Charles-Simon Catel
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Pochodzenie | francuskie |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
 | |
Charles-Simon Catel (ur. 10 czerwca 1773 w L’Aigle w Normandii, zm. 29 listopada 1830 w Paryżu[1][2]) – francuski kompozytor i teoretyk muzyki.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W latach 80. XVIII wieku studiował w École royale de chant w Paryżu, gdzie uczył się kompozycji u François-Josepha Gosseca oraz gry na fortepianie u Louisa Goberta[1]. Od 1787 roku był kompozytorem i akompaniatorem w tej szkole, a w latach 1790–1802 także akompaniatorem paryskiej Opery[1]. Podczas rewolucji francuskiej, od 1790 roku wraz z Gossekiem dyrygował orkiestrą Gwardii Narodowej i pisał na jej potrzeby różne utwory okolicznościowe[1] (m.in. Hymne à l’égalité 1791 i Ode patriotique 1792[2]). W 1795 roku objął posadę profesora harmonii w nowo utworzonym Konserwatorium Paryskim[1]. W 1814 roku został mianowany inspektorem tej uczelni, jednak ze względów politycznych dwa lata później musiał zrezygnować ze stanowiska[1]. W 1819 roku, po klęsce scenicznej swoich dwóch ostatnich oper, wycofał się z życia publicznego[1].
W 1825 roku został odznaczony krzyżem kawalerskim Orderu Legii Honorowej[3].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Skomponował m.in. trzy symfonie koncertujące, marsze wojskowe, sześć kwintetów smyczkowych, sześć kwartetów na smyczki i instrumenty dęte, sześć sonat fortepianowych[2]. Największą sławę zapewniły mu jednak opery, m.in. Sémiramis (1802), L’auberge de Bagnères (1807), Les bayadères (1810), Wallace ou Le ménestrel écossais (1817)[2]. Początkowe opery były utrzymane w tonie tragédie lyrique, późniejsze stanowią już zapowiedź powstania XIX-wiecznej grand opéra[1].
Był także autorem wydanej w 1802 roku w Paryżu rozprawy Traité d’harmonie, przez długi czas ważnego podręcznika do harmonii, przetłumaczonego także na inne języki[1][2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 49. ISBN 83-224-0223-6.
- ↑ a b c d e The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 145. ISBN 0-674-37299-9.
- ↑ Charles-Simon Catel (LH/448/64). Archives nationales. Site de Paris (www2.culture.gouv.fr)
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Charles-Simon Catel – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- ISNI: 0000000080993241
- VIAF: 19944848
- LCCN: n86143557
- GND: 116476761
- BnF: 14785137d
- SUDOC: 079984665
- NKC: mzk2009512459
- BNE: XX1620543
- NTA: 081833547
- CiNii: DA08489006
- Open Library: OL5315020A, OL7196678A
- PLWABN: 9810642169305606
- NUKAT: n97023235
- J9U: 987007285098205171
- PTBNP: 65804
- CANTIC: a10664774
- RISM: people/48116
- WorldCat: lccn-n86143557