny – Lužické hory – AOPK ČR [online], Lužické hory [dostęp 2023-05-22] (cz.).
  5. Skály, sutě a jeskyně – Lužické hory – AOPK ČR [online], Lužické hory [dostęp 2023-05-22] (cz.).
  6. Rostliny – Lužické hory – AOPK ČR [online], Lužické hory [dostęp 2023-05-22] (cz.).
  7. Lesy – Lužické hory – AOPK ČR [online], Lužické hory [dostęp 2023-05-22] (cz.).
  8. Charakteristika oblasti – Lužické hory – AOPK ČR [online], Lužické hory [dostęp 2023-05-22] (cz.).