Chowaniec (demon)

Chowaniec (starop. hodowany, chowany, utrzymywany, wychowywany; cz. skřítek, kristek; słow. škriatok; ukr. хованец, годованец) – pierwotnie słowiański duch opiekuńczy ogniska domowego.

Wyobrażany jako niewielki człowieczek z siwą brodą albo jako skrzatka-kura[1]. Ukrywał się w dzień, lecz wychodził nocą doglądać gospodarstwa[1]. Był przytulny, miły, ale bano się go obrazić[1].

Żeby wyhodować chowańca, należało pierwsze złożone przez czarną kurę jajo (tzw. znosek) nosić przez dziewięć dni pod pachą[2]. W tym czasie trzeba było wystrzegać się kąpieli i pobożnej modlitwy[2]. Ostatniego dziewiątego dnia powinien wykluć się chowaniec, ale gwarancji nie było[2]. U tych, którym dopisało szczęście, stworek zamieszkiwał za piecem lub w kominie i tam należało zostawiać mu niesolone jedzenie[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Barbara i Adam Podgórscy: Wielka Księga Demonów Polskich. Leksykon i antologia demonologii ludowej. Katowice: Wydawnictwo KOS, 2005, s. 75–76. ISBN 83-89375-40-0.
  2. a b c d Paweł Zych, Witold Vargas: Bestiariusz słowiański. Rzecz o skrzatach, wodnikach i rusałkach. Olszanica: Wydawnictwo Bosz, 2014, s. 45. ISBN 978-83-7576-221-1.