Centrum Kultury Podgórza

Centrum Kultury Podgórza
Ilustracja
Siedziba Główna CK Podgórza – budynek dawnej Szkoły Podstawowej Męskiej nr 24
Państwo

 Polska

Data założenia

1984

Dziedzina

kultura

dyrektorka

Anna Grabowska

Adres

ul. Sokolska 13, 30-510 Kraków

brak współrzędnych
Strona internetowa

Centrum Kultury Podgórza (CKP, CK Podgórza; do 2017 Dom Kultury „Podgórze”, DKP) – krakowska miejska instytucja kultury, powstała w 1984 roku i działająca na terenie historycznej dzielnicy Podgórze (zgodnie z aktualnym podziałem administracyjnym miasta obejmującej dzielnice: VIII (Dębniki), IX (Łagiewniki-Borek Fałęcki), X (Swoszowice), XI (Podgórze Duchackie), XII (Bieżanów-Prokocim) oraz XIII (Podgórze)). CKP tworzy siedziba główna przy ul. Sokolskiej 13 w Podgórzu oraz 18 filii[1]. Dyrektorką Centrum jest Anna Grabowska[2].

Historia[edytuj | edytuj kod]

CKP powstało w 1984 roku jako Dom Kultury „Podgórze”. Pierwotna siedziba instytucji mieściła się przy ul. Cechowej 19, skąd już w kolejnym roku przeniosła się na ul. Józefińską 16. W 1987 nastąpiło przeniesienie do kamienicy na Rynku Podgórskim 14, jednak w 1992 roku w następstwie jej reprywatyzacji DKP znalazł nową siedzibę przy ul. Krasickiego 18. W 2011 DKP wprowadził się do budynku dawnej Szkoły Podstawowej Męskiej nr 24 im. Tadeusza Kościuszki przy ul. Sokolskiej 13, gdzie pozostaje do dziś, od 2017 roku nosząc nazwę Centrum Kultury Podgórza[3].

Początkowo pod opieką instytucji pozostawało 10 klubów osiedlowych, systematycznie jednak liczba placówek afiliowanych zwiększała się, osiągając wraz z otwarciem Klubu Aleksandry w grudniu 2018 roku liczbę 18[3].

Działalność[edytuj | edytuj kod]

Obszar działania CKP stanowi działalność kulturalna, wśród celów której wymienia: „edukację i wychowanie poprzez sztukę, rozbudzanie zainteresowań sztuką oraz rozwijanie i promowanie talentów w jej różnych dziedzinach”. Oprócz tego Centrum dąży do integrowania lokalnej społeczności za pomocą kultury[4]. CKP organizuje także szereg projektów o charakterze cyklicznym, do których należą: Tradycyjne Święto Rękawki na Kopcu Krakusa, Koncert Noworoczny, Podgórskie Letnie Koncerty, Tynieckie Recitale Organowe, Podgórska Jesień Kulturalna, cykl Solvay Nocą oraz Dni Komedii dell'Arte[1].

Tradycyjne Święto Rękawki[edytuj | edytuj kod]

 Zobacz też: Rękawka.
Tradycyjne Święto Rękawki 2022 – widok z Kopca Kraka na obchody święta pod kopcem oraz na Wzgórzu Lasoty, w oddali centrum Krakowa
Tradycyjne Święto Rękawki 2022 – pojedynek wojów

Od 2001 roku Centrum Kultury Podgórza we współpracy z Drużyną Wojów Wiślańskich „Krak” organizuje festyn „Tradycyjne Święto Rękawki”, odbywający się we wtorek po katolickiej Wielkanocy na kopcu Kraka[5]. Ideą przewodnią festynu jest rekonstrukcja historyczna wczesnośredniowiecznej, przedchrześcijańskiej obrzędowości słowiańskiej związanej z powitaniem wiosny oraz kultem zmarłych, połączona z odtwarzaniem krakowskiego święta Rękawki (lokalnej odmiany Radonicy – wiosennego święta zmarłych[6]) w kształcie znanym z XIX-wiecznych opisów[7]. Program wydarzenia zawiera zarówno elementy stałe, jak i okazjonalne. Wśród tych pierwszych znajdują się rekonstrukcje życia w średniowiecznych osadach, przedstawienia z udziałem wojów: bieg wokół kopca oraz bitwa, a także inscenizacje dawnych obrzędów wiosennych[5].

Tradycyjne Święto Rękawki 2013 – rekonstrukcja słowiańskiej kąciny z repliką Światowida

Podczas Tradycyjnego Święta Rękawki obecne są liczne nawiązania do rodzimych wierzeń Słowian: uroczystości zaczyna toczenie darów ofiarnych z kopca Kraka (w którym czynnie uczestniczą wyłącznie rekonstruktorzy), połączone z powitaniem wiosny oraz uroczystym rozpaleniem ognia na jego szczycie. Prezentowana jest również wróżba z kołaczem (znana ze świątyni Świętowita w Arkonie), mająca prognozować dolę miasta na najbliższy rok, a także inscenizacja słowiańskiego obrzędu pogrzebowego (tryzny), podkreślająca związek święta z kultem zmarłych[7].

W latach 2020–2021 festyn nie odbywał się ze względu na pandemię COVID-19[8].

Daty oraz tematy przewodnie Tradycyjnego Święta Rękawki
Edycja Data Temat przewodni
I 17 kwietnia 2001 b.d.
II 2 kwietnia 2002 b.d.
III 22 kwietnia 2003 „Pląsy – Korowody – Igrce”[9]
IV 13 kwietnia 2004 b.d.
V 29 marca 2005 „Praca w średniowieczu”[10]
VI 18 kwietnia 2006 „Konkury i śluby, czyli jak Słowianie miłowali”[11]
VII 10 kwietnia 2007 „Początki grodu Kraka”[12]
VIII 25 marca 2008 „Człowiek i muzyka w świecie wczesnego średniowiecza”[13]
IX 14 kwietnia 2009 b.d.
X 6 kwietnia 2010 „Życie woja i białki – od narodzin do śmierci”[14]
XI 26 kwietnia 2011 „W cieniu świętego dębu”[15]
XII 10 kwietnia 2012 b.d.
XIII 2 kwietnia 2013 b.d.
XIV 22 kwietnia 2014 „Baby”[16]
XV 7 kwietnia 2015 „Ludzie i nieludzie"[17]
XVI 29 marca 2016 „Bogowie i ludzie – panteon bogów słowiańskich”[18]
XVII 18 kwietnia 2017 „Książę silny wielce, siedzący na Wiśle”[19]
XVIII 3 kwietnia 2018 „Słowiańskie zaświaty”[20]
XIX 23 kwietnia 2019 „Zdrowia, szczęścia. Niech się darzy…”[21]
XX 19 kwietnia 2022 „Klechdy i podania krakowskie”[8]
XXI 11 kwietnia 2023 „Przybycie Słowian do kraju nad Wisłą”[22]

Oddziały[edytuj | edytuj kod]

Obecnie (2022) funkcjonują następujące oddziały CKP[23]:

Oddział Adres Dzielnica Data powstania[a] Strona WWW Zdjęcie
Siedziba Główna ul. Sokolska 13
30-510 Kraków
dz. XIII Podgórze 1984 http://www.ckpodgorza.pl
Centrum Sztuki Współczesnej Solvay ul. Zakopiańska 62
30-418 Kraków
dz. IX Łagiewniki-Borek Fałęcki 2000[24] http://solvay.ckpodgorza.pl
Dwór Czeczów ul. księdza Jerzego Popiełuszki 36
30-898 Kraków
dz. X Swoszowice 2007[25] http://czeczow.ckpodgorza.pl
Fort Borek (d. Klub Kliny) ul. Forteczna 146
30-437 Kraków
dz. IX Łagiewniki-Borek Fałęcki 1984[26] http://borek.ckpodgorza.pl
Ośrodek Ruczaj ul. Stanisława Rostworowskiego 13
30-358 Kraków
dz. IX Łagiewniki-Borek Fałęcki październik 2009[27] http://ruczaj.ckpodgorza.pl
Teatr Praska 52 ul. Praska 52
30-322 Kraków
dz. VIII Dębniki listopad 2014[28] http://praska52.ckpodgorza.pl
Klub Aleksandry ul. Aleksandry 1
30-837 Kraków
dz. XII Bieżanów-Prokocim grudzień 2018[29] http://aleksandry.ckpodgorza.pl
Klub Iskierka ul. Żywiecka 44
30-427 Kraków
dz. IX Łagiewniki-Borek Fałęcki 1984[30] http://iskierka.ckpodgorza.pl
Klub Kostrze ul. Dąbrowa 3
30-381 Kraków
dz. VIII Dębniki 1984[31] http://kostrze.ckpodgorza.pl
Klub Piaskownica ul. Łużycka 55
30-658 Kraków
dz. XI Podgórze Duchackie 2011[32] http://piaskownica.ckpodgorza.pl
Klub Przewóz ul. Łutnia 1
30-799 Kraków
dz. XIII Podgórze 1984[33] http://przewoz.ckpodgorza.pl
Klub Rybitwy ul. Rybitwy 61
30-722 Kraków
dz. XIII Podgórze 1984[34] http://rybitwy.ckpodgorza.pl
Klub Skotniki ul. Batalionów Chłopskich 6
30-394 Kraków
dz. VIII Dębniki 1984[35] http://skotniki.ckpodgorza.pl
Klub Soboniowice ul. Kuryłowicza 115
30-698 Kraków
dz. X Swoszowice 1984[36] http://soboniowice.ckpodgorza.pl
Klub Swoszowice ul. Kolejarzy 71
30-434 Kraków
dz. X Swoszowice marzec 2022[37] http://swoszowice.ckpodgorza.pl
Klub Tyniec ul. Dziewiarzy 7
30-398 Kraków
dz. VIII Dębniki 1994[38] http://tyniec.ckpodgorza.pl
Klub Wola Duchacka ul. Malborska 98
30-624 Kraków
dz. XI Podgórze Duchackie 1984[39] http://wola.ckpodgorza.pl
Klub Wróblowice ul. Henryka Niewodniczańskiego 74
30-698 Kraków
dz. X Swoszowice 1984 (1974)[40] http://wroblowice.ckpodgorza.pl
Klub Zbydniowice ul. Matematyków Krakowskich 102
30-698 Kraków
dz. X Swoszowice 1984[41] http://zbydniowice.ckpodgorza.pl

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W nawiasie podano datę powstania oryginalnej instytucji (jeżeli dotyczy).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b O nas. ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  2. Kontakt. ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  3. a b Historia. ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  4. Zakres działalności. ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  5. a b Tradycyjne Święto Rękawki. ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-11].
  6. Cybulska 2016 ↓, s. 32.
  7. a b Baraniecka-Olszewska 2019 ↓, s. 24
  8. a b Tradycyjne Święto Rękawki na kopcu Krakusa. krakow.pl. [dostęp 2022-07-12].
  9. Program Domu Kultury Podgórze. dkpodgorze.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-04-10)].
  10. We wtorek Rękawka!. podgorze.pl, 2005-03-26. [dostęp 2022-07-13].
  11. Już za cztery tygodnie.... podgorze.pl, 2006-03-19. [dostęp 2022-07-13].
  12. Kantor 2013 ↓, s. 37.
  13. Tradycyjne Święto Rękawki. podgorze.pl, 2008-03-19. [dostęp 2022-07-13].
  14. Do zobaczenia na Rękawce!. podgorze.pl, 2010-04-03. [dostęp 2022-07-13].
  15. Święto Rękawki. mlodziez.krakow.pl. [dostęp 2022-07-12].
  16. Za tydzień Rękawka!. podgorze.pl, 2014-04-15. [dostęp 2022-07-12].
  17. Święto Rękawki, czyli powrót do przeszłości. krakow.pl. [dostęp 2022-07-12].
  18. Tradycyjne Święto Rękawki. dkpodgorze.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-21)].
  19. Do zobaczenia na Rękawce!. podgorze.pl. [dostęp 2022-07-12].
  20. Tradycyjne Święto Rękawki 2018. karnet.krakowculture.pl. [dostęp 2022-07-12].
  21. Tradycyjne Święto Rękawki 2019. karnet.krakowculture.pl. [dostęp 2022-07-12].
  22. Tradycyjne Święto Rękawki na kopcu Krakusa. krakow.pl. [dostęp 2023-04-12].
  23. Lokalizacje. ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  24. O filii. solvay.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  25. O filii. czeczow.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  26. O filii. borek.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  27. O nas. ruczaj.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  28. O teatrze Praska 52. praska52.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  29. O filii. aleksandry.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  30. O filii. iskierka.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  31. O filii. kostrze.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  32. O filii. piaskownica.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  33. O filii. przewoz.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  34. O filii. rybitwy.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  35. O filii. skotniki.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  36. O filii. soboniowice.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  37. Klub Swoszowice - Centrum Kultury Podgórza. kkr.krakow.pl, 2022-03-21. [dostęp 2022-07-17].
  38. O filii. tyniec.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  39. O filii. wola.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  40. O filii. wroblowice.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].
  41. O filii. zbydniowice.ckpodgorza.pl. [dostęp 2022-07-17].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]