Chorągiew węgierska Buławy Wielkiej Koronnej

Chorągiew węgierska Buławy Wielkiej Koronnej
Chorągiew janczarska Buławy Wielkiej Koronnej
	; Buławy hetmańskie
	Historia
Państwo	I Rzeczpospolita
Sformowanie	1717
Rozformowanie	1794
	Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	Piechota
Rodzaj wojsk	Wojska lądowe

Chorągiew Węgierska Buławy Wielkiej Koronnej – oddział piechoty armii koronnej wojska I Rzeczypospolitej.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Chorągwie piechoty węgierskiej były oddziałami przybocznymi hetmanów^[1]. Uchwalony na sejmie 1717 roku komput wojska koronnego przewidywał zorganizowanie chorągwi janczarskiej buławy wielkiej koronnej w sile 150 porcji^[2]. W sztabie kompanii służyli: kapitan, porucznik, chorąży, lekarz, profos oraz kilku podoficerów i orkiestrantów^[3].

Sejm roku 1776 ułożył nowy etat wojska, zmieniając znacznie jego strukturę. Chorągiew Węgierska Buławy Wielkiej Koronnej miała liczyć 72 żołnierzy^[4]. Etat z 1789 roku przewidywał po 73 osoby w chorągwi^[1].

Stanowisko: przy boku hetmana wielkiego koronnego. Zgodnie z tradycją szefem chorągwi był także każdorazowo hetman wielki koronny (1717–1789) (stąd nazwa jednostki). Rozwiązana w 1789, a powtórnie wznowiona w 1793.

Barwa chorągwi[edytuj | edytuj kod]

Żołnierze chorągwi janczarskich, później znów przekształconych na węgierskie, nosili strój zbliżony do wzorów tureckich i węgierskich, przy czym kurtki poszczególnych chorągwi różniły się kolorem^[5].

Rotmistrzowie[edytuj | edytuj kod]

płk Karski (1754),
płk Stanisław Bartochowski (1760)^[6],
Jakub Załęski (1775; dymisja 20 sierpnia 1778),
Antoni Gozdowski.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Machynia i Srzednicki 1998 ↓, s. 413.
↑ Wimmer 1978 ↓, s. 308.
↑ Wimmer 1978 ↓, s. 313.
↑ Wimmer 1978 ↓, s. 335.
↑ Wimmer 1978 ↓, s. 319.
↑ Stopień płk. otrzymał w 1761.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Bronisław Gembarzewski: Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej, 1925.
Bronisław Gembarzewski: Żołnierz polski. Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie od wieku XI do roku 1960. T.3 od 1797 do 1814 roku. Warszawa: 1964.
Jan Wimmer: Historia piechoty polskiej do roku 1864. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.

[CITEREFMachyniaSrzednicki1998413-1] Machynia i Srzednicki 1998 ↓, s. 413.

[CITEREFWimmer1978308-2] Wimmer 1978 ↓, s. 308.

[CITEREFWimmer1978313-3] Wimmer 1978 ↓, s. 313.

[CITEREFWimmer1978335-4] Wimmer 1978 ↓, s. 335.

[CITEREFWimmer1978319-5] Wimmer 1978 ↓, s. 319.

[6] Stopień płk. otrzymał w 1761.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]